قسط‌هایی که کرونا آن را متوقف نکرد/ دست معیشت مردم زیر سنگ اقتصاد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، شهربانو نوری نیا- کرونا، واژه‌ای که بسامد شنیداری‌اش این روز‌ها بسیار بیشتر از هر اتفاق تاریخی دیگری است. شاید هیچ جامعه‌شناسی گمان نمی‌کرد که جهان با یک‌زبان و حس مشترک در خصوص یک اتفاق تاریخی سخن بگوید. واژه‌ای که محدودیت جغرافیایی را درنوردیده و از پهناورترین کشور‌های جهان تا دورافتاده‌ترین و ناشناخته‌ترین کشور‌ها را درگیر خود کند و سایه سنگین ترس را بر سطح کره زمین بگستراند.

همین ویروس اختلال‌های بیشماری در روند زندگی مردم ایجاد کرده است و به همین دلیل لازم است در این شرایط دولت‌های وقت در کشور‌های درگیر حمایت لازم و کافی را از مردم خود داشته باشند.

بانک‌ها و موسسات مالی اعتباری از جمله جا‌هایی هستند که حمایت‌های آن‌ها بسیار ضروری میباشد چرا که یکی از زنجیره‌های چرخه اقتصادی مملکت این موسسات و ارگان‌ها میباشد.

بانک‌ها و موسسات مالی اعتباری از جمله مکان‌هایی هستند که حمایت‌های آن‌ها بسیار ضروری میباشد چرا که یکی از حلقه‌های زنجیره‌ی اقتصادی مملکت این موسسات و ارگان‌ها میباشد.

از اسفندماه تا به امروز که کشور ایران درحال مبارزه با کرونا ویروس هست بانک مرکزی تدابیر مختلفی انجام داد جهت کمک رسانی، تسهیل و گذراندن این برهه، اما به دلایل مختلف راهگشایی خاصی در پی نداشته است.

 

 

 

در ابتدای فرودین ۹۹ دکتر همتی به تشریح ساز و کار اجرایی مصوبه ستاد اقتصادی دولت در خصوص اعطای ۷۵۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات با نرخ ۱۲ درصد به واحد‌ها و کسب و کار‌های آسیب دیده از شیوع ویروس کرونا پرداخت.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه مشاغل مشمول این مصوبه در ستاد اقتصادی دولت و با همکاری نظام بانکی مشخص و دستورالعمل مربوط به شبکه بانکی ابلاغ خواهد شد، افزود: طبق مصوبه ستاد اقتصادی دولت این تسهیلات به واحد‌های آسیب دیده که اشتغال خود را حفظ کرده اند پرداخت خواهد شد.

همچنین بازپرداخت اقساط این تسهیلات، دو ساله است و برای شروع بازپرداخت اقساط، تنفس چند ماهه در نظر گرفته خواهد شد.

درجلسه‌ای دیگر اعلام شد که بانک مرکزی در بخشنامه‌ای ابلاغ کرده که بانک‌ها مکلف به تسهیل، ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻭ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟی ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﻬﺖ ﺧﺮﻳﺪ ﺩﺍﺭﻭ ﻭ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ و استمهال اقساط تسهیلات اعطایی به زیان دیدگان کرونا هستند.

از دیگر تمهیدات نظام بانکی مهلت دادن به مشتریانی بود که کسب و کارِ آنان با شیوع کرونا به خطر افتاده بود به طوری که طی ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت ماه مقرر شد این مشتریان از پرداخت اقساط بانکی و جرایم دیرکرد معاف شوند.

روابط عمومی بانک مرکزی هم بیست و سوم فروردین اعلام کرد: بعد از شیوع ویروس کرونا به منظور حمایت از اقشار مردم، تعویق پرداخت اقساط وام‌های قرض الحسنه از سوی بانک مرکزی در دستور کار بانک‌ها قرار گرفت و در همین راستا ضمن راه‌اندازی سامانه ثبت شکایت احتمالی وام‌های قرض الحسنه، سیستم اتوماتیک برداشت اقساط بانک‌ها اصلاح شد.

یکسری اقدامات بسیار تاثیر گذار موقتی از سوی بانک مرکزی درنظر گرفته و ابلاغ شد که شامل موارد زیر میشود.

 

 

۱. سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت (شتابی و درون بانکی) از طریق درگاه‌های اینترنتی و خودپرداز‌ها از مبلغ سه میلیون تومان در هر شبانه روز از مبدأ هر کارت، به پنج میلیون تومان افزایش یابد.

۲. سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت از طریق پرداخت‌ساز‌ها از یک میلیون به سه میلیون تومان، با حصول اطمینان از انطباق شماره ملی دارنده کارت و شماره ملی دارنده سیم‌کارت انجام دهنده تراکنش قابل افزایش است. با توجه به خطرات ناشی از سوءاستفاده‌های احتمالی در صورت عدم اعمال کنترل فوق، افزایش سقف انتقال وجه مجاز نیست.

۳. امکان تمدید تاریخ انقضای کارت‌های بانکی بدون نیاز به مراجعه حضوری مشتری به مدت سه ماه از تاریخ انقضا بلامانع است. ضروری است اقدامات لازم برای احراز هویت غیرحضوری و اطلاع‌رسانی به مشتریان صورت پذیرد.

۴. طبق روال سال‌های گذشته و به‌منظور کاهش مراجعات مردم به شعب و دستگاه‌های خودپرداز، افزایش سقف برداشت نقدی درون بانکی از ۲۰۰ هزار به ۵۰۰ هزار تومان بلامانع است. لازم به ذکر است این اقدام در راستای کاهش مراجعه مشتریان به شعبه صورت می‌گیرد و علی‌رغم ایجاد امکان فوق، ضروری است اطلاع‌رسانی مناسب در راستای کاهش استفاده از اسکناس به مشتریان صورت پذیرد.

