علیرغم آنکه بانک بزرگ گلدمن ساکس آمریکا هر گونه دخالت در تخلف صندوق توسعه مالزی را تاکنون رد میکرد، اما حالا راضی شده برای بسته شدن پرونده ۳.۹ میلیارد دلار به دولت مالزی پول بدهد.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو به نقل از رویترز، طی سالهای گذشته مالزی درگیر یک رسوایی مالی چند میلیارد دلاری شده که پای بانک گلدمن ساکس به عنوان یکی از بزرگترین بانکهای آمریکا هم به آن باز شده است.
مقامات مالزیایی پیشتر گفته بودند که قصد دارند رقمی معادل ۷ و نیم میلیارد دلار به خاطر نقش بانک آمریکایی در گول زدن مردم مالزی و فروش اوراق قرضه به آنها را به عنوان غرامت از بانک آمریکایی دریافت کنند.
این رسوایی تا جایی پیش رفت که باعث شد نخست وزیر وقت مالزی در سال ۲۰۱۸ در انتخابات به ماهاتیر محمد، سیاستمدار باسابقه مالزی، ببازد.
قرار است از پس فردا نجیب رزاق، نخستوزیر پیشین مالزی، به خاطر تخلفات مالی در رسوایی بزرگ صندوق توسعه مالزی موسوم به ۱MDB پای میز محاکمه برود.
*نجیب رزاق که بود؟
نجیب رزاق یک دهه و از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ میلادی نخست وزیر و شخص اول اجرایی مالزی بود؛ در سال ۲۰۱۸ تحقیقات دربارۀ فساد مالی او و همسرش و بلافاصله بعد از پیروزی ماهاتیر محمد در انتخابات این کشور شروع شد. وی یکی از بنیانگذاران صندوق توسعه مالزی در سال ۲۰۰۹ بود و قرار است از پس فردا به خاطر تخلفات مالی در رسوایی بزرگ صندوق توسعه مالزی موسوم به ۱MDB پای میز محاکمه برود.
صندوق یکم توسعه مالزی در سال ۲۰۰۹ و با کمک وزارت اقتصاد و وزیر وقت اقتصاد این کشور در راستای اجرای پروژههای توسعه اقتصادی تاسیس شد و رزاق سمت مشاور هیأت مدیره آن را تا سال ۲۰۱۶ در اختیار داشت.
*چگونه میلیاردها دلار در مالزی گم شد
صندوق ۱MDB مالزی بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۶ از محل فروش اوراق قرضه میلیاردها دلار منابع مالی برای سرمایهگذاری در پروژههای مختلف جذب کرد.
وزارت دادگستری آمریکا مدعی است که ۴.۵ میلیارد دلار از این صندوق به حسابهای بانکی خارج از مالزی و شرکتهای کاغذی مرتبط با جهو لو، وزیر اقتصاد وقت مالزی، منتقل شده است.
مقامات مالزی نیز میگویند تکلیف حداقل ۴.۳ میلیارد دلار از منابع صندوق ۱MDB مالزی نامشخص است.
آمریکاییها مدعی هستند «لو» از پولهای ربوده شده برای خرید داراییهای لوکس و املاک برای خود و همدستانش استفاده کرده است.
آنها از این پول همچنین برای خرید هواپیمای شخصی، قایق تفریحی، هتل و آثار هنری از هنرمندانی نظیر پیکاسو و کلودمونه استفاده شده است.
از طرف دیگر این ادعا مطرح است که پای بخشی از پولهای دزدیده شده از صندوق توسعه مالزی به هالیوود هم باز شده و در ساخت فیلمهایی نظیر گرگ وال استریت، استفاده شده است.
این فیلم توسط مؤسسه رد گرانیت که رضا عزیز، پسر خوانده رزاق، یکی از مؤسسان آن بوده ساخته شده است.
مقامات قضایی مالزی پس از آنکه با رضا عزیز در یک مصالحه برای دریافت ۱۰۷.۳ میلیون دلار به توافق رسیدند، اتهامات پولشویی علیه وی را کنار گذاشتند.
* نخستوزیر پیشین مالزی چگونه در این رسوایی دخیل بود
مقامات مالزیایی مدعی هستند نجیب رزاق به صورت غیرقانونی یک میلیارد دلار از سرمایه ۱MDB را به جیب زده است.
وی که در انتخابات سال ۲۰۱۸ و به دلیل خشم عمومی نسبت به رسوایی به بار آمده و دزدیده شدن پولها شکست خورد، بارها اعلام کرده است که اتهامات برای ۴۲ مورد تخلف علیه وی بیاساس هستند.
*پای خاندان سعودی هم در رسوایی رزاق گیر است
وکلای مدافع نجیب رزاق نیز مدعی هستند که لو وی را فریب داده و پولهای موجود در حسابش نیز از سوی خاندان سلطنتی سعودی به وی اهدا شده است.
