به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، در بخشی از این برنامه، مروری بر انتخاب مستند‌های این دوره از جشنواره و همچنین دوره‌های قبلی جشنواره «سینماحقیقت» داشتند. همچنین با تعدادی از اعضای هیات انتخاب چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» و مستندسازانی که آثارشان به جشنواره راه یافته گفتگو‌هایی پخش شد.
بخش پایانی بیست و یکمین قسمت از برنامه «نردبان»، به گفتگو با محمد حمیدی‌مقدم، دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» اختصاص داشت.
دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در این برنامه تلویزیونی که به‌طور ویژه به جشنواره اختصاص داشت، گفت: کار خوبی که برای برگزاری آنلاین چهاردهمین دوره جشنواره «سینماحقیقت» انجام شد این بود که در کنار ادامه اجرای برنامه‌های گذشته، جشنواره‌های مهم خارجی را رصد کردیم تا کارمان را از صفر شروع نکنیم و از تجربه سایر جشنواره‌های آنلاین دنیا استفاده کنیم.
محمد حمیدی‌مقدم ادامه داد: پس از برگزاری چند جشنواره سینمایی به شکل برخط، در شورای سیاست‌گذاری جشنواره به این نتیجه رسیدیم که خطر را بپذیریم و چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» را برگزار کنیم. احساس می‌کردیم باید جشنواره «سینماحقیقت» زنده بماند و برای ما این زنده ماندن نه فقط به عنوان وظیفه‌ای اداری برای ارائه گزارش عملکرد یا گرفتن عکسی یادگاری، بلکه راهی برای روشن نگه داشتن چراغ جشنواره بود.
او با اشاره به اینکه تعدادی از دوستان مستندساز می‌گفتند در سال کرونایی اصلا فیلمی تولید نشده و برای چه می‌خواهید این دوره جشنواره را برگزار کنید، یادآور شد: به دلیل همین ابهام‌ها تصمیم گرفتیم ابتدا فراخوان را منتشر کنیم، منفعل عمل نکنیم تا ببینیم نتیجه چه می‌شود. اما در کمال تعجب ۸۹۰ فیلم به دبیرخانه رسید که نسبت به دوره پیشین جشنواره رشد داشت. پس اگر جشنواره برگزار نمی‌شد این فیلم‌ها چه سرنوشتی پیدا می‌کرد؟
دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» تصریح کرد: امید همه فیلم‌ساز‌های مستند نمایش در جشنواره‌ای مثل سینماحقیقت است. از طرف دیگر، بخشی از دغدغه مستندسازان این است که بتوانند از این طریق برای ورود مستندشان به وی‌او‌دی بازاریابی کرده و همچنین از مشارکت دوستان‌شان برای نظر دادن درباره فیلم استفاده کنند.
حمیدی‌مقدم در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به تغییر شیوه اکران فیلم‌ها در دنیا تاکید کرد: جریان پخش آنلاین در دنیا هم استفاده شد و ما اولین نبودیم، این بار در شرایط عادلانه‌ای با جهان قرار داشتیم و شرایط زیستی مشترکی با دنیا و مخاطبان سینمای مستند داشتیم. همه با یک نوع فرمت آنلاین مواجه بودیم. روزی که تصمیم گرفتیم خطر را بپذیریم و به سمت برگزاری آنلاین جشنواره برویم به این فکر می‌کردیم آیا شرایطی که در آن زندگی می‌کنیم ایده‌آل است؟ پس شرایط جشنواره‌های فیلم ما هم متاثر از شرایط باید تغییر کند.
دبیر این دوره از جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به افزایش مخاطبان فیلم‌های مستند در این دوره، با توجه به پخش فیلم‌ها از چهار پلتفرم عمومی گفت: در دوره‌های قبل، مواجهه مخاطب و فیلم‌ها در جشنواره، در سالن ۵۰۰ نفره و دو سالن ۱۲۰ تا ۲۰۰ نفره اتفاق می‌افتاد. اما در شکل برخط فیلمساز قرار است در گستره‌ای بزرگ‌تر و از طریق وی او دی فیلمش را نمایش دهد.
