پرونده ویژه «بنزین سوخت!» | بخش اول؛
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- سینا احدیان؛ خبر ناگهانی اجرای طرح سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین در شب جمعه‌ی گذشته مردم، رسانه‌ها و حتی بسیاری از مسئولین و نمایندگان مجلس را شوکه کرد.
دریاچه‌ی ماهی گیری آشوبگران و اشرار از سرچمه‌ی دولت گل‌آلود شد
تصمیم بی سرو صدای دولت برای اصلاح قیمت بنزین در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا که به موجب شرایط جنگ اقتصادی و واکنش و تصمیمات سریع در برابر تحریم‌ها شکل گرفته است و قانع کردن سایر اعضا به اسم طرحی کارشناسی شده و ضروری و اعلام خبر ناگهانی آن، علاوه بر اینکه برای مردم نگرانی بالایی ایجاد کرد و انتقادات زیادی به همراه داشت، شبیه به یک سیل غیر قابل پیش بینی آب را برای ماهی گیری عده‌ای ارازل و اوباش و عوامل نفوذی و سازمان یافته‌ی داخلی و دشمنان خارجی گل آلود کرد.
اگر دولت قبل یا همزمان با اجرای سهمیه بندی در مورد بسته ی حمایتی و بازگشت درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین به جیب خود مردم و یا واریز بسته زودتر از اجرای طرح اقدام می کرد بدون شک مردم نیز به ضرورت اجرای واقعی سازی قیمت بنزین اقبال بهتری نشان میدادند و دشمنان به راحتی از فضای متشنج ایجاد شده سواستفاده نمی کردند. بسیاری از مردم بدلیل بی اعتمادی به وعده های دولت باور نکردند که مابه التفاوت قیمت بنزین و بسته های حمایتی نقدی به صورت ماهانه به حسابشان واریز می شود! و صرفا ترس از گران شدن سایر کالاها به تبعیت از گران شدن بنزین را دارند.
گرچه مردم فهیم ایران مثل همیشه صف خود را از اغتشاشگران و آشوبگران و غارتگران جدا کردند و آشوب و ناامنی و تخریب و آتش اموال عمومی را محکوم و مضر دانستند، اما همچنان گلایه دارند و از اثرگذاری افزایش ۱.۵ برابری بنزین سهمیه‌ای و ۳ برابری بنزین آزاد بر قیمت دیگر کالاها و گرانی نگران هستند و البته اعلام می‌کنند بستری مناسب برای اعلام نارضایتی آن‌ها وجود ندارد.
گرچه مردم فهیم ایران مثل همیشه صف خود را از اغتشاشگران و آشوبگران و غارتگران جدا کردند و آشوب و ناامنی و تخریب و آتش اموال عمومی را محکوم و مضر دانستند، اما همچنان گلایه دارند و از اثرگذاری افزایش ۱.۵ برابری بنزین سهمیه‌ای و ۳ برابری بنزین آزاد بر قیمت دیگر کالاها و گرانی نگران هستند و البته اعلام می‌کنند بستری مناسب برای اعلام نارضایتی آن‌ها وجود ندارد.
"گزارش میدانی"
صدای مردم را بشنوید
مردم در سه روز اخیر اعتراضات منطقی، به حق و مشخصی نسبت به ابعاد مختلف دو نرخی شدن بنزین از سوی دولت دارند و در گفتگوی میدانی و گزارش های تصویری که منتشر کردیم قابل مشاهده است اما آنچه که مسلم است آشوب و اغتشاش و خسارت و ناآرامی در کشور از جنس مردم نیست. بنابراین باید دولت به گله‌مندی ها و خواسته های مردم که همواره پای امنیت و تمامیت ارزی و سیاست‌های کلی نظام ایستاده اند و صاحبان اصلی انقلاب و ایران اسلامی هستند اهتمام دقیق و کافی داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اقتصاد سیاست‌زده‌ی ایران گرفتار شوک درمانی فریدمنی نئولیبرال‌ها
در هر حال بسیاری از صاحب نظران ضمن تایید لزوم اصلاح قیمت حامل‌های انرژیِ از جمله بنزین زمان و شیوه‌ی اجرای طرح سهمیه بندی بنزین را نامناسب دانستند.
