فیلمی که درباره موقعیت انسان حرف می‌زند

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، نشست نقد و بررسی فیلم «دشت خاموش» که به تازگی جایزه بخش افق‌های جشنواره فیلم ونیز را دریافت کرده است، شب گذشته شنبه ۲۹ شهریور به دعوت موزه سینمای ایران برگزار شد.

در ابتدای این نشست که سحر عصر آزاد منتقد سینما اجرای آن را بر عهده داشت، احمد بهرامی کارگردان فیلم «دشت خاموش» گفت: جوانان علاقه‌مند به سینما و فیلمسازی برای ساخت فیلم ممکن است با چند نفر مشورت کنند و شاید تعدادی آن‌ها را از این کار منصرف کنند در حالی که من معتقدم اگر می‌خواهیم فیلمساز شویم نباید منتظر تایید دیگران بمانیم بلکه باید کار خود را انجام دهیم. به قول زنده یاد عباس کیارستمی که می‌گفت با ساده‌ترین دوربین هم می‌توان فیلم سینمایی ساخت و حتی به جشنواره ونیز هم رفت.

نویسنده «دشت خاموش» با اشاره به موفقیت‌های فیلم بیان کرد: بخشی از موفقیت‌های این فیلم نتیجه همراهی کائنات است. این طور نبود که به همه چیز خیلی جزیی و با حساسیت نگاه کنیم و بررسی‌ها و مطالعات زیادی داشته باشیم، در کنار همه این موارد، تقدیر و کائنات ما را همیاری کردند.

بهرامی افزود: برای انتخاب بازیگران خانم «دشت خاموش»، فیلم شیرین عباس کیارستمی را بار‌ها دیدم تا متوجه شوم آدم‌ها به چه شکلی هستند. البته برای انتخاب بازیگر‌ها حدودا چهره‌ها در ذهنم بود. در ایتالیا هر کسی فیلم را می‌دید درباره بازی علی باقری می‌گفت چه کارگر کوره پزخانه خوبی بود. باید بگویم پیوستن آقایان باقری و نعمتی و خانم نساج شانس خوبی برای ما بود.

وی با بیان اینکه فرم در آثار کیارستمی بر قصه قالب بود، یادآور شد: یادم می‌آید کیارستمی در کارگاه‌های خود همیشه شعر «گاهی بساط عیش خودش جور می‌شود/ گه با دو صد مقدمه، ناجور می‌شود» را می‌خواند؛ شعری از قیصر امین پور.

وی توضیح داد: با احترام به همه دوستان، اگر آقای مسعود امینی تیرانی نبود شاید در مورد فیلم به سختی به نتیجه خوب امروز می‌رسیدیم. دوربین به شکل بسیار درستی در فیلم حرکت کرد و فیلم را با وجود فرم گرا بودن تبدیل به اثری کرد که ضمن قالب بودن فرم، قصه نیز شکل گرفت.

در ادامه این برنامه سعید بشیری تهیه کننده فیلم نیز خطاب به جوانان علاقه‌مند به فیلمسازی گفت: برای رسیدن به آنچه دوست دارید، باید وقت و انرژی بگذارید همچنان که احمد بهرامی سال‌ها از نظر فیزیکی و فکری انرژی گذاشت.

وی ادامه داد: بحث جشنواره که می‌شود گاهی با این تفکر رو به رو می‌شویم که موفقیت فیلم در جشنواره جُرم است، در صورتی که جشنواره‌ها تنها فضایی هستند که می‌توانند درباره کارمان اظهار نظر کنند و فیلم‌ها را در آن عرضه کرد. ما در ساخت این فیلم فقط به علاقه‌مندی خود فکر کردیم و اصلا به حضور آن در جشنواره یا به مستقل و دولتی بودن آن فکر نکردیم.

