کادرسازی برای انقلاب اسلامی یا جریانات سیاسی؟ / رسالت دانشجو از تبیین تا مطالبه آرمان‌ها

محمدپور: جریان دانشجویی توانسته تاثیر مهمی در روند شکل گیری برخی نیرو‌ها داشته باشد؛ اما نکته‌ای که وجود دارد این است که ابتدا باید بفهمیم که کادرسازی چیست، چون خیلی مفهوم روشنی ندارد. سه معنا از کادرسازی در ذهن بنده شکل گرفته است نخست کادرسازی به معنای تامین نیروی انسانی برای سازمان‌ها و وزارت خانه ها، دوم تامین مسئولان سیاسی کشور و نهایتا تامین نیرو‌های سیاسی که هر کدام با هم متفاوت هستند.

امروز مسئولانی در بدنه جمهوری اسلامی هستند که از دل و بدنه جنبش دانشجویی رشد کرده و برای کشور مفید بودند و از سوی دیگر نیرو‌هایی سیاسی با صبغه دانشجویی داشته ایم که به کشور خیانت کرده اند و حتی ضرر زده اند.

پاسخ بنده به اینکه آیا کادرسازی جنبش دانشجویی به کشور کمک کرده یا نه این است که اگر نیروی سیاسی ما سیاست را به معنای لفت و لیس بفهمد و یا خود را درگیر صحنه سیاست نکند و با دستانی پاکیزه کنار بنشینند این افراد مضر هستند از طرفی کسانی هم که این آفت‌ها را ندارند، ولی جهت آن حق نیست این افراد هم مفید به حال کشور نخواهند بود. کاری که جریان دانشجویی می‌تواند انجام دهد این است که زمینه رشد دانشجویانی را که امکان تبدیل شدن به نیرو‌های سیاسی را دارند فراهم کند در واقع ویژگی جریان دانشجویی این است که این امکان را به دانشجویان می‌دهد که در فضای دانشجویی به کسب تجربه بپردازند و حتی اشتباه کنند تا یاد بگیرند و البته هزینه این اشتباهات هم برای کشور کمتر خواهد بود.

اگر دانشجویی فعالیت سیاسی می‌کند و در عین حال تلاش می‌کند تا در صحنه سیاست جهت داشته باشد می‌توان به این فرد امیدوار بود که جهت سیاسی خود را در آینده حفظ و تقویت کند و برای آینده کشور مفید باشد؛ اما اگر دانشجویی فعالیت سیاسی می‌کند و جهت ندارد و از همین حالا در پی باندبازی، سیاسی کاری و مصلحت سنجی‌ها است فقط باید دست به دعا برد تا چنین افرادی به نیرو‌های وزن دار سیاسی تبدیل نشوند، چون این افراد فرقی با اسلاف خود ندارند و اینجاست که انحصار گرایی شکل می‌گیرد.

تقی زاده: دغدغه و رسالت جنبش دانشجویی همواره این بوده که به عنوان یک پل ارتباطی بین مردم و مسئولین در بازگو کردن مطالبات مردم پیشقدم باشد و در میان مدت و بلند مدت یک طرح عملیاتی برای رفع دغدغه‌های مردم ارائه کند. اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان نیز امسال به صورت نظام مسئله محور به مسائل کشور ورود کرده به گونه‌ای که چند مسئله اساسی کشور مشخص شده و تلاش می‌کنیم با ارائه راه حل‌های اساسی و عملیاتی در رفع این مشکلات در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت حل مثمر ثمر باشیم.

در چند سال اخیر مدل مطالبه گری جریان دانشجویی به گونه‌ای بوده که وقتی اتفاقی در کشور می‌افتد دانشجویان به اقتضای زمان و مکان برای پیگیری و حل این مشکلات تصمیم گیری می‌کنند مثلا بعضی از دانشجویان برای شنیده شدن صدای مردم تجمعاتی را در مقابل سازمان‌ها و ارگان‌ها برگزار می‌کنند و برخی دیگر نیز با درک مسئله و مشکل از طریق انتشار بیانیه یا نامه به طرح مسئله و ارائه راه حل می‌پردازند. همچنین برخی دیگر از دانشجویان به طور مستقیم با مسئولین در دولت و مجلس ارتباط برقرار می‌کنند و می‌کوشند تا مشکلات مردم را به گوش مسئولین برسانند. به هر روی در خیلی از مواقع شاهد بوده ایم که مطالبه گری‌های جنبش دانشجویی یا به حل مشکلات مردم منجر شده و فضا را برای حل این مشکلات تسهیل کرده است.

