منطقه آزاد تجاری صنعتی اروند، دارای جامعه کارگری دو برابر مجموع شش منطقه آزاد دیگر کشور است، مشکلات حوزه کارگری و روابط کار در این منطقه و حتی سازمانها و نهادهای زیر مجموعه منطقه آزاد بیداد میکند.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-سید یاسین توانی؛ *مقام معظم رهبری در سالهای اخیر با شناخت دقیق از موقعیت استراتژیک کشور در جهت تبیین دکترین جهانی شدن ایران اسلامی، اقتصاد مقاومتی و درون گرا را به عنوان راهبرد اصلی کشور تبیین کردند و در این راستا اقدام به نام گذاری سالها در ابتدای نوروز کردند، این راهبرد جهت جلب توجه مدیران و مردم به یک موضوع اجتماعی، سیاسی یا اقتصادی و فرهنگی بوده است و تنها به یک شعار محدود نشده و یک چراغ راه برای حرکت کشور است.
در دهه هشتاد این نام گذاریها عموما فرهنگی بوده و در ابتدای دهه نود نام گذاریها رنگ اقتصادی به خود گرفته اند، که این راهبرد کاملا پیش دستانه و منطبق بر طرحهای هجومی استکبار جهانی بر علیه ایران اسلامی طرح ریزی می شوند.
در سالهای گذشته دولتها و سازمانهای مختلف، بیش از اتخاذ راهکارهای اجرایی و عملگرا در راستای این نام گذاریها دست به اقدامات شعاری و تبلیغاتی زدند و این باعث تکرار و تاکید مجدد مقام معظم رهبری بر یک موضوع خاص و بعضا نام گذاری سال بعد با همان معنا و مفهوم سالهای قبل شده است.
در این راستا مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند ۲۰ راهبرد اصلی این سازمان در راستای فرمایشات رهبری و ایجاد جهت (جهش تولید) در منطقه آزاد اروند را اعلام کردند، اما این راهبردها که بسیار مفید و هوشمندانه ترسیم شده اند عملا توان اجرایی پیدا نخواهند کرد، چرا که سه راهبرد اساسی که باعث ایجاد رکود و عدم پیشرفت منطقه آزاد اروند شده است را لحاظ نکردهاند، لذا در این نوشتار به بررسی و ارایه سه راهبرد و اصول اساسی که لازمه ایجاد جهش تولید در منطقه آزاد اروند خواهد بود میپردازیم.
۱- حل مشکل چندگانگی حاکمیتی و حذف دستگاههای موازی بزرگترین معضل و مشکل در منطقه آزاد اروند معضلی به نام چندگانگی حاکمیتی و وجود نهادهای حاکمیتی چندگانه و سازمانهای موازی است. عدم استقرار گمرک در مبادی خروجی و بروکراسی و نظام اداری بسیار پیچیده، بزرگترین ضربه را بر توسعه کسب و کارهای خلاق وارد کرده و مردم را در میان ادارات شهرهای آبادان و خرمشهر و منطقه آزاد اروند سردرگم کرده است. نهادها و ادارات موازی با بودجه ریزی متفاوت و فرار از پاسخگویی در خصوص مشکلات جامعه و عملکرد سازمان متبوع خود باعث عدم تشخیص در وظایف و همپوشانی حوزه عملکردی شده است.
یک سرمایه گذار یا کارآفرین در حوزه صنعت، توریست و گردشگری، کشاورزی، دامپروری، مسکن، فرهنگ و... آن چنان بین معاونهای منطقه آزاد و ادارات شهری سردرگم و درگیر خواهد شد که عطای سرمایه گذاری در این منطقه را برلقایش خواهد بخشید. پس مهمترین عامل در راستای ایجاد جهش تولید در منطقه آزاد اروند حل بحرانی به نام چندگانگی حاکمیتی و حذف دستگاههای موازی و تسهیل در سرمایه گذاری میباشد.
۲-مقابله با فساد اداری و ایجاد شفافیت پیش بینی درآمدهای منطقه آزاد اروند در سال ۱۳۹۸ بر اساس خلاصه بودجه اعلامی شورای عالی مناطق آزاد تجاری برابر ۱,۹۶۳,۱۰۰ میلیون ریال و مقدار هزینههای این سازمان برابر ۱,۷۶۰,۱۴۲ میلیون ریال و مجموع بودجه عمرانی این سازمان از محل منابع داخلی، تسهیلات و انتشار اوراق برابر ۱۲,۱۰۰,۹۵۸ میلیون ریال است حال چند درصد از این درآمدها و هزینهها محقق شده است؟
یکی از اصلیترین موضوعات در حوزه اقتصاد و تولید، فساد اداری است، فساد مانع از حضور سرمایه گذاران خارجی و حتی فعالیت مثبت سرمایه گذاران داخلی میشود، فضای اقتصادی شفافیت وصراحت میخواهد نه پرده پوشی لذا یکی از مهمترین راهبردها در راستای رونق اقتصادی و جهش تولید ایجاد شفافیت در فعالیتهای اقتصادی و مقابله با فساد اداری گسترده و رانتهای آسیب زا در منطقه آزاد اروند هستند.
