نگرانیها در خصوص اثر خروج ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی وارد شده به بورس بر سایر بازارها هر روز بیشتر میشود.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، خروج سرمایههای بیشتری از بازار سرمایه و افزایش احتمال «انفجار نقدینگی» به خصوص پس از چند روز متوالی سقوط شاخص بورس بیش از پیش جدی به نظر میرسد. با وجود اینکه بسیاری سقوطهای متوالی بورس در اواخر مرداد را طبیعی میدانستند، اما برخی پیشبینیها از خروج ۳ تا ۶ هزار میلیارد تومان سرمایه حکایت دارد.. نگرانیها در خصوص اثر خروج ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی وارد شده به بورس بر سایر بازارها هر روز بیشتر میشود. هر چند رییس کل بانک مرکزی وقوع «انفجار نقدینگی» را به کل رد میکند. اما به نظر میرسد، نوعی سردرگمی در سیاستگذاریهای پولی در شرایط روشن بودن موتور نقدینگی برای دستیابی به نرخهای از پیش هدفگذاری شده برخی شاخصهای اقتصادی وجود دارد.
بازار سرمایه جذابتر از همیشه
تازهترین آمار وزارت امور اقتصادی و دارایی از عملکرد بورس حاکی از آن است که از ابتدای امسال تا پایان تیر ماه ۱۰۰ هزار میلیارد تومان وارد بازار سرمایه شده و ارزش معاملات در ۱۲ ماه منتهی به ۳۱ تیر سال جاری نیز به دو هزار و ۲۶۴ میلیارد تومان رسیده است. هر چند این رقم در کنار کدهای بورسی صادر شده، قابل توجیه است؛ پیشتر سازمان بورس تعداد کدهای جدید سهامداری در بازار سرمایه تا پیش از نیمه مرداد را ۳ میلیون و ۵۸۰ هزار اعلام کرده بود که با احتساب کدهای قبلی به ۱۵ میلیون و ۲۵۰ هزار کد رسیده است. هر چند اگر کد مشمولین سهام عدالت نیز به دارندگان کدهای بورسی اضافه شود حدود ۴۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کد وجود دارد که میتواند هر لحظه در بازار سرمایه اقدام به معامله کند. همزمان با صدور کدهای بورسی، شاخص کل نیز افزایشی ۲۱۸۱ درصدی داشته و از رقم ۱۲۷ هزار و ۲۶۶ واحد در پایان مرداد سال جاری به قله ۲ میلیون و ۹۰۴ هزار واحد رسید.
تلاش امریکا برای القای بیثباتی تمامی ندارد
عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی در بیانیهای که به صورت پست در صفحه شخصی خود به اشتراک گذاشته بود از تلاش مداوم امریکا و همدستانش در بازارهای پولی و ارزی برای ایجاد انتظارات منفی در مردم به خصوص در یک سال اخیر نوشت. او در بخش دیگری از نوشته خود خاطرنشان کرد «به رغم اینکه این فشارها مشکلات و سختیهایی برای مردم ایجاد کرده، ولی به طور قطع نتوانسته به اهداف اصلی خود برسد. با تدابیر متخده، القای انفجار نقدینگی و ابرتورم از طریق تحریک انتظارات نیز با ناکامی مواجه شده است.» به گفته او «افزایش موقتی نرخ تورم در ماههای ابتدای سال که عمدتا ناشی از شیوع کرونا و تحریک انتظارات بود با اقداماتی که درحال انجام است، کنترل شده و تلاش جدی برای نیل به هدف تورمی اعلام شده، انجام و استمرار خواهد داشت.» این درحالی است که همتی پیشتر «فروش ارزهای صندوق توسعه ملی» را از مهمترین عوامل افزایش تورم برشمرده بود و معتقد بودف سازمان برنامه با این کار تورم ماهانه را در پایان بهار افزایش داده است.
رشد نقدینگی کار امریکا نیست
شرایط فعلی کشور و بیم «انفجار نقدینگی» و روبهرو شدن با «ابر تورم» آنقدر نزدیک است که کارشناسان از هر جناحی نسبت به بیانیه همتی موضعگیری کردند. در این راستا یک اقتصاددان با نقد بیانیه رییس کل بانک مرکزی به او پیشنهاد کرد در بیانیههای خود به جای تمرکز بر ادبیات غیراقتصادی به اصول اقتصادی توجه داشته باشد. محمد طبیبیان در کانال تلگرامی خود نوشت «از یک مدیر که باید بر اساس شأن علمی و تجربی بر مسندی نشسته باشد، انتظار نمیرود شیوهای را پی بگیرد که تنها ابزارش سرزنش خارجیها و متهم کردن منتقدان داخلی به همکاری با خارجیها است. به روند نقدینگی در سالهای مختلف عنایت کنید اگر نشان از انفجار نیست، نشان از چیست؟ تورمهای فزاینده سالهای اخیر گویاست. لازم نیست تورم هزار درصد شود تا به ابرتورم برسیم. تمامی این تذکر برای جلب توجه به عواقب برخی شیوهها و سیاستهاست که تورمزا بوده است.» این اقتصاددان به بحث توطئه برای افزایش انتظارات تورمی نیز اشاره کرد و خطاب به رییس کل بانک مرکزی با اشاره به کنترل پایه پولی، مدیریت اهرمهای ضریب فزاینده پولی، مدیریت سیستم بانکی و جریان اعتباری به عنوان ابزارهای در دست مدیریت پولی نوشت: «رییس کل بانک مرکزی به عنوان یک مدیر سیاسی نیز باید بتواند خواستههای دیگر سیاسیون را کنترل کند و اجازه ندهد بر پایه موجودیهای موهوم ارزی و ارزهای غیرقابل فروش، ریال چاپ شود.» او غیرمستقیم از همتی سوال کرده است: خودتان بفرمایید اینها در تورم چه تاثیری دارد و اثر یک اظهارنظر پژوهشگر بر انتظارات تورمی چه میزان است؟ کدام به اضعاف از دیگری بزرگتر و مهیبتر است. به نظر میرسد، مطلب طبیبیان در حمایت از اقتصاددانانی است که هشدار داده بودند اگر دولت نخواهد کسری بودجه را از مسیر انتشار اوراق جبران کند و به روشهای گذشته روی آورد، اقتصاد ایران در مسیر ونزوئلا قرار میگیرد.