توسعه تکنولوژی در جهان موجب شده تا بسیاری از مسائل پیچیده با الگوگیری و تقلید از مغز انسان حل شود.
گروه فناوری خبرگزاری دانشجو؛ حمیده آقاجانی – دنیای عجیبی داریم؛ اصلا خود ما هم انسانهای عجیبی هستیم، همان اشرف مخلوقات که خدا فرموده است. کارهای عجیب و غریب میکنیم و حاصلش میشود یک تکنولوژی جدید که میتواند جهان را در همه ابعاد خود متحول کند. گاهی به سلاحی مخرب تبدیل میشود و گاهی ابزاری دقیق در دست پژوهشگران برای توسعه علم در زمینههای مختلف.
شاید یکی از این عجایب فناوری ابداع روشی برای تقلید از حرکات انسان باشد. ساختهای که بتواند با تجزیه و تحلیل دادهها رفتاری انسانی ارائه کند، هوش مصنوعی این قابلیت را داشت؛ هوش مصنوعی توانایی تقلید رفتارهای انسانی را دارد و ما در عصری زندگی میکنیم که اگر نتوانیم در این حوزه پرشتاب حرکت کنیم از غافله جهانی جدین سال عقب خواهیم ماند. حالا دیگر از صنعت خودرو سازی و سفر به فضا تا علوم انسانی همچون صنعت بیمه و حتی علوم باستان شناسی به هوش مصنوعی محتاج است و همین امر موجب میشود تا محققان، پژوهشگران و فناوران ایرانی نیز قدم در این راه سخت، اما پرسود گذاشته و برای توسعه آن اهتمام بیشتری داشته باشند.
امروزه شاهد آن هستیم که بسیاری از شرکتهای دانش بنیان، استارتآپها و حتی دانشگاههای برجسته کشور به این حوزه ورود پیدا کردهاند و هر روز تعداد علاقهمندان به هشو مصنوعی بیشتر از گذشته نیز میشود. از آن جا که ما در شرایط تحریمی قرار داریم در نتیجه دسترسی به برخی ابزار و حتی برخی و مقالات و علوم تازه به دست آمده در جهان برایمان دشوار است در نتیجه تا رسیدن به نطقه ایدهآل راه طولانی را در پیشی داریم از همین رو هم یکی از لوازم توسعه چنین فناوریهایی در کشور به دو بخش مالی و اجرایی تقسیم میشود.
به تلفن همراهی که در دستتان است نگاه کنید، مملو از نرمافزارهایی است که از هوش مصنوعی تبعیت میکنند. به راحتی میتوانید تصاویر جذاب و بامزه از چهرهتان بگیرید و یا از مسیریابها استفاده کنید، یا زمانی که در خانه رو مبل نشستهاید و برای تماشای یک فیلم سینمایی از سینمای خانگی بهره میبرید یک شرکت سازنده این سینماهای خانگی مدلی روانه بازار کرده که با کمک هوش مصنوعی صدای محیط را گرفته و بهترین کیفیت صدا را به شما عرضه میکند. حتی به تازگی یک شرکت بزرگ تولید کننده لوازم برقی و خانگی مدعی شده در حال تولید انسان مصنوعی است. انسانی که با استفاده از هوش مصنوعی میتواند خدمات مختلفی ارائه کند.
حمایت مالی از استارت آپها و شرکتهای دانش بنیان در ایران مدلهای مختلفی دارد، اما اگر بخواهیم صادقانه به موضوع نگاه کنیم در مییابیم هر جا که بخش خصوصی ورود کرده نتیجه به دست آمده هم مطلوبتر بوده است. همچنین از سوی دیگر لازم است دانشجویان پژوهشگر خصوصا آنها که در مقطع تحصیلات تکمیلی مشغول به تحصیل هستند تلاش کنند تا پایاننامههایشان در راستای تبدیل شدن به محصول باشد.
