گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو؛ خیلی با عجله آماده بود. معلوم بود مشغله زیادی دارد ولی از باب قولی که داده بود، گفت: الوعده وفا.
بعد از سلام و احوال پرسی با تک تک بچههای خبرگزاری وارد اتاق جلسات شد. گویی رسانه را خوب میشناخت و میدانست این رکن دموکراسی کارایی بسیار بالایی دارد. شاید به همین دلیل هم بود که حین مصاحبه از ما خواست تا موضوع شفافیت منابع مالی انتخابات کاندیدهای مجلس را پیگیری کنیم.
با او در مورد شفافیت آرای نمایندگان گفتگو کردیم. بر این عقیده بود که برخی نمایندگان حسن نیتی در مورد این طرح نداشتند ولی تلاشهای بسیاری شد تا این طرح به نتیجه برسد.
طوری در مورد انتخابات سخن گفت که گویی از آن فضا میترسد تا جایی که دعا کرد خدا فضای انتخابات را نصیب هیچ مسلمانی نکند.
سید فرید موسوی نماینده اصلاح طلب دوره دهم مجلس شورای اسلامی و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت مهمان خبرگزاری دانشجو بود که مشروح گفتگو در ادامه مشاهده میکنید:
دانشجو: آغاز طرح شفافیت آرا نمایندگان از کجا کلید خورد و میزان استقبال نمایندگان مجلس، از این قبیل طرحهای شفافیت زا به چه میزان است؟
اولین بار دکتر فتحی نماینده تهران، در سال ۹۶ برای ارائه طرح شفافیت نمایندگان پیشقدم شد و من هم جزء همراهان ایشان بودم. آقای حاجی دلیگانی برای طرح، دوباره امضا گرفتند ولی وقتی که کار پیش رفت، به نظر من دوستان و آن فضایی که ایجادشده بود، حسن نیت در این خصوص نداشتند. با توجه به ارتباطی که نمایندگان با مردم دارند، نوع مذاکراتی که علنی پخش میشود و موضعگیریهای نمایندگان، مجلس شفافتر از هر نهاد دیگری است.
دوباره یک طرح دیگری در مجلس ارائه دادیم که همه نهادهایی که به نحوی دست اندر کار قانونگذاری در کشور هستند و مصوبات آنها در سرنوشت آحاد ملت تأثیر دارد، رای افراد مشخص باشد؛ انتظار داشتیم خیلی استقبال شود، ولی دیدیم فیتیلیه طرح را پایین کشیدند. مشخص است فردی بخواهد که بر اساس دریافتیهای مجلس، اقدامات خودش را در چهار سال مسئولیت پیش ببرد و به آن سوگندی که روز اول خورده عمل کند، این هزینهها هیچ توجیهی ندارد.
دانشجو: همواره شایعاتی در خصوص خرجهای گزاف میلیاردی برای کسب کرسی در خانه ملت مطرح است. پیرامون هزینههای انتخاباتی نمایندگان برای حضور در مجلس توضیحاتی ارائه بدهید؟
یکی از پاشنه آشیلهای دوره انتخاباتی ما، بحث هزینههایی است که دوستان برای حضور در مجلس میکنند و چون این هزینهها شفاف نیست، بستری را برای یک سری شایعات در جامعه ما ایجاد کرده؛ این شایعات و بیاخلاقیهایی که اتفاق میافتد متأسفانه باعث شده سرمایه بزرگی به نام اعتماد مردمی که پشتوانه و دلگرمی خوبی برای یک کنشگر سیاسی و فعال و مسئول سیاسی باشد، خدشهدار شود. نمایندگان یک طرحی را مطرح کردند و من نیز آن را امضا کردم و فوریتش بررسی شد. ساختار ما حزبی نیست و باید یک چارچوبهایی گرفته شود و رسانهها باید مسائل را پیگیری کنند.
دانشجو: بحث دیگر موضوع اجرای سهمیهبندی سوخت است در مورد این بحث و اینکه هیچ عملکردی از نمایندگان در جهت بهبود این وضعیت شاهد نبودیم. عملکرد نمایندگان و دولت را پیرامون این اتفاق چگونه ارزیابی میکنید؟
اتفاقات ناگواری که در دی ۹۶ شاهد بودیم، دولت و مجلس را به نوعی در جراحیهای اقتصادی محافظه کار کرد و به این رسید که همه میگفتند یارانهها برداشته شود. ما قبلتر نیز، مجلس چندین بار استمزاجی پرسیده بود که این اتفاق به چه شکلی است. مجلس رای خودش را داده بود. به هر حال نظام به این تصمیم رسید که طرح سهمیه بندی سوخت اجرا شود ولی در نحوه اجرا، بدون هیچ برنامه و پیش بینی درستی عمل کردند.
ما در کشورمان، گسلهای عجیب و غریب اجتماعی داریم؛ گسل بیکاری و حاشیه نشینی از جمله مواردی هستند که باعث شد اتفاقات اخیر رخ دهد. شرایط فعلی نشان میدهد که به این گسلها توجه لازم صورت نگرفته و واقعیت این است که در قبال کوتاهی اتفاق افتاده، هیچ کس مسئولیتی قبول نکرد. افرادی که خودشان مسبب بودند، میگفتند که ما خبر نداریم یا فلان اتفاق خوب نبود.
