توقف دو ساله صید ترال در دریای مکران؛ دستاورد چندین ماه دوندگی دانشجویان / از مناظرات رادیویی تا راه‌اندازی هشتگی پر بازدید

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو، حنانه جانمحمدی؛ * در روز‌های پایانی تابستان ۹۹ تب صید ترال در سواحل دریای مکران سیستان و بلوچستان بالا گرفت. گسترش صید ترال در آب‌های جنوبی ایران ابتدا از جنوب خوزستان و هرمزگان آغاز شد و در گام بعدی به دریای عمان در جنوب شرقی کشور جا خوش کرد.

کشتی‌های به ظاهر ایرانی و به باطن چینی هرچه در دل آب بود را بیرون کشیدند و در این میان نان صیادان بود که آجر می‌شد. با اینکه رئیسی در دیدار قضات و کارکنان دستگاه قضایی استان بوشهر در بهمن ماه سال ۹۸، نوید پایان این شیوه از صید را در آب‌های جنوبی داد، ولی این مهری برای کشیده نشدن ترال در سواحل سیستان و بلوچستان نبود.

در این بین مسئولان استانی شیلات با دلایلی غیر منطقی مثل این که کشتی‌های صید ترال معمولا ماهی‌های حرام گوشت کف دریا را صید می‌کنند و با ایراد این نکته که حضور این کشتی‌ها ارزآوری زیادی برای کشور به ارمغان می‌آورد، به جولان کشتی‌های ترال میدان دادند؛ در صورتی که بر اساس شواهد این کشتی‌ها آبزیان گران قیمت را طعمه خود قرار داده بودند.

حتی عده‌ای از ساکنین بومی چابهار از قاچاق گسترده سوخت کشتی‌های صید ترال پرده برداشتند. یارانه‌ای که این کشتی‌ها برای سوخت با رانت‌های خاص دریافت می‌کردند، باب قاچاق را تا دریا‌های دور توسعه داد. با این حال بادبان‌های کشتی‌های ترال در دریای عمان، روز به روز جیب ساکنین محلی را خالی‌تر و سفره هایشان کوچک و تنگ‌تر کرد. با اینکه قرار بود این کشتی‌ها تا فاصله ۸ مایلی به ساحل نزدیک نشوند، اما مشاهدات مردمی چیزی غیر از این را ثابت کرد و نان صیادان آجر شد.

 

طبق آمار، ۸۰ درصد از ساکنین شهر‌های جنوبی خلیج فارس و عمان به صیادی مشغول هستند و این ماجرا فارغ از اینکه خطری آشکار برای محیط زیست بود، معیشت خانواده‌های بی‌شماری را تهدید کرد.

 

دانشجویان قرارگاه احمدی روشن استان سیستان و بلوچستان نیز در نامه‌ای اعتراضی به منتظری، دادستان کل کشور نوشتند: کشتی‌های ترال دارای مجوز، همان مقررات مجوز پرشبهه خود را هم رعایت نمی‌کنند و با نقض حریم دریایی، حتی تا نزدیک سواحل که در این فصل محل تخم ریزی آبزیان دریایی است، به صید مخرب خود، آزادانه ادامه می‌دهند. چطور است که کشتی‌های ترال وابسته به سازمان شیلات و ژن‌های خوب، آزادانه و حتی در مکان‌هایی کمتر از ۸ مایل در دریا حاضر می‌شوند و با خاموش کردن ردیاب خود و چراغ‌های کشتی خود در شب دست به غارت می‌زنند؟ چگونه است که کشتی‌های ترال با نزدیک شدن قایق‌های ماهیگیری و اعتراض صیادان محلی به رعایت نکردن قانون، به سمت صیادان آب جوش و سنگ پرتاب می‌کنند، اما بازهم آزادانه در حال دزدی هستند؟

بعد از ممنوعیت تحرکات کشتی‌های کف روب در دریای عمان، مردم شاهد حضور ترال‌ها در سواحل بودند. هشتگ #صید_ترال_را_ممنوع_کنید از طرف دانشجویان قرارگاه احمدی روشن در فضای مجازی قوت گرفت و خروج کف روب‌ها از دریای مکران به یک درخواست همگانی تبدیل شد. بعد از مشاهده فعالیت کشتی‌های ترال در دریای مکران با محبی، معاون صید سازمان شیلات تماس گرفتیم. او گفت: اظهارات اسماعیلی در نشست خبری قوه قضائیه مربوط به صید ترال در خلیج فارس بود؛ نه دریای عمان. هیچ گونه نامه‌ای از طرف دستگاه قضا مبنی بر ممنوعیت صید ترال در دریای مکران دریافت نکردیم و بدون سند مکتوب نمی‌توانیم کشتی‌های ترال را متوقف کنیم.