محمدپور: مردم با توجه به دیدگاه‌هایی که نسبت به موضوعات دارند در گروه‌های متفاوت متکثر هستند و در بین جریان دانشجویی نیز نمی‌توانیم این تکثر را به دیل نوع دیدگاه‌های متفاوت، تفسیر متفاوت از وضع موجود و راه حل‌های متفاوت برای برون رفت از وضع موجود نامطلوب نادیده بگیریم. با این وجود تمایز بین مجموعه‌های دانشجویی صرفا تمایز تشکیلاتی نیست بلکه تمایز در دیدگاه‌ها هست؛ پس با این اوصاف پیگیری مسائل مردم به صورت عملیاتی به پیگیری مسائل آن بخش از گروه‌های مردمی که دانشجویان با آن‌ها نظر و هم فکر هستند تبدیل می‌شود.

چالش که وجود دارد این است که برخی‌ها با دسته بندی مردم به قشر خاکستری و کسانی که مطالبات سیاسی دارند عملا یک دوگانه را به وجود می‌آورند مشکلی که این نوع دیدگاه دارد این است که مسائل مردم را که در قشر خاکستری قرار می‌گیرند مسئله اقتصادی و معیشتی می‌بیند البته منظور بنده این نیست که مردم مسائل اقتصادی و معیشتی ندارند بلکه بحث بنده این است که این دیگاه مسائل و نیاز‌های مردم را به مسائل معیشتی تقلیل می‌دهد و این یک دیدگاه اشتباه است، چون وقتی ما با مردم مواجه ایم با یک تابع تک متغیره اقتصادی مواجه نیستیم با این وجود می‌توان گفت مردم در کنار سایر مسائل مشکل اقتصادی هم در دارند. پرسشی که از طرفداران تابع تک متغیره اقتصادی باید پرسید این است که آن‌ها مسئله حق رشد در حکومت اسلامی را چگونه فهم می‌کنند، چون بنده از دل این نوع نگاه فهم مسئله رشد در حکومت اسلامی را نمی‌توانم بفهمم.

مدل و نحوه ورود جریان دانشجویی به موضوعات مختلف متغییر، متفاوت و تابع موضوع و شرایط است. یکی از موضوعاتی که جریان دانشجویی به آن ورود پیدا می‌کنند موضوعات غیر قابل پیش هستند مثل ترور شهید قاسم سلیمانی، شهید محسن فخری زاده و یا سقوط هواپیما جزو موضوعاتی بودند که برای جنبش دانشجویی غیر قابل پیش بینی بودند. همچنین بخش دیگری از مسائلی که جریان دانشجویی به آن‌ها ورود پیدا می‌کند ناظر به مسائلی است که به یکباره مطرح می‌شوند و در پی آن یک جریان با یک فضای گفتمانی در کشور حاکم می‌شود و جریان دانشجویی در نسبتی که بین خودش و این گفتمان و جریان پیدا می‌کند به نفع و یا علیه آن واکنش نشان می‌دهد. مثلا می‌بینیم که یک دفعه دولتی با یک گفتمانی بر کشور حاکم می‌شود که می‌خواهد هم چرخ اقتصاد بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژ با این وجود دانشجویان ابتدا نسبت خود را با این گفتمان پیدا می‌کنند و اگر با آن موافق باشند حتی در به قدرت رسیدن آن نقش حمایتی ایفاء می‌کنند، اما اگر با این گفتمان موافق نباشند نه تنها نسبت به آن مرزبندی می‌کنند بلکه نسبت به تعدیل این فضای گفتمانی گام برمی دارد.

بخش دیگری از موضاعاتی که جنبش دانشجویی آن‌ها را پیگیری می‌کند ناظر به مطالبات رهبر معظم انقلاب است به این معنا که موضوعات جنبش دانشجویی را مطالبات رهبر انقلاب تعیین می‌کند. مثلا در دهه ۷۰ که رهبر معظم انقلاب موضوع عدالت را مطرح کردند این مطالبه منجر به شکل گیری جنبش عدالتخواه دانشجویی شد.

در چند سال اخیر علی رغم بی مهری‌ها و اتفاقاتی که علیه تشکل‌های دانشجویی رخ داده جنبش دانشجویی نه تنها یک لحظه از حرکت نایستاده و دلسرد نشده است؛ بلکه گاهی اوقات نیز این بی مهری‌ها باعث قوت قلب و تلاش بیشتر برای حرکت دانشجویی رو به جلو شده است.