دانشجو: با توجه به مشکلات معیشتی، میزان رضایت مردم از مسئولان کاهش داشته است؟
یک نکتهای که باید مدنظر قرار بدهیم این است که متأسفانه امروز در جامعه با شرایطی مواجه هستیم، سرمایه اجتماعی ما با چالش جدی مواجه است و اعتماد عمومی به نحو عجیبی نه تنها نسبت به دولت بلکه به کارگزاران اجرایی کاهش پیداکرده است. صرفاً بحث دولت و... نیست، در جلسهای که برای استیضاح وزیر کشور بود یکی از دوستان اینطور بیان کرد که ما در موضوع بنزین با همه گفتگو کردیم غیر از مردم. به هر حال در سالهای گذشته به نحوی عمل شده که این روند هیچ بهبودی نیافته است.
قوه قضاییه با حضور جناب رئیسی رویکردهایش تغییر کرده و این بسیار امیدوارکننده است ولی قوه قضاییه یکی از قوای کشور است. دولت روحانی هر چه اگر نداشت، یک نکتهای بود که هر توهینی، نقدی به دولت و شخص رئیسجمهور، هزینه برای کسی نداشته است. اینکه بگوییم دولت ناکارآمد است، درست نیست. ناکارآمدی در نظامهای اجراییمان داریم که صرفاً دولت همه نظامهای اجرایی نیست.
دانشجو: تأثیر حضور صندوقهای بازنشستگی در بودجه مصوب دولت به چه صورتی است؟ و با توجه به انتقاداتی که به بودجهبندی دولت وارد است، میزان همراهی جریانهای سیاسی کشور را چگونه ارزیابی میکنید؟
صندوقهای بازنشستگی بخش قابلتوجهی از این بودجه را میبلعند. این صندوق، بلا تصدی است و این انتقاد وارد است؛ در همین لایحه بودجه میشود یک سری اقداماتی داشت مثلاً واگذاری بدون شفافیت را اصلاح کرد.
سال ۹۴ و سال ۹۶ دوران رفاقت نبود، با همان دنده انتخاباتی و رقابت جلو رفتیم. دی ۹۶ آنطور شد، آبان ۹۸ هم که به همین روال جلو رفت. این صحبتهایی که میگویم به معنای ناکارآمدی دولت نیست. باید یک اتحاد و همدلی، میان همه گروههای سیاسی ایجاد شود. امیدوارم این انتخابات مجلس نیز بگذرد، چون فضای انتخابات فضای خاص خودش را دارد؛ خدا این فضا را نصیب هیچ مسلمانی نکند و بعد از انتخابات همه دوران رقابت را فراموش و دوران رفاقتها شروع شود.
دانشجو: آیا با سیاست افزایش منطقه آزاد یا ویژه موافق هستید، از محاسن و معایب این سیاست اقتصادی، نکاتی را بیان کنید.
مناطق آزادمان باید حسابشده و محدود باشند، به دوستان گفتیم اگر میخواهید که مناطقی جدید را اضافه کنید، بیاییم شرط و شروطی بگذاریم که با همکاران مرکز پژوهشها نیز تعاملاتی صورت گرفت. ازجمله موارد مطرحشده را میتوان در نظر گفتن فضای محدودی برای مناطق آزاد نامید. در منطقه آزاد ماکو هر جا چشم نگاه میکند، میگویند منطقه آزاد است. البته با منطقه آزاد قصر شیرین موافقم و باید اتفاق بیفتد، ولی اینکه هرکجای گوشه کشور یک نقطهای را بزنند و در استانی که مرزی نیست، منطقه آزاد مخالف هستم.
هر روز در صحن مجلس، مصوبه منطقه آزاد داریم. فرق هم نمیکند از چه گروهی سیاسی باشند، هر روز نمیتوانیم پیرامون منطقه آزاد یا ویژه بحث کنیم. بعضیها میگویند که منطقه آزاد نمیخواهیم و کل اصل قضیه را زیر سؤال میبرند.
اقتصاد ما سیاسی است، متأسفانه میگویم یک سری از کارشناسان اقتصادی ما، صرفاً میخواهند اقتصادی به مسائل مرتبط با جامعه نگاه کنند. یک فضایی در نظام انتخاباتی ما وجود دارد که شب انتخابات، نمایندگان به مردم میگویند که ایها الناس من رستم هستم، رفتم حق شما را از حلقوم تهران، پایتخت کشیدم و آوردم.
دانشجو: آیا در فرصت باقی مانده وزیر ورزش استیضاح میشود؟ و مواردی از چالشهایی که وزرات ورزش و جوانان روبرو است، را مطرح کنید.