بشیری بیان کرد: برای ساخت این فیلم سختی زیادی کشیدیم، ولی سختی لذتبخش و بدون هر ادعایی بود. در «دشت خاموش» واقعا دلی کار کردیم و اگر بحث امرار معاش نباشد، این نوع از سینما که سینمای آرتیستیک است را دوست دارم.

وی درباره موفقیت فیلم در جشنواره فیلم ونیز یادآور شد: «دشت خاموش» در هفتاد و هفتمین جشنواره فیلم ونیز سه جایزه دریافت کرده است که دو جایزه جنبی جایزه انجمن اعتماد ملی ایتالیا و جایزه فیپرشی (جایزه فدراسیون بین‌المللی منتقدان) را در کنار جایزه اصلی شیر سیاه بهترین فیلم بخش افق‌های ونیز دریافت کرد که این جایزه برای نخستین بار به سینمای ایران تعلق گرفته است.

وی با اشاره به موفقیت‌های دیگر نمایندگان سینمای ایران در این جشنواره گفت: به جز ما فیلم «جنایت بی‌دقت» ساخته شهرام مکری و «خورشید» مجید مجیدی از دیگر نمایندگان سینمای ایران در جشنواره فیلم ونیز بودند و این دوره از جشنواره ونیز برای سینمای ایران پربار بوده است.

مسعود امینی تیرانی مدیر فیلمبرداری فیلم که در این برنامه حضور داشت نیز گفت: شاید بیشتر باید به این نکته توجه کنیم که مزیت نسبی در سینمای ایران پرداختن به چه شکلی از سینما است. شاید کمی به غلط راهی را به خطا می‌رویم و هزینه‌ها را بالا می‌بریم در حالی که باید به این نکته فکر کنیم که مزیت سینما در چیست و به اعتقاد من مزیت در رسیدن به شکلی از سینمای تجربی است که الگو‌ها و زبان‌های جدید در سینما را پیشنهاد می‌دهد.

وی افزود: خوب است بخش‌های مدیریتی به این نوع سینما توجه بیشتری داشته باشند، زیرا افتخارات سینمای ایران متعلق به این گونه فیلم‌ها است که ساخت آن‌ها سخت‌تر و مشکل‌تر از فیلم‌های تجاری شده است. گرچه آن فیلم‌ها هم باید باشند، اما نیازی به حمایت‌های ویژه ندارند.

امینی همچنین گفت: مهم‌ترین نکته فیلم صحبت کردن درباره یک موقعیت انسانی است. اگر خیلی تکنیکی به همه جزییات نگاه کنیم بدین اندازه تاثیرگذار نخواهد بود. وقتی با جهان متن رابطه درستی برقرار کنیم، هر چه پیش بیاید درست است.

وی ادامه داد: از مواردی که فیلم را مورد توجه قرار داد ترکیب فضای ژنریک در سینما است و نوعی سینمای نئورالیستی وجود دارد و در عین حال از سینمای مدرن نیز وام می‌گیرد. همچنین اشارات مشخص به اشخاصی در سینما مثل بلاتار دارد و در کنار آن قصه‌ای ایرانی را نیز بیان می‌کند.

مهدیه نساج بازیگر فیلم با بیان اینکه یکی از موفقیت‌های خاص فیلم بازی یک دست بازیگر‌ها است، گفت: بعد از اکران فیلم در جشنواره خیلی‌ها فکر می‌کردند ما واقعا کارگر بوده‌ایم و حتی برخی می‌گفتند علی باقری (دیگر بازیگر فیلم) بعد از این بازیگر خواهد شد در حالی که وی چند سال است که بازی می‌کند.

بهرامی در پایان این برنامه گفت: جایزه ونیز متعلق به سینمای ایران و قطعا جایگاه آن در موزه سینمای ایران است. انشالله در آینده آن را به موزه سینما اهدا می‌کنیم.

این نشست به صورت لایو برگزار و از صفحه رسمی اینستاگرام موزه سینما پخش شد.