بغزیان: منابع کشور بجای تولید و اشتغال صرفِ توزیع رانت شد/ بی‌اعتمادی مردم نتیجه‌ی ۸ سال سوء مدیریت اقتصادی دولت

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، این روز‌ها به آرامی شاهد افزایش تب و تاب سیاسی و ورود کاندیدا‌های مختلف از دو جناح اصلی کشور به بحث انتخابات ریاست جمهوری هستیم، اما موضوع مهمی که شاید به عنوان دغدغه اصلی مسئولین تبدیل شده میزان مشارکت مردم در انتخابات پیش روست که به واسطه نگرانی از عملکرد اقتصادی دولت و نارضایتی معیشتی ایجاد شده به نظر می‌رسد مردم اعتماد چندانی به شعار‌های اقتصادی و مسئولینی که ردای حل مشکلات اقتصادی را بر تن می‌پوشند نداشته باشند. مشارکتی که هم برای قدرت سیاسی و هم برای قدرت اقتصادی با توجه به مسائل و مشکلات تحریم و مواجهه‌ی کشور در تعاملات بین المللی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و این موضوع همواره مورد تاکید رهبر معظم انقلاب نیز بوده است. چرایی بی اعتمادی مردم به مسئولین و نقش مسائل اقتصادی در این موضوع را دانشجو با آلبرت بغزیان؛ اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران مطرح کرده؛ ماحصل این پرسش و پاسخ در ادامه تقدیم می‌شود.

دولت تدبیر و امید در آخرین ماه‌های عمر خود به سر می‌برد، رئیس جمهور نیز طی روز‌های گذشته از مردم خواست که از دستاورد‌های دولت فیلم بسازند، موضوعی که با واکنش منفی مردم نسبت به مدیریت دولت بخصوص در مباحث اقتصادی مطرح شد، شما به عنوان استاد اقتصاد درباره واکنش‌های مردم و عملکرد اقتصادی دولت در هشت سال گذشته چه نظری دارید؟
ببینید اصولا مردم واکنش‌های غیر عادی یا احساسی بدون پشتوانه تاریخی و عملی از خود نشان نمی‌دهند، به این معنا که آنچه مردم نسبت به عملکرد مسوول یا مسوولین نشان می‌دهند برگرفته از همان چیزی است که در زندگی شخصی و اجتماعی خود دیده اند که نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند. مثلا درباره وضعیت اقتصادی کشور و تحریمی که اقتصاد ما سالهاست با آن دست و پنجه نرم می‌کند، دیدیم که مردم مشکلات را تحمل کردند، اما مساله اینجاست وقتی مردم ببینند شرایط کشور به گونه‌ای است که تحریم‌ها به شدت اقتصاد را تحت تاثیر قرار داده و دشمنان از بیرون فشار‌های زیادی به کشور وارد می‌کنند، در چنین اوضاعی زمانی با مسوولین همراهی وهمکاری می‌کنند و به آن‌ها نقد‌های جدی نخواهند داشت که شاهد همراهی آن‌ها با مردم در فضای سخت اقتصادی باشند.

یعنی عدم همراهی مسوولین و متفاوت بودن زندگی آن‌ها از زندگی مردم باعث این واکنش‌ها شده است؟
قطعا همین گونه است. وقتی مردم ببینند دولتمردان برای بهبود زندگی آن‌ها تلاش می‌کنند و کلا مسوولین مساله‌ای به نام سیاسی بازی را کنار گذاشته و رفع دغدغه‌های مردم را به عنوان همان هدف خدمت گزاری پیشه کرده اند قطعا مردم در شرایط سخت تحریمی با مسوولین همراهی می‌کنند چرا که می‌بینند کشور در شرایط خطیری قرار گرفته که مسوولین هم عین خود آن‌ها از همین شرایط خطیر بهره‌مند هستند، در چنین وضعیتی مردم به مسوولین دولتی و حاکمیتی اعتماد می‌کنند چرا که شاهد تلاش‌های آن‌ها در عرصه‌های مختلف اقتصادی هستند، اما زمانی که مردم به چشم خود شاهد حیف و میل کردن اموال عمومی توسط مسوولین هستند، زمانی که شاهد توزیع رانت بین دوست و آشنا و فرزندان و آقا زادگان هستند؛ وقتی که خبر‌های متعدد از اختلاس‌های چند هزار میلیاردی که محاسبه آن برای من و شما هم سخت است به گوش مردم می‌رسد مشخص است که مردم اعتماد خود را به مسوولین از دست می‌دهند، هر چند کشور تحت شدیدترین تحریم‌ها باشد مردم این موضوع را به دلیل مفاسد و بهره برداری‌های غیر عادلانه اقتصادی قبول نمی‌کنند لذا با دولت و مسوولین در هیچ امری همراهی نمی‌کنند.