محصول فناورانه علاوه بر درآمدزایی و ذخیره ارز توانایی نگهداری سرمایه انسانی در کشور را دارد و بسیاری از نخبگان اگر بتوانند ایدههایشان را به محصول تبدیل کنند انگیزه بیشتری برای ماندن در کشور خواهند داشت.
بسیاری از بخشهای اجرایی و سرمایه گذار تلاش میکنند تا حفظ نیروی انسانی و سرمایه کشور حفظ شود و خاصه معاونت علمی در این راه وظابف جدی را در بر دوش خود حس میکند و باید با برنامهریزیهای صحیح این بخش از فناوری را توسعه دهد. مهدی محمدی دبیرستاد توسعه فناوریهای اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره اولویتهای کاری این ستاد در آینده، اظهار میکند: در تلاش هستیم که با تمرکز بر روی فناوریهای نوظهور، به حوزه هوش مصنوعی و بلاکچین بپردازیم.
به گفته محمدی، بیشتر برنامههای تدوین شده ستاد حمایت از حوزههای هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، بلاکچین و فناوریهای مجازیسازی است.
دبیرستاد توسعه فناوریهای اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی ریاست جمهوری در ادامه تاکید کرد: یکی از اقدامات مهم ما در این مدت تعریف و تدوین برنامه مدون برای ستاد بود که در این برنامه، اقدامات و اولویتهای کاری ستاد تا سه سال آینده را ترسیم کردهایم.
ستاد توسعه فناوریهای اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی معاونت علمی ریاست جمهوری با هدف توسعه فناوریهای نوظهور و تحولآفرین در بخش دیجتیال و هوشمندسازی و حمایت از نوآوران و کارآفرینان دانشبنیان شکل گرفته است.
پیشتر از هوش مصنوعی یاد شد، اینکه در این نوع از فناوری خلاقیت وجود دارد. البته نمیتواند جایگزین صد درصد نیروی انسانی باشد، اما این توانایی را دارد که بخش عمدهای از رفتارهای انسانی را تقلید کرد و راههای جدیدی را پیش روی انسان قرار دهد.
رباتهای کوچک را به خاطر بیاورید، همانها که چند حرکت ساده انجام میدادند و صداهای ضبط شده که قند توی دلمان آب میکرد. همان اسباب بازیهای ساده حالا در هزاره جدید و با توسعه تکنولوژی میتوانند رفتار انسان را تقلید کنند که سرمنشا آن هوش مصنوعی است.
شاید یکی از جدیدترین موارد استفاده از هوش مصنوعی در ایران، ربات انساننمای سورنا ۴ باشد. رباتی که حاصل تلاش دانشجویان و اساتید دانشگاه تهران است؛ یا هوش مصنوعی که قرار است در ماهواره ناهید مورد استفاده قرار گیرد و حاصل تلاش دانشجویان دانشگاه امیرکبیر است.
نمونههای دانشگاهی عموما زمانی رسانهای میشوند که در سطح پروژههای ملی باشند، اما امروزه شاهد آن هستیم که بسیاری از شرکتهای دانش بنیان در حوزه آب، انرژی، سلامت و فناوریهای پیچیده مشغول فعالیت بوده و حتی محصولاتی برای عرضه و صادرات دارند.
اینکه ایرانیها توانمندی رسیدن به سایر کشورهای پیشرو در این حوزه را دارند شکی نیست، زیرا بنابر آمارهای اعلام شده در سال ۲۰۱۸ ایران تا رتبه پنجم جهان در هوش مصنوعی رسیده است، اما لازم است تا بسترهای لازم در کشور ایجاد شود. بسترهایی همچون تامین مالی لازم، حمایتهای معنوی و توسعه فضای دانشگاهی. دنیای امروز دنیای پیشرفت تکنولوژی است و هر روز که میگذرد برخی کشورها چند قدم جلوتر هستند در نتیجه هر غفلتی ایران را از قطار توسعه جهانی عقب میاندازد. هوش مصنوعی میتواند یک ابزار مهم و کارا در دستان مدیران باشد و مسائل پیچیده را حل کند.