کرونا تب کسب و کارهای مجازی را بالا برد / نظارتی نیست خودتان مراقب باشید!

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، کرونا و محدودیت‌های کرونایی چه تاثیری بر رفتار و شیوه خرید کالا توسط مردم داشته است؟ حالا که بسیاری از کسب و کار‌ها به دلیل بخشنامه‌های کرونایی، هر از گاهی ناگزیرند به تعطیلات اجباری بروند، آیا پیج‌های تلگرامی و اینستاگرامی جای خالی آن‌ها را می‌تواند پر می‌کنند؟ گشت و گذار  درصفحه‌های مجازی فروش کالا نشان می‌دهد که این روز‌ها کسب و کار فروشندگان صفحات مجازی کمی سکه‌تر از گذشته شده است.

یکی از اینفلوئنسر‌های اینستاگرامی (اینفلوئنسر فردی شناخته شده و تاثیر گذار روی قشر خاصی از افراد بوده و توانایی ارتباط موثر با افراد را دارد) که صفحه‌ای آموزشی برای آشپزی راه‌اندازی کرده، اما تبلیغ صفحات فروش غذا و محصول در صفحه‌اش مجاز است، می‌گوید: از زمان شیوع کرونا، میزان تبلیغاتی که در صفحه‌اش برای فروش کالا ارائه می‌شود، افزایش پیدا کرده است. البته او اطلاعات دقیقی درباره میزان فروش و رونق کسب و کار این صفحه‌ها در اختیار ندارد.

*صفحات رنگارنگ فروش با قواعد خاص

یک جستجوی ساده در اینستاگرام یا تلگرام، شما را راهی بازاری می‌کند که به قول معروف از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن یافت می‌شود. پوشاک، کفش، کیف، ادویه جات، خوار و بار و حتی لامپ و ... هم در صفحه‌های مجازی به فروش می‌رسد. فروشندگان پوشاک می‌گویند کسب و کارشان سکه شده است. قواعد خاصی هم برای فروش دارند. معتقدند که از وقتی کرونا محدودیت برای حضور در محیط بیرون ایجاد کرده است، مردم بیشتر به صفحات مجازی مراجعه می‎‌کنند. پوشاک زیر را به صورت جینی به فروش می‌رسانند و فروش تکی ندارند، اما فروشندگان پیراهن، کاپشن، مانتو یا لباس مجلسی تک فروشی هم دارند.

در تلگرام هم کانال‌هایی هستند که تبلیغات غذا و خوار و بار و حتی برنج در آن‌ها می‌توان یافت. با پیامی به ادمین هم می‌شود سفارش داد. ادمین‌هایی که غذا می‌فروختند، می‌گویند که کرونا باعث نشده که سفارش بیشتری دریافت کنند و حتی میزان افراد صفحه‌شان ریزش هم داشته است. آن‌هایی که خوار و بار و برنج یا عرقیجات گیاهی می‌فروشند، می‌گویند که تعداد سفارشاتشان بیشتر هم شده است.

به هرحال نظر‌ها متنوع است و نمی‌توان به جمع‌بندی درستی از وضعیت صفحات مجازی رسید. بعضی‌ها هم اصلا تمایلی به پاسخگویی ندارند. وجه مشترک نظر تمام ادمین‌ها (مسئولان صفحات) این است که اینستاگرام و تلگرام را به خاطر رایگان بودن فعالیت و عدم نیاز به سرمایه‌گذاری برای طراحی صفحه انتخاب کرده‌اند و بعد از آنکه تلگرام فیلتر شده و مخاطبان آن ریزش کرده است، برخی ادمین‌ها تلاش کرده‌اند در اینستاگرام فعالیت‌های خود را پیگیری کنند.

*صفحاتی که فروشگاه هم دارند

لابلای صفحات فروش، حتی برخی برند‌ها را هم می‌توان دید. ادمین پیج یکی از این برند‌ها که پوشاک تولید می‌کند، می‌گوید: این برند پکیج کاملی برای فروش طراحی کرده است که شامل سایت، صفحه مجازی در اینستاگرام و تلگرام و حتی مغازه است. او درباره میزان فروش در هر یک از این بستر‌ها اطلاعاتی ندارد، اما می‌گوید که بعد از شیوع کرونا تعداد افرادی که به او پیام می‌دهند و اعلام آمادگی می‌کنند تا به صورت مشارکتی محصولات این برند را بفروشند، بیشتر شده است.

یکی از برند‌های تولیدکننده آجیل هم در اینستاگرام حضور دارد. ادمین این صفحه عنوان می‌کند: در دو هفته‌ای که اخیرا ستاد ملی کرونا تعطیل اعلام کرده است، میزان سفارش از طریق صفحه اینستاگرام این برند افزایش یافته است.