هزاران میلیارد ریال حجم پروژههای فعال در منطقه آزاد اروند و بنگاههای اقتصادی فعال در این منطقه خصوصا پروژههای عمرانی، تاکنون نتوانسته نظر مردم این منطقه را پس از پانزده سال فعالیت جلب کند. پروژههایی که بر خلاف بند ب ماده ۳ قانون ارتقا سلامت نظام اداری و مقابله با فساد، در بانک اطلاعات قراردادهای کشور ثبت نشده اند و این قانون گریزی سبب ایجاد فساد، رانت ودر نهایت بی سرانجام بودن پروژههای کلید زده شده است؛ لذا تمکین به قانون و ایجاد کارگروهی ویژه در راستای اجرای قانون ارتقاء سلامت نظام اداری و مقابله با فساد در سازمان منطقه آزاد اروند و همه بنگاههای اقتصادی فعال در این منطقه، یکی از اصلیترین راهبردها فراموش شده در رونق اقتصادی و جهش تولید در منطقه آزاد اروند است.
۳- مدیریت سرمایه انسانی در قرن بیستم، اقتصاد مبتنی بر صنعت بوده و در قرن بیست و یکم مبتنی بر دانش است و یکی از ابتداییترین و اصلیترین مفاهیم اقتصاد تابع تولید است. این تابع عنوان می کند که تولید مولفهای است مبتنی بر سرمایه مالی و سرمایه انسانی و پاسخ به این تابع نشان دهنده نظام اقتصادی هر کشوریست در نظام اقتصادی لیبرال سرمایه داری، مازاد تولید به سرمایه گذار تعلق میگرد و نیروی کار تنها یک دستمزد ثابت دریافت میکند، با این پاسخ جایگاه انسان تنزل یافته و منابع مالی جایگاه رفیعی پیدا میکند و این عامل باعث ایجاد شکاف طبقاتی، فقر و رکود در جامعه میشود، در دیدگاه اقتصاد اسلامی سرمایه و منابع مالی ارزشمند است، اما در قرآن کریم خداوند تاکید دارد تمام نعمتهای الهی از جمله سرمایه برای انسان آفریده شده است (بقره، آیه ۲۹) و نیز خداوند بهره مندی همه مردم از نعمتهای الهی را بر خود واجب کرده است (هود، آیه ۶) بنابراین سرمایه انسانی به عنوان مهمترین مولفه در اقتصاد اسلامی به شمار میآید؛ و ما با یک مفهوم دیگر نیز روبرو هستیم و آن نیروی کار که فقط با توانمندیهای فیزیکی و صرف نیروی جسمی انسان ظهور میکند و مفهوم سرمایه انسانی که حاصل انباشت و کاربست دانش، مهارت، تجربه، هوشمندی و تعهد و وفاداری انسانهاست.
بحرانهای مالی و اقتصادی کمتر به سراغ کشورها، سازمانها و موسساتی میرود که به موضوع و مباحث مدیریت سرمایه انسانی توجه بیشتری داشته باشند و کارگران را در سود تولید شریک بدانند، مانند سیستم اقتصادی کشورهای حوزه اسکاندیناوی و آلمان.
منطقه آزاد تجاری صنعتی اروند، دارای جامعه کارگری دو برابر مجموع شش منطقه آزاد دیگر کشور است، مشکلات حوزه کارگری و روابط کار در این منطقه و حتی سازمانها و نهادهای زیر مجموعه منطقه آزاد بیداد میکند و متاسفانه باعث بروز و ظهور مسائل پیچـیدهای در این زمینه و کاهش امنـیت سرمایه گذاری و در نتیجه اثرگذاری بر بازده تولیدی بنگاههای صنعتی و اقتصادی فعال در این محدوده جغرافیایی شده است.
از سوی دیگر ضعف بزرگ در حوزه مدیریت توزیع شغل و ایجاد اشتغال در این منطقه باعث ایجاد نارضایتی عمومی مردم در سطح جامعه شده است؛ لذا ساماندهی منابع انسانی و حل مشکلات حوزه کارگری و روابط کار و ایجاد مدیریتی هماهنگ و قوی درایجاد و توزیع شغل در منطقه آزاد اروند یکی از اصلیترین راهبردهای فراموش شده در رونق اقتصادی و جهش تولید در این منطقه است.
سید یاسین توانی-فعال دانشجویی استان خوزستان
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.