نهایتا در سفر پاییزی قالیباف به استان سیستان و بلوچستان مقرر شد که ماجرای صید ترال در لیست اولویت رسیدگی‌های مجلس قرار بگیرد؛ و بعد از چند روز خبر از اتمام آن شنیده شد. میوه مطالبه‌گری ۵ ماهه خبرگزاری دانشجو در کنار دانشجویان توقف ۲ ساله صید ترال در سواحل مکران بود. هرچند که خواسته اصلی صیادین، توقف این صید برای همیشه است.

 

جریان دانشجویی از بدو شیوع ویروس کرونا، مطالبه گری در خصوص صید ترال را آغاز کرد و با راه‌اندازی پیج اینستاگرامی به نشر اخبار این ماجرا پرداخت. محمدجواد عمرانی، دبیر قرارگاه احمدی روشن سیستان و بلوچستان در این باره می‌گوید: در ابتدا به سراغ نمایندگان تازه وارد مجلس رفتیم و در قالب لایو اینستاگرامی در مورد صید ترال مناظره کردیم. همین اتفاق سبب دیده شدن پیج اینستاگرامی ما شد. بعد از دیده شدن صفحه مجازی مطالبه‌گر، از مخاطبان بلوچ خواستیم تا مشکلات صیادی خود را در قالب کلیپی برای ما ارسال کنند که با استقبال بالای مردم مواجه شد و حدود ۱۰۰ نفر از صیادین با ما همکاری کردند.

 

عمرانی ادامه می‌دهد: تصمیم گرفتیم تا از نزدیک به سراغ صیادین برویم؛ بنابراین راهی چابهار شدیم و به صورت مستقیم پای درد دل مردم نشستیم. وقتی به شواهد و کلیپ‌های ارسالی صیادان نگاه کردیم، متوجه شدیم که کشتی‌های چینی سراغ ماهی‌های گران قیمت می‌روند و به صید ماهیان میلیون تومانی مشغول هستند؛ قوانین را به راحتی زیر پا می‌گذارند و از فاصله ۱۲ مایلی عبور می‌کنند و حتی به ۵ مایلی ساحل نیز می‌رسند. بعد از نامه‌ای که قرارگاه احمدی روشن سیستان و بلوچستان به رئیسی در خصوص جلوگیری از صید ترال ارسال کرد، اسماعیلی، سخنگوی قوه در نشست خبری ممنوعیت هرگونه صید آبزیان چه با مجوز و چه بی مجوز به شیوه ترال را اعلام کرد.

 

 

دبیر قرارگاه احمدی روشن بسیج دانشجویی سیستان و بلوچستان ادامه می‌دهد: بعد از ارسال اسناد و مدارک صید ترال به مجلس شورای اسلامی، این مدارک مورد بررسی قرار گرفت و مثمر ثمر واقع شد. در بررسی‌های میدانی آقای قالیباف از سیستان و بلوچستان و دیدار با دانشجویان استان موضوعات اصلی و کلان به سمع او رسید. قرارگاه احمدی روشن در تلاش برای ممنوعیت این صید برای همیشه است و خواستار توبیخ مدیرانی که زمینه ساز ایجاد چنین شرایطی بودند هستیم. اصل موضوع حل شده و باید به دیگر ابعاد آن رسیدگی شود.

این فعال دانشجویی اظهار می‌کند: علاوه بر صید ترال، طرح ۴۶ هزار هکتاری، گاز رسانی، عدالت آموزشی، آب آشامیدنی، قاچاق خاک و خیلی از مسائل و مشکلات دیگر سیستان و بلوچستان در دست اقدام و پیگیری دانشجویان تشکلی است و امیدواریم در آینده شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم.

در کل وضع کنونی سیستان و بلوچستان نتیجه سال‌ها ناکارآمدی مدیریتی است. نبود زیربنای مناسب شغلی، این استان را به بیکارترین استان کشور تبدیل کرده است؛ این مسئله باعث شده تا بسیاری از جوانان به سوخت‌بری و دیگر مشاغل کاذب روی بیاورند.