روسماه منصور، زن نجیب رزاق نیز متهم به دست داشتن در پولشویی و پرداخت رشوه است، اما او هم اتهاماتش را رد کرده است.
* تحقیقات درباره ابر رسوایی ۱MDB در مالزی و کشورهای دیگر
تحقیقات مربوط به پولشویی، تخلف در سوء مدیریت مالی و جرایم مرتبط با رسوایی ۱MDB مالزی حداقل در ۶ کشور از جمله سنگاپور و سوئیس انجام شده و در جریان است.
در ماه نوامبر وزارت دادگستری آمریکا طی توافقی از محل فروش یک میلیارد دلار داراییهای ضبط شده مرتبط با جهو لو به عنوان بازپرداخت بخشی از پول دزدیده شده تامین کرد که در نوع خود در تاریخ مبارزه با فساد آمریکا کم سابقه بوده است.
مقامات مالزی همچنین بانک گلدمن ساکس آمریکا را به فریب سرمایهگذاران و سهامداران در سه مرحله فروش اوراق قرضه با مجموع ارزش ۶.۵ میلیارد دلار متهم کردهاند.
گلدمن ساکس آمریکا در فروش اوراق قرضه و تامین منابع مالی برای ۱MDB دخیل بوده است.
این بانک بارها اعلام کرده که در این قضیه بیگناه است، اما حالا خبر میرسد که با طرف مالزی توافق کرده تا در ازای بسته شدن پرونده ۳.۹ میلیارد دلار به دولت کوآلالامپور بپردازد.
*وزیر اقتصاد فاسد مالزی کجاست؟
لو هم از سوی مقامات آمریکایی و هم از سوی مقامات مالزیایی به خاطر نقش کلیدیاش در رسوایی ۱MDB به شکل جدی متهم است، اما تاکنون تمام اتهامات را رد کرده است.
محل کنونی اختفای وی مشخص نیست، اما مقامات قضایی مالزی و آمریکا معتقدند که لو احتمالا در مکانی در چین مخفی شده است.
*وقتی در ۲ ماه رقم پیشنهاد بانک آمریکایی ۴ برابر شد
در حالی در روزهای گذشته صحبت از پیشنهاد و توافق ۳.۹ میلیارد دلاری گلدمن ساکس به میان آمده است که همین دو ماه پیش این بانک فقط به پرداخت حدود ۱ میلیارد دلار راضی شده بود.
به گزارش رویترز، تنگکو ظفرالعزیز، وزیر اقتصاد مالزی، در خرداد ماه گفته بود که با نمایندگان بانک گلدمن ساکس آمریکا درباره رسوایی ۱MDB مربوط به صندوق سرمایهگذاری توسعه مالزی دیدار داشته است.
ظفرالعزیز در آن زمان گفت: دولت جدید مالزی حتی پرداخت رقم ۳ میلیارد دلار از سوی بانک گلدمن ساکس آمریکا برای مصالحه درباره رسوایی را نخواهد پذیرفت و این در حالی است که پیشتر گلدمن ساکس رقمی به مراتب کمتر را به دولت قبلی مالزی پیشنهاد کرده بود.
*گلدمن ساکس تا چه حد در باتلاق مالزی فرورفته است؟
بانک گلدمن ساکس و ۱۷ مقام کنونی و قبلی این بانک متهم هستند که در فروش ۶.۵ میلیارد دلار اوراق قرضه سر سهامداران کلاه گذاشته و آنها را گمراه کردهاند تا بتواند به صندوق سرمایهگذاری مالزی بر تامین منابع مالی خود کمک کرده و پولشویی کند.
وزیر اقتصاد مالزی گفته بود که دولت این کشور در حال پیگیری ماجرا برای دریافت جریمه از گلدمن ساکس است و دعوی قضایی علیه این بانک همچنان ادامه دارد.
ماهاتیر محمد، نخست وزیر سابق مالزی در ماه دسامبر گفته بود که بانک گلدمن ساکس آمریکا پیشنهادی حدود یک میلیارد دلاری را برای مصالحه خارج از دادگاه به خاطر نقش آفرینی در رسوایی ۱MDB پیشنهاد کرده بود.
به گفته وزارت دادگستری آمریکا بانک گلدمن ساکس این کشور در زمان انجام تخلف ۶۰۰ میلیون دلار کارمزد دریافت کرده است.
*بازداشت زن نجیب رزاق
به گزارش یورونیوز، تخلفات نجیب و همسرش فقط به صندوق توسعه مالزی محدود نبود و در اکتبر سال ۲۰۱۸ روسماه منصور، همسر نجیب رزاق، به جرم ۱۷ مورد تخلفات گسترده مالی به ارزش میلیونها دلار بازداشت شد.