او با بیان اینکه بزرگترین بازار مصرف سینمای مستند تلویزیون است، اما با توجه به گسترش فضای برخط، بازار‌های ثانویه ایجاد شده است، گفت: در صورتی که فیلم مستندی در تلویزیون نمایش داده نشد یا تلویزیون خواهان آن نبود، شرکت‌های نمایش برخط بازار‌های جدیدی را برای مستند‌ها ایجاد می‌کنند. این تصور ما از موفقیت‌ها و آینده متفاوتی است که پیش روست. انشالله بعد از این دوره جشنواره، این راه گشوده شده و فضای جدید نمایشی برای سینمای مستند ایجاد خواهد شد.
حمیدی‌مقدم با اشاره به مخاطبانی که از خانواده سینمای مستند هستند، گفت: بعد از تجربه جشنواره سینمای کودک که بخشی از آن برخط اجرا شد، آسیب‌شناسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که باید این جمع خصوصی را حفظ کنیم. یعنی متخصصانی که با سینمای مستند پیوند دارند بتوانند در برگزاری آنلاین جشنواره هم از دسترسی ویژه و رایگان برای تماشای همه فیلم‌ها برخوردار باشند. برای همین، دو فضا ایجاد کردیم. نخست خانه جشنواره که مانند سینما چهارسوست و افرادی که مرتبط با سینمای مستند هستند می‌توانند از آنجا فیلم‌ها را تماشا کنند و دیگری چهار پلتفرم که برای نمایش عمومی مستند‌ها و دسترسی عموم مخاطبان طراحی شده است.
او یادآور شد: سینمادوستانی که مخاطب این پلتفرم‌ها هستند می‌توانند فیلم‌های مورد علاقه‌شان را خریداری کنند و عواید فروش بلیت‌ها در فضای عمومی ۱۰۰ درصد به صاحب اثر برمی‌گردد.
دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به مبلغ پایین بلیت فیلم‌های مستند گفت: تماشای این فیلم‌ها می‌تواند با هزینه‌ای بسیار کم در سبد فرهنگی خانواده قرار بگیرد. علاوه بر این، برای تعداد بی‌شماری از علاقه‌مندان سینمای مستند حتی کارگاه‌ها را با توجه به محتوای غنی که در آن هست رایگان طراحی کردیم.
حمیدی مقدم یادآور شد: برای بخش عمومی پلتفرم‌ها که مخاطبان فراگیری دارد، شورای برگزاری جشنواره تصمیم گرفت با توجه به میزان و کیفیت محتوای فیلم‌ها قیمت هر باکس را بین ۵ تا ۱۰ هزار تومان تعیین کند که قیمت پایینی برای تماشای دو یا سه فیلم موجود در هر باکس است. این مبالغ می‌تواند کمکی حداقلی به اقتصاد سینمای مستند ایران باشد.
او همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به غیر رقابتی شدن بخش بین‌الملل در چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت»، تصریح کرد: احساس می‌کردیم با برنامه‌ریزی‌های متفاوتی که داریم، نمی‌توانیم میزبان بخش بین‌الملل باشیم. اما دلیل دیگر برای این تصمیم، عدم تطابق هزینه‌ای مبالغ دلاری و یورویی جایزه بین‌الملل با بخش ریالی داخلی بود. قیمت ارز باعث شده تفاوت جایزه بخش خارجی با بخشش ملی مشهود باشد و باید برایش تمهیدی می‌اندیشیدیم.
حمیدی‌مقدم ادامه داد: بهترین کار این بود که با توجه به همه‌گیری کرونا و عدم استقبال فیلمسازان جهانی از سفر، ما هم مثل خیلی از جشنواره‌های دیگر خارجی امسال بخش بین‌الملل را به صورت غیر رقابتی برگزار کنیم و تمام هدف و توجه‌مان را صرف سینمای ملی‌مان کنیم. احساس کردیم این تصمیم امن‌تر است.
دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به اینکه بخش بین‌الملل مخاطبان خاص خود را داشته و پارسال جشنواره، فروش خوبی از بلیت‌فروشی این بخش داشته، گفت: جشنواره «سینماحقیقت» محل خوبی برای نمایش فیلم‌های بخش بین‌المللی است. هدف اصلی برگزاری این دوره از جشنواره، زنده ماندن و حفظ ارتباط جریان سینمای مستند با مخاطب بود و فکر کردیم برای اینکه این ارتباط قطع نشود پخش مستند‌های بین‌المللی را به صورت غیر رقابتی داشته باشیم. بسیاری از مستندساز‌های ما امکان دسترسی به این مستند‌ها را با این کیفیت و به صورت قانونی و حفظ کپی‌رایت ندارند. مستند چیزی نیست که سریع به اینترنت راه پیدا کند و پخش شود؛ بنابراین این بخش را امسال برگزار می‌کنیم و اسمش را هم گذاشته‌ایم بهترین‌های سال ۲۰۲۰.