مخالفان طرح سهمیه بندی بنزین به شیوه کنونی این طرح شوک درمانی اقتصاد فریدمنی را که به دنبال واقعی کردن قیمت‌ها است در شرایط رکود تورمی و سختی معیشتی و نابسامانی اقتصاد کشور مضر میدانند و معتقدند به جای وارد کردن شوک ناگهانی بهتر بود تعدیل قیمت‌ها به تدریج و با آماده سازی افکار عمومی و با حداقل اثر روانی و انتظارات تورمی صورت می‌گرفت و از طرفی با عدم پنهان کاری دولت حس نامحرم بودن به مردم دست نمی‌داد و به بازگشت درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین به خودشان و صداقت دولت شک نمی‌کردند.
هر چند که منتقدان برنامه‌های مشاوران اقتصادی نئولیبرالِ دولت‌های مختلف بار‌ها به اثرات سرکوب قیمت نسبت به تورم ساختاری سالیانه‌ی ۲۰ تا ۳۰ درصدی اقتصاد ایران و ایجاد تورم انباشته در قیمت‌های دستوریِ تک نرخی مثل نرخ ارز یا قیمت حامل‌های انرژی هشدار داده بودند، اما متاسفانه به دلایل سیاسی و رای آوری در انتخابات ریاست جمهوری و مجلس هیچگاه به این نکته‌ی اساسی توجه نمیشود!
بیشتر بخوانید:
اهداف مطرح شده از سوی دولت و حامیان طرح برای اجرای سهمیه‌بندی بنزین
رئیس جمهور و حامیان این شیوه از سهمیه بندی در سال ۹۵ با عنوان کردن جمله‌ی " بنزین دو نرخی فسادزا است" کارت سوخت را حذف و بنزین را تک نرخی کردند، اما امروز و با گذشت بیش از ۳ سال نظرات خود را تغیر داده و به ضرورت استفاده مجدد از کارت سوخت، بنزین دو نرخی و افزایش قیمت با اعلام چندین هدف و استدلال تاکید و دفاع می‌کنند که نسبت به آن‌ها شبهات و نظرات مختلفی وجود دارد.
1. ارزان بودن بنزین، وجود قاچاق و مصرف بی‌رویه؛ حسن روحانی و تئوریسین‌های اقتصادی دولت در یکسال اخیر بار‌ها اعلام کرده اند که بنزین در ایران از تمام کشورهای دنیا ارزان‌تر بوده و این ارزانی علاوه بر قاچاق میلیون‌ها لیتر بنزین به کشورهای همسایه، موجب مصرف بی‌رویه در داخل به ویژه از سوی ثروتمندان و صاحبان خودرو‌های لوکس میشود.
رئیس جمهور و حامیان این شیوه از سهمیه بندی در سال ۹۵ با عنوان کردن جمله‌ی " بنزین دو نرخی فسادزا است" کارت سوخت را حذف و بنزین را تک نرخی کردند، اما امروز و با گذشت بیش از ۳ سال نظرات خود را تغیر داده و به ضرورت استفاده مجدد از کارت سوخت، بنزین دو نرخی و افزایش قیمت با اعلام چندین هدف و استدلال تاکید و دفاع می‌کنند که نسبت به آن‌ها شبهات و نظرات مختلفی وجود دارد.
1. ارزان بودن بنزین، وجود قاچاق و مصرف بی‌رویه؛ حسن روحانی و تئوریسین‌های اقتصادی دولت در یکسال اخیر بار‌ها اعلام کرده اند که بنزین در ایران از تمام کشورهای دنیا ارزان‌تر بوده و این ارزانی علاوه بر قاچاق میلیون‌ها لیتر بنزین به کشورهای همسایه، موجب مصرف بی‌رویه در داخل به ویژه از سوی ثروتمندان و صاحبان خودرو‌های لوکس میشود.
2. هدفمند کردن واقعی یارانه های بنزین و بازتوزیع آن به نفع اقشار ضعیف؛ دولت عنوان می‌کند که ثروتمندان و سه دهک بالا بیش از بیست برابر دهک‌های پایین درآمدی از یارانه بنزین منتفع می‌شوند و در واقع هدفمندی یارانه‌ی بنزین با روش قبلی و بنزین هزار تومانی تحقق نیافته و باید معادله آن به نفع قشر کمتر برخوردار تغییر کند. یعنی پولدار نرخ بیشتری برای مصرف گرایی خود بپردازد و در مقابل به دست فقرا و مستمندان برسد و توزیع عادلانه صورت گیرد.