۵. تعداد تلاش‌های متوالی ناموفق رمز دوم در هر شبانه روز به پنج بار افزایش یابد.

یا دیگر تمهیدات درنظر گرفته شده مانند کنترل سیستم‌های تهویه هوای سالم، تأمین اقلام بهداشتی مورد نیاز، محلول‌های ضدعفونی‌کننده و ماسک به میزان لازم و یا در برخی از بانک‌ها، دریافت اثر انگشت کارکنان از سامانه‌های حضور و غیاب تا پایان سال حذف شده است.

 

علاوه بر اینها، آشپزخانه بانک تعطیل و کلیه مراسم‌ها، جلسات، سمینار‌ها و مسابقات ورزشی لغو شده است. تدابیر بهداشتی لازم در خصوص دور نگه داشتن همکارانی که بیماری‌های زمینه‌ای دارند یا خانم‌های باردار از تماس مستقیم با مشتریان نیز از اقدامات یکی از بانک‌ها طی این هفته بوده است؛ که همگی بسیار کمک کننده درحفظ جان کادر بانک‌ها و مردم هست.

با وجود اقدامات پیشگیرانه و تلاش‌های تحسین برانگیز نظام بانکداری در ایام شیوع ویروس کووید ۱۹ متاسفانه مواردی هم دیده شده که هم تاثیر روانی مخرب و هم جسمی بر مردم گذاشته از جمله اینکه یکی از نخستین تصمیم‌های بانک مرکزی برای کمک به مردم در زمان شیوع ویروس کرونا، تعویق سه ماهه اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه و کسب و کارها، همچنین اشخاصی که در جریان شیوع کرونا کسب درآمد و اشتغال آن‌ها آسیب دیده‌اند، بود.

بانک مرکزی در همان روز‌های نخست شیوع ویروس کرونا از مدیران بانکی خواست تا از گرفتن اقساط اینگونه وام‌ها تا اردیبهشت ۹۹ خودداری کرده و اقساط کسر شده از حساب گیرندگان تسهیلات را به آن‌ها بازگرداند؛ بنابراین و طبق مصوبه شورای پول و اعتبار، اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه تمام اشخاص از اسفند ۹۸ تا اردیبهشت ۹۹ بدون هیچ قید و شرطی به مدت سه ماه باید به تعویق می‌افتاد؛ اما این بخشنامه از همان ابتدا با سرپیچی بانک‌ها و برداشت اقساط از حساب مردم همراه شد وبرخی بانک‌ها بدون توجه به ابلاغیه بانک مرکزی، اقساط تسهیلات قرض‌الحسنه را که از اسفند تا اردیبهشت مجاز به تعویق بود، به همراه قسط خرداد یک‌جا از حساب مشتریان برداشت کردند.

در همین ایام هم البته معاون بانک مرکزی کسر اقساط وام قرض‌الحسنه از حساب مشتریان و ضامن‌ها را غیرقانونی اعلام کرد و از مردم خواست تا تخلفات را به اداره رسیدگی به شکایات ابلاغ کنند.

یا به عنوان مثال اقداماتی عجیب هم رخ داده و برخی بانک‌ها بدون توجه به شرایط کرونایی با انجام اقداماتی مانند برداشت از حساب مشتریان به بهانه‌های مختلف، مشتریان را همچنان برای حضور در شعب دعوت می‌کنند. بر این اساس، در روز‌های اخیر پیامک برداشت ۱۲ هزار تومانی از حساب مشتریان برای ارسال سالانه پیامک برای افراد ارسال شده است. نکته جالب این است که برداشت ۱۲هزار تومانی حتی از برخی حساب‌هایی انجام شده که در ماه‌های اخیر تراکنشی نداشته و در نتیجه صاحبان آن‌ها تمایلی به دریافت پیامک نداشته‌اند. در این پیامک‌ها از مشتریان خواسته شده تا اگر تمایلی برای دریافت پیامک تراکنش ندارند به شعبه مراجعه کنند. بدین ترتیب یا مشتریان ناچار هستند ریسک انتقال ویروس کرونا را پذیرفته و به شعب بانک‌ها بروند یا اینکه از ترس این بیماری، قید پول خود را بزنند.

در این پیامک‌ها اگرچه اعلام شده که مشتریان می‌توانند از اینترنت بانک استفاده کنند، اما با توجه به اینکه اینترنت بانک بسیاری از بانک‌ها توسط مردم فعال نشده است، مشتریان ناچار هستند که برای غیرفعال کردن برداشت از حسابشان به شعبه مراجعه کنند که هم برای خودشان و هم برای کارمندان بانک، خطرساز است. از سوی دیگر برخی مردم به دلیل هراس از کرونا، از حضور در شعبه برای متوقف کردن برداشت از حسابشان خودداری می‌کنند که باعث تداوم برداشت توسط بانک می‌شود.

اگرچه رقم ۱۲ هزار تومان به نظر عدد کوچکی است، اما اگر آن را در میلیون‌ها مشتری بانکی ضرب کنیم، عدد بسیار بزرگی می‌شود.

بانک مرکزی در واکنش به برداشت‌های غیرقانونی بانک‌ها از حساب دریافت‌کنندگان وام‌های قرض الحسنه، با معرفی سامانه‌ای از مشتریان خواست در صورت مواجهه شدن با این موضوع، تخلفات را در این سامانه ثبت کنند.