حمیدی‌مقدم با اشاره به اینکه در این دوره از جشنواره، شاهد تنوع و رنگارنگی در میزان ورک‌شاپ‌ها، کارگاه‌های آموزشی و گپ و گفت درباره سینمای مستند خواهیم بود که خیلی بیشتر از سال‌های گذشته است، گفت: افراد صاحب‌نامی توسط گروه‌های آموزشی ما رصد شدند و پس از رایزنی، پذیرفتند که در این دوره کارگاه‌هایی برگزار کنند. باید به تمام کسانی که در کارگاه‌ها ثبت‌نام کرده‌اند این خبر خوب را بدهم که بعد از پخش برنامه‌های کارگاه، می‌توانند گفتگوی زنده با مولف داشته باشند.
دبیر این دوره از جشنواره «سینماحقیقت» یادآور شد: در بخش کارگاه‌های آموزشی و حضور مهمانان بین‌المللی، برای شناختن بیشتر سینمای مستند و سینماگران شاخص کشور، چند کارگاه هم در این زمینه داریم که آشنایی با شیوه‌های فیلم‌سازی تعدادی از مستندسازان برجسته ایران در آن مطرح و بررسی می‌شود.
حمیدی‌مقدم در پایان صحبت‌هایش با اشاره به اینکه تعریف فایده‌مندی یک جشنواره، امری کاملا نسبی است، گفت: گاهی ممکن است فکر کنید جشنواره دیگر چیزی برای شما ندارد. اما در بدترین حالت هم جشنواره، آورده جدیدی برای شما خواهد داشت. حتی اگر یکی دو مورد باشد، کل فضای جشنواره را به خود اختصاص می‌دهد و اگر چیزی از آن به یاد داشته باشید تاثیر همان دو فیلم است. عملکرد و کارکرد یک جشنواره سینمایی در مجموع آن ارزیابی می‌شود.
چهاردهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت ۲۵ آذر تا ۲ دی ماه به صورت آنلاین برگزار می‌شود.
بخش پایانی بیست و یکمین قسمت از برنامه «نردبان»، به گفتگو با محمد حمیدی‌مقدم، دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» اختصاص داشت.
دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در این برنامه تلویزیونی که به‌طور ویژه به جشنواره اختصاص داشت، گفت: کار خوبی که برای برگزاری آنلاین چهاردهمین دوره جشنواره «سینماحقیقت» انجام شد این بود که در کنار ادامه اجرای برنامه‌های گذشته، جشنواره‌های مهم خارجی را رصد کردیم تا کارمان را از صفر شروع نکنیم و از تجربه سایر جشنواره‌های آنلاین دنیا استفاده کنیم.
محمد حمیدی‌مقدم ادامه داد: پس از برگزاری چند جشنواره سینمایی به شکل برخط، در شورای سیاست‌گذاری جشنواره به این نتیجه رسیدیم که خطر را بپذیریم و چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» را برگزار کنیم. احساس می‌کردیم باید جشنواره «سینماحقیقت» زنده بماند و برای ما این زنده ماندن نه فقط به عنوان وظیفه‌ای اداری برای ارائه گزارش عملکرد یا گرفتن عکسی یادگاری، بلکه راهی برای روشن نگه داشتن چراغ جشنواره بود.
او با اشاره به اینکه تعدادی از دوستان مستندساز می‌گفتند در سال کرونایی اصلا فیلمی تولید نشده و برای چه می‌خواهید این دوره جشنواره را برگزار کنید، یادآور شد: به دلیل همین ابهام‌ها تصمیم گرفتیم ابتدا فراخوان را منتشر کنیم، منفعل عمل نکنیم تا ببینیم نتیجه چه می‌شود. اما در کمال تعجب ۸۹۰ فیلم به دبیرخانه رسید که نسبت به دوره پیشین جشنواره رشد داشت. پس اگر جشنواره برگزار نمی‌شد این فیلم‌ها چه سرنوشتی پیدا می‌کرد؟
دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» تصریح کرد: امید همه فیلم‌ساز‌های مستند نمایش در جشنواره‌ای مثل سینماحقیقت است. از طرف دیگر، بخشی از دغدغه مستندسازان این است که بتوانند از این طریق برای ورود مستندشان به وی‌او‌دی بازاریابی کرده و همچنین از مشارکت دوستان‌شان برای نظر دادن درباره فیلم استفاده کنند.