3. کنترل ترافیک و آلودگی هوا؛ استدلال دیگر دولت یا همان کارشناسان نامشخص طرح سهمیه بندی بنزین کنترل آلودگی هوا و ترافیک در کلانشهر‌ها و بویژه پایتخت است که با گران شدن و سهمیه بندی بنزین و در نتیجه بالارفتن هزینه‌ی استفاده از خودروی شخصی و تک سرنشینی اقبال استفاده از حمل و نقل عمومی در جامعه بیشتر شده و ترافیک و آلودگی کم میشود.
4. کسب درآمد برای کمک و افزایش قدرت خرید دهک‌های پایین؛ حسن روحانی روز گذشته با اعلام اینکه می‌دانیم مردم بویژه اقشار مستضعف در سختی هستند و مشکلات معیشتی دارند سه راه برای کسب درآمد و کمک بیشتر از یارانه‌های نقدی به آن‌ها را افزایش فروش نفت، افزایش مالیات و افزایش قیمت بنزین دانست و صراحتا مطرح کرد که نمی‌توان درآمد‌های نفتی و مالیاتی را افزایش داد بنابراین تنها راه افزایش قیمت بنزین بود تا درآمد ۳۱ هزار میلیاردی تخمین زده شده‌ی ناشی از گران شدن بنزین را بین مردم تقسیم کنیم. در واقع با مدلی که دولت ارائه داده قرار است جدای از یارانه‌های نقدی، یارانه‌ی نقدی دیگری با عنوان بسته‌ی حمایتی به صورت ماهیانه به حساب خانوار‌ها واریز شود که به بیان ساده‌تر می‌توان گفت: تقریبا میزان یارانه‌های نقدی ۲ برابر میشود.
در هر حال فارغ از غلط بودن تصمیم گیری پنهانی و اعلام ناگهانی سهمیه بندی بنزین نسبت به اظهار نظرات و شیوه‌ی اجرای طرح و استدلالات مطرح شده و رسیدن به هدف‌گذاری‌ها از سوی رئیس جمهور و مقامات دولتی و وعده های اجرایی از سوی سران قوا شبهات و انتقادات و ایرادات جدی وارد است و البته طرح‌ها و راهکار‌های بهتر و کامل تری از سوی اندیشکده‌ها و صاحب نظران و اقتصاددانان و کارشناسان مشخص و معلوم! وجود داشته و دارد که تا کنون به آن‌ها توجهی نشده و همین امر باعث سردرگمی و نگرانی عموم جامعه و نخبگان شده است که در قسمت‌های بعدی پرونده «بنزین سوخت» به آن میپردازیم.
تعداد نظرات: ۱۲
ارسال نظرات
خودشان هم میدانند مثل همیشه وعده ها توخالی از اب درمی اید
تازه اشتباه دیگری که این افراد به اصطلاح معترض کردند این بود که کاری کردند که حتی مردمی که مایل به اعتراض هم بودند از ترس جانشان جرات نکنند به خیابان بیایند. حتی خود من مایل بودم به خیابان بیایم و علیه تصمیم صد درصد غلط دولت اعتراض کنم اما با این وضع برای خاطر خودم هم که شده جرات رفتن به خیابان در شبها را ندارم.
اخه اینقدر نسنجیده هم مگه میشه
این همه فشار اقتصادی و گرانی رو مردم تحمل میکنن
بخدا حق مردم ما این همه ظلم و بی عدالتی نیست
در کشوری که این همه ثروت از جمله گاز و نفت و گردشگری و طلا و ذوب اهن و هزاران مورد دیگه داره حق مردمش این همه فقر نیست
این پولی که هی در صداسیما میگن به قشر ضعیف میدیم فقط یک سرپوش روی مشکلات هست
1. اینکه 50 درصد مردم ماشین ندارند! اگر ندارند، اکثریت مردم حداقل یکی از اعضای خانواده شان دارند، باید برحسب تعداد خانوار محاسبه شود
2 . افزایش قیمت بنزین حتی اگر 1500 تومان هم حساب کنیم، یعنی 50 درصد افزایش، و این افزایش به صورت زنجیره وار بر تمام حمل و نقل و کالاها به زودی اثر تورمی خواهد گذاشت.
3 . حتی اگر تمام این پول افزایش به صورت یارانه به مردم پرداخت شود، خود همین مدل یعنی بالا بردن نقدینگی و یک تورم شدید که از یکی و دوماه بعد خودش را نشان خواهد داد و این تورم اتفاقا آسیب و فشار شدیدی به قشر متوسط و ضعیف تر وارد می کند.