متأسفانه در حوزه ورزش به طور عام و حوزه فوتبال به طور خاص، اتفاقات خوبی را شاهد نیستیم. وظیفه دینی و وجدانی به عنوان یک نماینده ملت ایجاب میکرد که به این استیضاح ورود کنم و امضا بزنم. اولین بار است که در مورد استیضاح وزیر ورزش صحبت میکنم. ما میخواهیم، شاهد یک سری اصلاحهایی را در روندهای ورزشی خودمان باشیم. فدراسیونهای ما عمدتا شفاف نیستند و بدون نظارت کارهای خودشان را پیش میبرند. در فوتبال اتفاقات وحشتناکی در حال رخ دادن است؛ در حوزه باشگاهیمان تحقیق و تفحص استقلال و پرسپولیس را از دو سال پیش آغاز کردیم، ولی گزارش آن منتشر رسمی نشده است.
دانشجو: با توجه به اینکه یکی از دلایل استیضاح وزیر مشکلات موجود در تیمهای پرطرفدار استقلال است، وضعیت مدیریتی دو تیم پرطرفدار پایتخت در شرایط فعلی چگونه است؟
در حال حاضر، آجر به آجر این دو باشگاه از لحاظ مدیریتی و مالی واقعاً مشکل دارد. هرکسی آمده هیچ رویکرد و اقدام اصلاحی نداشته و در سطح کارکرده و هدف سکوهای این باشگاهها بوده است؛ یک سری «مردهباد» و «زندهباد» به فراخور حال به هواداران تحویل دادند. بهعنوان یک ایرانی خجالت میکشم وقتیکه این دو شرکت دولتی هستند و نه نظام استخدامی دارند و نه وضعیت مالی مشخص.
مربی خارجی برای تیم ملی میاوریم، خیلی خوب است، ولی این مربی خارجی باید یک دستاوردی برای کشور ما داشته باشد و ارتقای مهارت مربی و ورزشکار رخ دهد. نگاه کنید بعد از کی روش چه کسانی بودند و مبالغی را هزینه کردهاند؛ آقایان میگویند از مبالغی که فیفا داده، پرداخت میکنیم. اینها ارثیه نیست، به اسم مملکت است، چه طور وقتی میخواهید جام جهانی بروید از رسانه ملی و مردم تا نمایندگان مجلس همه بسیج میشوند.
آقایان بدانند که اینطور نیست بگویند ملک من است و هر کاری میکنم؛ متأسفانه این از قبیل: رویکردها را در حوزه ورزش شاهد هستیم. من بهعنوان یک نماینده تهران میدانم که جوان ما امروز یکی از معدود دلخوشیهایش، همین موفقیتها و هیجانی که در حوزه فوتبال است. من فکر میکنم کوتاهی جدی در این حوزه وجود دارد و تذکرها را دادیم؛ انتظار داریم که تغییری در رویههای حوزه ورزش مخصوصاً در فوتبال ما رخ دهد.
دانشجو: در شرایط جنگ اقتصادی و مشکلات معیشتی موجود، سکان هدایت اقتصادی کشور با چه نهاد یا ارگانی است و مسئولان آرایش جنگ اقتصادی گرفتهاند؟
در مدیریت حوزه اقتصادی کشور، دچار آشفتگی هستیم و مسئول اقتصاد کشور مشخص نیست. وزیر اقتصادمان رئیس چند بنگاه گمرک، مالیات، چند بانک و بیمه است. یکی از انتقادات ما این است که مسئول اقتصاد کیست و چه کسی باید در قبال وظایف و سیاستگذاری، پاسخگو باشد.
معاونت اقتصادی تا جایی که من دیدم، کارکرد خاصی نداشته است و اصلاً وظیفهشان چست که منتشر هم نشده. آقای نهاوندیان مسئولیت یک بخش دبیرخانه شورای سران سه قوه را بر عهده دارند و مصوباتی که برای بحثهای تحریم و مصوباتی که باید در کمیتههای کارشناسی پختهتر شود، پیگیری میکنند. گزارشی از این معاونت به دستم نرسیده است.
دانشجو: با توجه به فشارهای ناشی از تحریم آمریکاییها، ایران در دادوستد با کشورهای اسلامی توانسته موفق عمل کند؟ و اینکه آیا وزارت خارجه و یا سازمان توسعه و تجارت ایران، متولی زمینهسازی شرایط است؟
وزارت امور خارجه مأموریت محور است. خودش در جایگاهی نیست که ماموریت تعریف کند. سازمان توسعه تجارت و سازمان سرمایهگذاری خارجی در وزارت اقتصاد موظف است که این مأموریتها را تعریف کند و به دیپلماتهای ما عملیات را ارائه بدهد، یعنی سازمان توسعه تجارت و سازمان سرمایهگذاری خارجی باید تعریف کنند که مالزی در اقتصاد ما چه نقشی دارد، ما در اقتصاد مالزی چه نقشی داریم. من خودم یکی از پیگیریها و درخواستهایم در خصوص تغییرات در سازمان توسعه تجارت و سرمایهگذاری خارجی بود و با تنگتر شدن دایره تحریمها، میتوانیم در کشورهای همسایه فعالیت کنیم.