نشر در عصر کرونا ۵|
گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- شادی رضایی؛ از وام‌های کرونایی اصناف تا طرح‌های فصلی خانه کتاب برای فروشگاه‌های کتاب و سهمیه کاغذ ناشرین آنچه که متصور است طرح‌های همه جانبه وزارت فرهنگ و ارشاد در قبال حوزه نشر در دوران پاندمی کرونا و خسارت‌ها و تبعات آن است. آنچه که اهمیت می‌یابد میزان اثرگذاری و پوشش دهی آنهاست اینکه تا چه حد و برای چه میزان از جامعه مورد نظر سودمند و کمک کننده بوده است.
از وعده تا عمل
از حدود ۳۱ تیرماه سال ۱۳۹۹ که محسن جوادی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بخشی از برنامه‌های حمایتی این معاونت در پی برگزار نشدن نمایشگاه کتاب تهران را مثل:وام‌های کرونایی اصناف، سهمیه کاغذ ناشرین، طرح‌های فصلی خانه کتاب فروشگاه‌های کتاب و پلتفرم الکترونیکی؛ عنوان کرد، تقریبا هیچ صحبت یا اخبار جدیدی در این رابطه منتشر نشد. از این موارد مطرح شده شاهداجرا شدن نسبی طرح‌های فصلی خانه کتاب و نمایشگاه مجازی کتاب و واضح نبودن روند اجرایی وام‌های کرونایی اصناف و سهمیه کاغذ ناشرین بودیم.
آخرین آمار‌های مربوط به خسارت‌های ناشی از محدودیت‌های کرونایی هم مربوط به فروردین ماه سال ۱۳۹۹ است؛ یعنی تاریخی در حدود یک سال پیش و پس از آن علاوه بر نبودن آمار دقیقی در این رابطه، هیچ آمار دقیق و مستند و به روزی هم از عملکرد‌های اعلام شده وزارت ارشاد در دست رسانه‌ها نیست.
گشتیم نبود، نگرد، نیست!
حلقه‌ی مفقوده دیگر ماجرا، در ارتباط با آمار‌های مربوط به تسهیلات بانکی و وام‌هایی است که برای مشاغل مختلف در دوران کرونا در نظر گرفته شده بود. آیا همه توانستند از آن استفاده کنند یا صرفا افراد خاصی موفق به دریافت آن شدند و یا چند درصد از این طرح استفاده کردند؟ شرایط دریافت این وام‌ها و شیوه بازپرداخت و پلتفرم کلی آن به چه شکل بود؟ مبلغ آن‌ها چقدر بوده و چگونه تعیین شده است؟
جزایری مدیر فروشگاه پاتوق کتاب شهرکرد دراین رابطه در گفتگو با خبرگزاری دانشجو از نبودن چنین حمایتی خبر می‌دهد و می‌گوید: «اصلا هیچ اتفاقی نیفتاد و حتی وام کرونا که به سایر مشاغل داده شد هم حتی با وجود ثبت نام کردن به ما تعلق نگرفت.»
مرادی فروشنده کتابستان رضوی قم هم در گفتگو با خبرگزاری دانشجو به این مسئله اشاره کرد: «حمایت‌های خاصی از سمت دولت در قبال کتابفروشی‌ها ارائه نشد، مثل وام یا مواردی از این دست که اعلام کرده بودند»
مسئله دیگری که در این مورد قابل بحث و بررسی است رشد فروش اینترنتی کتاب و گسترش این بازار در حوزه نشر است که با این وجود، هیچ آمار به روز و دقیقی هم در ارتباط با این میزان و یا رشد آن در دست نیست. موضوع تعداد کتابفروشی‌های درگیر طرح‌های فصلی خانه کتاب هم در عین اهمیت برای ارزیابی تاثیر و کفایت آن‌ها اصلا واضح نبوده و اعلام نشده است. با وجود آنکه شاید بهتر بود در این راستا به جای مهندسی معکوس و درخواست فراخوان ثبت نام برای طرح، به صورت مشخص و خودکار همه کتابفروشی‌ها شامل طرح می‌شدند مگر آن‌هایی که انصراف می‌دادند.
با توجه به آمار‌ها و گزارشات اعلام شده اکثر فروشگاه‌های کتاب در شهرستان‌ها درگیر طرح نیستند به گونه‌ای که در استان فارس ۹۵ درصد فروشگاه‌های کتاب عضو طرح‌های فصلی خانه کتاب نیستند. این روز‌ها همچنان تبعات و مشکلات ناشی از دوران پاندمی کرونا با ما هستند و به طور کلی رویه‌ی جامعه در این دوران به سمت و سوی متفاوتی رفته است و با این وجود اصلا برنامه و طرح مشخصی برای آینده از سمت دولت و وزارت ارشاد اعلام نشده است.
پاسخ دهی، تعطیل!
حالا یک سال از آغاز شیوع کرونا می‌گذرد. یک‌سالی که به دلیل نبود حمایت‌های موثر و عزم ویژه‌ای در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای مدیریت شرایط و خسارت‌های ناشی از بحران کرونا، بر اهل فرهنگ و هنر به شدت سخت گذشت. با این وجود و پس از گذشت یک سال پیگیری‌های مکرر خبرنگار خبرگزاری دانشجو نشان می‌دهد که هیچ یک از مسئولان خانه کتاب و وزارت ارشاد حتی برای توضیح در قبال کارهای انجام شده هم حاضر به پاسخ‌گویی نشدند. این در حالی است که با اجرایی سازی همه طرح‌های ذکر شده وزارت ارشاد به طور صحیح و پوشش دهی مناسب، میتوانستیم تاثیرات مثبتی را شاهد باشیم.
با عنایت به این مطلب که پیش‌تر از شرایط کرونا و خسارت‌های مالی و غیرمالی آن بر این حوزه، شاهد گرانی‌های بی رویه کاغذ و مشکلات عدیده ناشرین در خصوص فروش و دیده شدن و رقابت و گرانی کتاب و کم رنگ شدن کتاب در سبد خرید مردم بودیم؛ و آنچه که مسلم است شرایط پیش آمده ناشی از کرونا وضعیت فروش و حیات را برای اهالی این حوزه سخت‌تر کرده است و حتی حمایت‌های وعده داده شده هم رویه اجرایی ناواضح و مفقوده‌ای دارند. به همین دلیل با تمام مصائب موجود انتظار می‌رود برنامه‌های اجرایی و مدنظر گرفته شده برای آینده این حوزه به طور مشخص و ملموس از سمت واحد‌های مربوطه دولتی من جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام و در جهت عدم عملکرد موثر پاسخگو باشند.
ارسال نظرات