غرب منشأ افراط‌گرایی دینی است/ عقلانیت و اعتدال دو شاخصه مهم ادیان

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در سخنرانی خود در وبینار «بررسی ۲۵ سال گفتگو و همکاری مشترک، وضعیت حال و چشم‌انداز آینده» که به مناسبت بزرگداشت بیست‌وپنجمین سالگرد آغاز گفتگو‌های مرکز گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌ها و شورای جهانی کلیساها، برگزار شد، گفت: در ابتدای این وبینار مایلم از مرحوم حضرت آیت‌الله تسخیری (ره) یاد کنم که یکی از پایه‌گذاران این گفتگو‌ها بوده‌اند. گفتگو‌هایی که خوشبختانه امروزه شاهد اثرگذاری و توسعه آن بخصوص در زمینه همکاری و همدلی پیروان ادیان هستیم.

عقلانیت و اعتدال دو شاخصه اصلی ادیان است

وی افزود: افراط گرایی دینی و نقطه مقابل آن یعنی بی اجر و ارزش کردن ادیان و تاختن به مقدسات دینی، حمله به اماکن مذهبی و نفرت پراکنی که متاسفانه امروز در برخی کشور‌ها بویژه فرانسه شاهد آن هستیم هر دو تیغه یک قیچی هستند و سعی در محو کامل دین این موهبت الهی که بشر را از گمراهی می‌راند، دارند. خوشبختانه دو شاخصه اصلی یعنی عقلانیت و اعتدال، پیروان راستین ادیان را از افتادن در ورطه افراط و تفریط نگاه داشته است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفتگو را عنصر مهمی برای به کارگیری عقلانیت و دوری از خشونت دانست و تأکید کرد: ما از گفتگو با شما در سال‌های گذشته همواره استقبال کرده‌ایم و معتقدیم برای هر دوی ما مفید بوده است و اکنون پس از گذر از دوران گذشته امیدوارم برای آینده، گفتگو‌ها را هدفمندتر از گذشته، پیش ببریم. گفتگو‌هایی برای یافتن راه حل رفع بحران‌ها و مشکلات پیش‌روی بشریت می‌تواند چشم‌انداز تأثیرگذاری را ترسیم کند. چشم‌اندازی که بشر را به صلح نزدیک‌تر می‌کند و دشمنی و عداوات را در میان بشریت به انزوا بکشاند؛ این روز را دور نمی‌بینم و به الطاف خداوندی امیدوارم. دست دوستی و مودت و همکاری ما همواره به سوی دوستانمان دراز است.

دینی که به عقلانیت دعوت می‌کند، ابتدا راه خشونت را می‌بندد

ابراهیمی ترکمان، جوهر اصلی ادیان الهی را دعوت به خداپرستی دانست و گفت: این دعوت دارای دو شرط اساسی است. یکی باور قلبی و دیگری ظهور آثار خداپرستی در عمل یک فرد مؤمن. امروز مشکل اساسی در میان دین باوران، تبدیل باور‌ها و اعتقادات به عمل است. بد عملی یا بی‌عملی، هر دو می‌تواند دین را در حّد حفظ ظاهر تنزل دهد. توصیه‌های معنوی و اخلاقی در ادیان برای همین است که انسان‌های باورمند مسیر رو به تکامل را طی کنند. در این جوهر اصلی، هیچ اختلافی بین اسلام و مسیحیت نیست و این پایه اشتراکات است و به قدری استحکام دارد که می‌تواند تفاوت‌های جزئی را در درون خود هضم کند.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات ادامه داد: افراط گرایی و گرایش به خشونت به معنی حذف دیگران، هیچگاه در دین اسلام و مسیحیت پذیرفته نشده است. زیرا دینی که به عقلانیت دعوت می‌کند ابتدا راه خشونت را می‌بندد، چه آنکه خشونت زمانی پدید می‌آید که عقلانیت کنار رود.

ابراهیمی‌ترکمان همچنین با ذکر مثالی از همدلی پیروان ادیان گفت: نمونه بارز این همدلی را می‌توان در پاسخ مثبت رهبران دینی جهان به نامه اینجانب مشاهده کرد. نامه جنابعالی به عنوان دبیر کل اجرایی شورای جهانی کلیسا‌ها و دیگر نهاد‌های مسیحی هم راستا به رییس جمهور آمریکا در دفاع از مردم ایران و مخالفت با تحریم‌های نامشروع و ظالمانه از ثمرات این همکاری است که مجدداً تشکر و قدردانی خود را ابراز می‌دارم.

وی از تهیه سند مشترک شورای جهانی کلیسا‌ها و شورای پاپی گفت‌وگوی ادیان واتیکان با عنوان «خدمت به یک جهان مجروح از طریق همبستگی بین ادیان: یک دعوت مسیحی برای تامل و عمل در دوران کووید -۱۹ و پس از آن» ابراز خرسندی کرد و گفت: شباهت‌های بسیار زیادی در این سند با آموزه‌های اسلامی یافتم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در این بیست و پنج سال و در خلال ۹ دور گفتگو‌های به عمل آمده موفقیت‌های زیادی حاصل شده است. در این مدت نسبتاً طولانی بنایی با شکوه و مستحکم برپا گشته که پایه‌های آن بر اعتماد به یکدیگر، اشتراکات وسیع، اراده طرفین بر توسعه شناخت متقابل و همچنین همکاری در زمینه‌های مختلف استوار شده است. ما نیز معتقدیم که پیمودن این راه آسان نبوده و اصولاً امر گفتگو متکی به آداب و اخلاقی است. باور دینی ما خوب شنیدن را موجب بشارت پروردگار و پرسش نیکو را نیمی از دانش دانسته است.

در بخش پایانی این وبینار بین‌المللی، تقدیرنامه مشترک صاحب نظران و اندیشمندانی که در طول این ۲۵ سال در برگزاری و اجرای این گفتگو‌ها مشارکت داشته‌اند، به امضای رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و دبیرکل موقت شورای جهانی کلیسا‌ها رسید.