4 . حتی با استدلال جلوگیری از قاچاق سوخت که این هم آدرس غلط دادن است، با 3000 تومان هم این قاچاق اگر قرار باشد، انجام می شود، برای کنترل قاچاق راه های بسیار بهتر و ساده تری وجود دارد.
5 . قیمت بنزین باید با توجه به ارزش پول ملی و متوسط درآمد مردم محاسبه شود اون هم برای یک کشور دارنده نفت، با این قیمت جدید، با توجه به درآمد ما بنزین رو بسیار گران تر از کشورهای حتی منطقه باید تهیه کنیم!
6 . نارضایتی اکثریت بالای مردم از این طرح و ناراحتی آن ها و سلب اعتماد عمومی مردم
7 . و دلایل بسیاری دیگری هم از ناکارآمدی و غلط بودن این طرح افزایش قیمت وجود دارد که گفتن آن طولانی میشود.
امیدوارم این کامنت منتشر و مورد توجه قرار بگیره، دوستان رسانه همه چیز با توجیه و سرپوش گذاشتن حل نمیشود، درد و مشکل مردم باید بیان و حل شود ...
- این ۶۹ میلیارد دلار از بیت‌المال هزینه میشود، یعنی از جیب همه ملت بیرون می‌رود، چه مصرف‌کنندگان بنزین و چه کسانی که بنزین مصرف نمی‌کنند! ضمن آنکه افراد عادی یعنی توده‌های عظیم مردم، در مقایسه با صاحبان ثروت، میزان مصرف بسیار کمتری دارند. این نکته گفتنی است که مطابق آمار موجود ۵۰ درصد یارانه انرژی را ۳ دهک ثروتمند جامعه ایران مصرف می‌کنند.
- به عنوان نمونه در سال ۱۳۹۷، بودجه عمرانی کشور ۶۲ هزار میلیارد تومان بود و در همان سال ۹۷۰ هزار میلیارد تومان بابت یارانه انرژی هزینه شده بود. یعنی ۲۰ برابر بودجه عمرانی کشور که باید صرف آبادانی و عمران می‌شد، برای یارانه انرژی مصرف شده است!
- میزان مصرف بنزین در ایران دو برابر میانگین جهانی آن است.
- روزانه به طور متوسط ۳۰ میلیون لیتر بنزین از کشور قاچاق میشود، چرا که بهای آن در کشورهای همسایه چند برابر قیمت بنزین در ایران است( به نقل از روزنامه کیهان مورخ 27/8/98).
- بر اساس عقل سلیم ومحاسبات منطقی کارشناسان اقتصادی بنا به هردلیلی اگر سهمیه بندی و قیمت بنزین و فرآوردهای سوختی افزایش نیابد،معضل ترافیک پیچیده تر،آلودگی هوا و مرگ و میرناشی از آن بیشتر وبیشتر،قاچاق سوخت بیشتر ،مصرف بی رویه سوخت و بنزین وحشتناکتر می گردد منتهی در کنار افزایش قیمت سوخت دستمزد حقوق بگیران نیز برای ارتقای قدرت خرید آنان قطعاًبایدافزایش یابد.
نرخ هر لیتر بنزین در عربستان ۶۲۰۰ تومان، در امارات ۶۴۰۰ تومان، در افغانستان، ۷ هزار تومان، پاکستان ۸ هزار تومان، ترکیه ۱۳۲۰۰ تومان و در کشورهای پیشرفته‌ای مانند هلند و سوئد ۲۰ هزار تومان و در ترکمنستان حدود ۵ هزار تومان به پول ما فروخته میشود.
ولی نه سوال می کنند نه جواب خش می کنند آیا روش افزایش قیمت بنزین اینطوری صحیح بود ؟!
اصل قضیه اینه
یعنی این مشکلات کاملا برای دولت قابل پیش بینی بودند.
اگر بحث کمک به اقشار ضعیف و محرومه
سهمیه رو با کد ملی میدادن تا اونایی که خودرو شخصی ندارن و دایم باید کرایه بدن بتونن این هزینه افزایش کرایه هارو جبران کنن
متاسفانه ما فقط خرابکاری می بینیم و دروغ میشنویم
خدا به این کشور و مردمش رحم کنه