*صفحاتی که ردی در دنیای حقیقی ندارند

مبنای کار با صفحات مجازی احتمالا اعتماد است و بس. زیرا هر از گاهی غر و لند‌هایی هم درباره عملکرد بد یا کلاهبر دارانه این صفحه‌ها در فضای مجازی منتشر می‌شود. یکی از کاربران توئیتر، چندی پیش گزارش کرده بود که به یکی از صفحات اینستاگرامی لباس مجلسی سفارش داده و مبلغ آن را هم به شماره حساب اعلام شده واریز می‌کند. بعد از معطلی یک ماهه، بسته‌ای متشکل از تکه پارچه‌های بریده شده، بدون دوخت و یک نامه به جای لباس دریافت می‌کند. در نامه داخل بسته، نوشته شده بود که به دلیل افزایش تعداد سفارشات و عجله سفارش دهنده، لباس سفارش داده شده به این شکل برای متقاضی ارسال شده است!

*نظارتی بر اینستاگرام و تلگرام نداریم

نمونه یاد شده فقط یکی از انواع تخلفاتی است که ممکن است در پیج‌های تلگرامی و اینستاگرامی رخ دهد. گاهی خریداران از خرید کالا به صورت مجازی راضی نیستند. زیرا تصویری که در صفحه نمایش داده شده است، با آنچه در عالم واقع به دستشان می‌رسد همخوانی ندارد.

اما آیا امکان ردگیری تخلفات فضای مجازی وجود دارد؟ رضا الفت نسب عضو هیات مدیره اتحادیه و انجمن صنفی و کسب و کار‌های مجازی بیان می‌کند: ما هیچ نظارتی بر فعالیت پیج‌های تلگرامی و اینستاگرامی نداریم.

او درباره تاثیر کرونا بر افزایش تعداد صفحات فروش در اینستاگرام و تلگرام می‌گوید: روی این صفحات ساماندهی نداریم و اطلاعی نداریم که چه اتفاقی در این فضا افتاده است. مردم با توجه به اینکه محدودیت‌هایی بوده است، سعی کرده‌اند بیشتر وقتشان را در فضای مجازی بگذرانند و از سرویس‌های آن‌ها استفاده کنند.

الفت نسب اضافه می‌کند: قطعا صفحات تلگرامی و اینستاگرامی بیشتر دیده می‌شود. خیلی از افراد و کسب و کار‌ها سعی کردند به نحوی خودشان را در این فضا جا بیاندازند تا در محدودیتی که ایجاد شده بود، کمتر آسیب ببینند.

به گفته عضو هیات مدیره اتحادیه و انجمن کسب و کار‌های مجازی، کرونا باعث شده است که سرعت اطلاع، آشنایی و فرهنگسازی برای استفاده از بستر فضای مجازی به منظور بهره بردن از انواع کارها، خدمات، سرویس‌ها و خرید و فروش بیشتر شود. امیدواریم بعد از کرونا هم این روند ادامه پیدا کند.

او تاکید می‌کند: ما از وضعیت فعالیت در اینستاگرام و تلگرام اطلاعی نداریم، ولی آنچه در جامعه می‌بینیم، فروشندگانی است که در این گونه فضا‌ها فعالیت می‌کنند.

او می‌گوید: از ابتدای امسال تا کنون در صدور پروانه کسب و کار‌های مجازی رشد خوبی داشته‌ایم. سال گذشته نزدیک به ۴۵۰ مجوز در کل سال صادر کردیم. امسال تا یک ماه گذشته بیش از ۵۵۰ مجوز صادر کرده‌ایم و احتمال می‌دهیم تا پایان سال به هزار پروانه هم برسد.

الفت نسب اضافه می‌کند: این نشان می‌دهد رغبت به راه‌اندازی کسب و کار مجازی و رسمی کار کردن فعالیت‌ها در این حوزه به شدت افزایش یافته است.

به گفته او وضعیت فروش در حوزه کالا‌های پرمصرف و محتوایی شامل آموزش آنلاین، فیلم و بازی خیلی بهتر است، ولی برخی کسب و کار‌ها با شیوع کرونا رکود بدی داشتند. البته بعد از اینکه محدودیت‌ها کمتر شد، در حال بازگشت به جایگاه قبلی خود هستند، اما مثلا درحوزه گردشگری، خیلی زمان نیاز است که این حوزه به جایگاه قبلی باز گردد.

عضو هیات مدیره انجمن کسب و کار‌های مجازی درباره امکان رسیدگی به تخلفات در صفحات تلگرام و اینستاگرام عنوان می‌کند: اگر تخلفی در این حوزه رخ بدهد، در صورتی که افراد رسمی باشند و مجوز فعالیت داشته باشند، از طریق اتحادیه کسب و کار‌های مجازی و سایت طراحی شده به این منظور، شکایت قابل پیگیری است، اما برای غیر رسمی‌ها کاری نمی‌توان انجام داد.

منبع: رادار اقتصاد