حمیدی‌مقدم در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به تغییر شیوه اکران فیلم‌ها در دنیا تاکید کرد: جریان پخش آنلاین در دنیا هم استفاده شد و ما اولین نبودیم، این بار در شرایط عادلانه‌ای با جهان قرار داشتیم و شرایط زیستی مشترکی با دنیا و مخاطبان سینمای مستند داشتیم. همه با یک نوع فرمت آنلاین مواجه بودیم. روزی که تصمیم گرفتیم خطر را بپذیریم و به سمت برگزاری آنلاین جشنواره برویم به این فکر می‌کردیم آیا شرایطی که در آن زندگی می‌کنیم ایده‌آل است؟ پس شرایط جشنواره‌های فیلم ما هم متاثر از شرایط باید تغییر کند.
دبیر این دوره از جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به افزایش مخاطبان فیلم‌های مستند در این دوره، با توجه به پخش فیلم‌ها از چهار پلتفرم عمومی گفت: در دوره‌های قبل، مواجهه مخاطب و فیلم‌ها در جشنواره، در سالن ۵۰۰ نفره و دو سالن ۱۲۰ تا ۲۰۰ نفره اتفاق می‌افتاد. اما در شکل برخط فیلمساز قرار است در گستره‌ای بزرگ‌تر و از طریق وی او دی فیلمش را نمایش دهد.
او با بیان اینکه بزرگترین بازار مصرف سینمای مستند تلویزیون است، اما با توجه به گسترش فضای برخط، بازار‌های ثانویه ایجاد شده است، گفت: در صورتی که فیلم مستندی در تلویزیون نمایش داده نشد یا تلویزیون خواهان آن نبود، شرکت‌های نمایش برخط بازار‌های جدیدی را برای مستند‌ها ایجاد می‌کنند. این تصور ما از موفقیت‌ها و آینده متفاوتی است که پیش روست. انشالله بعد از این دوره جشنواره، این راه گشوده شده و فضای جدید نمایشی برای سینمای مستند ایجاد خواهد شد.
حمیدی‌مقدم با اشاره به مخاطبانی که از خانواده سینمای مستند هستند، گفت: بعد از تجربه جشنواره سینمای کودک که بخشی از آن برخط اجرا شد، آسیب‌شناسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که باید این جمع خصوصی را حفظ کنیم. یعنی متخصصانی که با سینمای مستند پیوند دارند بتوانند در برگزاری آنلاین جشنواره هم از دسترسی ویژه و رایگان برای تماشای همه فیلم‌ها برخوردار باشند. برای همین، دو فضا ایجاد کردیم. نخست خانه جشنواره که مانند سینما چهارسوست و افرادی که مرتبط با سینمای مستند هستند می‌توانند از آنجا فیلم‌ها را تماشا کنند و دیگری چهار پلتفرم که برای نمایش عمومی مستند‌ها و دسترسی عموم مخاطبان طراحی شده است.
او یادآور شد: سینمادوستانی که مخاطب این پلتفرم‌ها هستند می‌توانند فیلم‌های مورد علاقه‌شان را خریداری کنند و عواید فروش بلیت‌ها در فضای عمومی ۱۰۰ درصد به صاحب اثر برمی‌گردد.
دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به مبلغ پایین بلیت فیلم‌های مستند گفت: تماشای این فیلم‌ها می‌تواند با هزینه‌ای بسیار کم در سبد فرهنگی خانواده قرار بگیرد. علاوه بر این، برای تعداد بی‌شماری از علاقه‌مندان سینمای مستند حتی کارگاه‌ها را با توجه به محتوای غنی که در آن هست رایگان طراحی کردیم.
حمیدی مقدم یادآور شد: برای بخش عمومی پلتفرم‌ها که مخاطبان فراگیری دارد، شورای برگزاری جشنواره تصمیم گرفت با توجه به میزان و کیفیت محتوای فیلم‌ها قیمت هر باکس را بین ۵ تا ۱۰ هزار تومان تعیین کند که قیمت پایینی برای تماشای دو یا سه فیلم موجود در هر باکس است. این مبالغ می‌تواند کمکی حداقلی به اقتصاد سینمای مستند ایران باشد.
او همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به غیر رقابتی شدن بخش بین‌الملل در چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت»، تصریح کرد: احساس می‌کردیم با برنامه‌ریزی‌های متفاوتی که داریم، نمی‌توانیم میزبان بخش بین‌الملل باشیم. اما دلیل دیگر برای این تصمیم، عدم تطابق هزینه‌ای مبالغ دلاری و یورویی جایزه بین‌الملل با بخش ریالی داخلی بود. قیمت ارز باعث شده تفاوت جایزه بخش خارجی با بخشش ملی مشهود باشد و باید برایش تمهیدی می‌اندیشیدیم.
حمیدی‌مقدم ادامه داد: بهترین کار این بود که با توجه به همه‌گیری کرونا و عدم استقبال فیلمسازان جهانی از سفر، ما هم مثل خیلی از جشنواره‌های دیگر خارجی امسال بخش بین‌الملل را به صورت غیر رقابتی برگزار کنیم و تمام هدف و توجه‌مان را صرف سینمای ملی‌مان کنیم. احساس کردیم این تصمیم امن‌تر است.
دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به اینکه بخش بین‌الملل مخاطبان خاص خود را داشته و پارسال جشنواره، فروش خوبی از بلیت‌فروشی این بخش داشته، گفت: جشنواره «سینماحقیقت» محل خوبی برای نمایش فیلم‌های بخش بین‌المللی است. هدف اصلی برگزاری این دوره از جشنواره، زنده ماندن و حفظ ارتباط جریان سینمای مستند با مخاطب بود و فکر کردیم برای اینکه این ارتباط قطع نشود پخش مستند‌های بین‌المللی را به صورت غیر رقابتی داشته باشیم. بسیاری از مستندساز‌های ما امکان دسترسی به این مستند‌ها را با این کیفیت و به صورت قانونی و حفظ کپی‌رایت ندارند. مستند چیزی نیست که سریع به اینترنت راه پیدا کند و پخش شود؛ بنابراین این بخش را امسال برگزار می‌کنیم و اسمش را هم گذاشته‌ایم بهترین‌های سال ۲۰۲۰.
حمیدی‌مقدم با اشاره به اینکه در این دوره از جشنواره، شاهد تنوع و رنگارنگی در میزان ورک‌شاپ‌ها، کارگاه‌های آموزشی و گپ و گفت درباره سینمای مستند خواهیم بود که خیلی بیشتر از سال‌های گذشته است، گفت: افراد صاحب‌نامی توسط گروه‌های آموزشی ما رصد شدند و پس از رایزنی، پذیرفتند که در این دوره کارگاه‌هایی برگزار کنند. باید به تمام کسانی که در کارگاه‌ها ثبت‌نام کرده‌اند این خبر خوب را بدهم که بعد از پخش برنامه‌های کارگاه، می‌توانند گفتگوی زنده با مولف داشته باشند.
دبیر این دوره از جشنواره «سینماحقیقت» یادآور شد: در بخش کارگاه‌های آموزشی و حضور مهمانان بین‌المللی، برای شناختن بیشتر سینمای مستند و سینماگران شاخص کشور، چند کارگاه هم در این زمینه داریم که آشنایی با شیوه‌های فیلم‌سازی تعدادی از مستندسازان برجسته ایران در آن مطرح و بررسی می‌شود.
حمیدی‌مقدم در پایان صحبت‌هایش با اشاره به اینکه تعریف فایده‌مندی یک جشنواره، امری کاملا نسبی است، گفت: گاهی ممکن است فکر کنید جشنواره دیگر چیزی برای شما ندارد. اما در بدترین حالت هم جشنواره، آورده جدیدی برای شما خواهد داشت. حتی اگر یکی دو مورد باشد، کل فضای جشنواره را به خود اختصاص می‌دهد و اگر چیزی از آن به یاد داشته باشید تاثیر همان دو فیلم است. عملکرد و کارکرد یک جشنواره سینمایی در مجموع آن ارزیابی می‌شود.
چهاردهمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت ۲۵ آذر تا ۲ دی ماه به صورت آنلاین برگزار می‌شود.
ارسال نظرات