به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، حسن همتی فعال حوزه تجارت و بازرگانی با اشاره به نبود متولی در حوزه تحریم و مبادلات مالی تحریم ناپذیر گفت: ضرر این مساله و عدم تامین ارز مورد نیاز کشور به تاجران میرسد؛ درحالیکه بانک مرکزی باید در این زمینه نقشی فعال داشته باشد و مشکلات پیش روی بازرگانان را مرتفع نماید. پس از برجام سازوکارهایی که با کشورهایی مانند چین برای همکاری وجود داشت کنار گذاشته شد که موجب سلب اعتماد و از بین رفتن زمینه همکاری با این کشور شد.
به گزارش مسیر اقتصاد حسن همتی فعال حوزه تجارت و بازرگانی در هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با عنوان تجارت منطقهای؛ اولویت راهبردی، در نشست سازوکارهای مالی مستقل از نظام دلاری در تجارت منطقهای با بیان اینکه بانک مرکزی به سمت تامین ارز مورد نیاز کشور از طریق صادرکنندهها به جای تامین ارز از طریق فروش نفت رفتهاست، گفت: در واقع دولت ارز مورد نیاز خود را از طریق تاجران تامین میکند. از سویی تاجران به این مساله معترض هستند و از سوی دیگر دولت چارهای جز این ندارد. باید اقتصاد کشور تا حدی قوی شود که با تحریمها دچار مشکل ارز نشود.
سازوکار مستقل از دلار لازمه توسعه تجارت خارجی ایران است
وی ادامه داد: یکی از راه حلها استفاده از روابط بانکی خارج از عرف بین المللی یعنی راهکارهای بینیاز از استفاده از دلار است تا نتواند تحت تحریم قرار گیرد. در مورد این راهکارهای مبادلات مالی باید مشخص شود که متولی این امر چه کسی است. یک تاجر باید به سراغ چه کسی برود تا بتواند از این نوع مبادلات مالی استفاده کند؟ یک مسالهای که اخیرا خبرساز شدهاست تجمع برخی کالاها در گمرک به دلیل عدم تامین ارز است؛ اینها مشکلاتی است که بین بانک مرکزی، وزارت صمت، گمرک و … وجود دارد و باید به نوعی حل شود. متولی باید تا حدی قدرتمند باشد که بتواند همه این مسائل را حل کند.
وی افزود: نکته دوم این است که استفاده از مبادلات مالی تحریم ناپذیر آیا از سوی چین نیز اقدام مطلوبی است و آیا وزارت خارجه کشور ما توانایی دیپلماتیک لازم برای مجاب کردن چین به این مساله را دارد یا خیر. همچنین باید توجه داشت که ما اگر بخواهیم تنها با یوآن با کشور چین کار کنیم، به چین وابسته میشویم. در واقع نوعی وابستگی یک طرفه بین ایران و چین به وجود خواهد آمد. ما باید تا حدی توانمندی سیاسی اقتصادی داشتهباشیم که بتوانیم علاوه بر یوآن با ارزهای دیگر نیز مبادلات مالی انجام دهیم.
دغدغه تاجران باید یافتن مشتری و صادرات باشد نه مبادلات مالی و ارزی
همتی تصریح کرد: تاجران کشور ما باید تلاش زیادی کنند که بتوانند کالا را تامین کنند، مشتری را پیدا کنند و بتوانند مبادله مالی را انجام دهند. تاجران نباید دغدغه مبادلات داشتهباشند بلکه باید شرایط به نوعی مهیا شود که دغدغه اصلی آنها تولید و صادرات کالای باکیفیت به اسم جمهوری اسلامی ایران باشد. نه اینکه کالایی را صادر نماید و نتواند با روش بانک مرکزی ارز خود را در سامانه نیما عرضه کند و در نهایت به عنوان مفسد اقتصادی متهم شود.
وی افزود: وقتی تحریمها توسط شورای امنیت تصویب میشود همه دنیا از آن پیروی میکنند. برای مواجهه فعال با تحریم باید نهادی قوی مانند شورای عالی امنیت ملی پیگیر این مساله باشد. در کشور آمریکا نهادهای سطح بالا و مهمی مساله تحریمها را پیگیری و بروزرسانی میکنند، اما در کشور ما بحث تنها در حوزه دانشگاهی و پژوهشکدهای است که طبیعتا توان مواجهه با آنها را نخواهد داشت. چون در جنگ اقتصادی هستیم باید یک مرکز و اتاق جنگ داشتهباشیم، باید یک قدرت متمرکز در کشور وجود داشتهباشد که بتواند به همه دستور دهد و به عنوان مثال اگر کالایی در گمرک ماندهاست توسط این نهاد آزادسازی شود.
کنار گذاشتن سازوکارهای همکاری با چین پس از برجام
وی گفت: باید دانست راهکارها چطور به دست تاجران کشور برسد که به دست تحریمکنندگان نرسیدهباشد؟ مسلما وقتی راهکار به صورت گسترده به تاجران رسیدهباشد توسط آمریکا نیز رصد میشود. بسیاری از اطلاعات تجاری به صورت محدود و بستهای و در اختیار عدهای خاص قرار میگیرد. یکی از دلایل وجود انحصار در حوزه تجارت نبود اطلاعات در دسترس تاجران مختلف است. همچنین در جامعه دانشگاهی نیز چیزی در مورد روشهای نوین مبادلات مالی تحریم ناپذیر گفته نمیشود.
وی در پایان گفت: بسیاری از مشکلاتی که برای تاجران به وجود میآید به دلیل نداشتن اطلاعات و سواد کافی است. این اطلاعات اغلب در اختیار عده محدودی است. پس از برجام و ورود شرکتهای غربی به ایران، ما شرکتهای چینی همکار را کنار گذاشتیم و پس از آن وقتی ما نتوانستیم با غربیها کار کنیم شرکتهای چینی نیز دیگر با ما همکاری نکردند چرا که از آنها سلب اعتماد شدهبود.