بیشتر بخوانید:

کهندل: ایجاد نارضایتی معیشتی سناریوی تضعیف نظام سیاسی کشور است

شیخی: دولت اقتصاد و بازار را رها کرده است

بهترین راهکار برای بازگرداندن اعتماد به جامعه و همراهی مردم با مسوولین چیست؟
واقعی کردن مقوله‌ای به نام خدمت به مردم، بهبود وضعیت معیشتی مردم، بهبود وضعیت تولید و اقتصاد کشور در یک کلام. اگر دولت منابع خود را به جای حیف و میل و توزیع رانت درهشت سال گذشته خرج رونق و جهش تولید کرده بود قطعا اقتصاد شکوفا می‌شد و مردم به دولت و به کلیه مسوولین اعتماد می‌کردند. به هر حال این موضوع در مشارکت مردم در انتخابات‌های مختلف موثر است وقتی مردم عملکردی از مسوولین درباره خواسته‌های خود و رفع دغدغه‌های خود نمی‌بینند آن‌ها نیز به هر گونه مشارکت اجتماعی که خواسته مسوولین است بی توجه می‌شوند، لذا می‌توان گفت نتیجه عملکرد دولت است که به مسوولین اعتبار می‌دهد یا اعتبار آن‌ها را نزد مردم مخدوش می‌کند. اگر مساله اعتبار و اعتماد مردم برای مسوولین مهم است آن‌ها باید به فکر مردم باشند دست از هر گونه سیاسی کاری بردارند، منابع را به سمت تولید هدایت کنند؛ با قوانین مطلوب و حذف قوانین دست و پا گیر بستر‌های لازم را برای تولید و برای ایجاد اشتغال و ازدواج و درامد زایی در جامعه افزایش دهند تا براین اساس بتوان خواهان مشارکت مردم شد.

بیشتر بخوانید:

امام وردی: جوانان از پیدا کردن شغل نا امید شده‌اند

راغفر: عدم برخورد دستگاه قضایی بازکردن راه برای تخلفات بورسی

به نظر شما دولت کنونی تا چه میزان در برآیند وضعیت اقتصادی کنونی موثر یا مقصر است؟
مساله‌ای که درباره آن باید صحبت کنیم این است که آیا دولت آقای روحانی توانسته ثبات اقتصادی در جامعه بیافریند؟ خیر، این نفی ثبات اقتصادی بهترین موضوع برای نشان دادن چرایی بی اعتمادی مردم به دولت و برآیند عملکرد اقتصادی دولت است. قطعا مردم از دولت دل خوشی ندارند و این موضوع در برآیند انتخابات هم خروجی منفی به جا می‌گذارد و خود را نشان می‌دهد، اما اگر دولت در هشت سال گذشته ثبات اقتصادی ایجاد می‌کرد مردم به ادامه راه و سیاست گذاری‌های بهتر امیدوارتر می‌شدند. مسلما برای کاهش مشکلات اقتصادی و افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی در صحنه‌هایی مثل انتخابات که با زندگی و اقتصاد و آینده آن‌ها مرتبط است با رضایت حاضر می‌شدند و ما شرکت کننده بیشتری را در انتخابات می‌دیدیم؛ بنابراین ماحصل تلاش دولت را می‌توان درهمین نبود ثبات اقتصادی و آینده روشنی پیش روی فعالین اقتصادی و مردم بیان کرد که خود این مساله عمق فاجعه را نشان می‌دهد. در نهایت هر چند ما بیش از یک سال است درگیر کرونا هستیم و تحریم‌ها سالهاست اقتصاد ما را تحت فشار قرار داده، اما دولت هشت سال روی کار است، کرونا یک سال آمده و تحریم‌های شدید دو سه سال است که اقتصاد را تحت فشار قرار داده، مسلما مردم به خوبی می‌توانند میزان صدمات و تبعات کرونا و تحریم‌ها را با بی فکری‌ها و سوء مدیریت‌های دولت اندازه گیری کنند، لذا باید به مردم حق داد که از عملکرد مسوولین گلایه‌مند باشند و به آن اعتراض کنند، مردم دولت را انتخاب کردند برای اینکه مشکلات آن‌ها را حل کند نه اینکه مشکلی بر سایر مشکلات شود، به هر حال در پایان می‌توان گفت که وقتی مردم شاهد هستند خروجی عمل دولت با آنچه وعده داده بود متفاوت است قطعا دولت را از خود نمی‌دانند ونمی توانند به دولت‌های بعدی هم اطمینان کنند، واکاوی این مساله در ابعاد سیاسی؛ اجتماعی؛ روانشناسی و جامعه شناسی برای مسوولین امر مهمی است که نباید از آن غافل شوند چرا که مردم از نظر خود آگاهانه به دولت اعتماد کردند، اما عملکرد دولت نتوانست رضایت آن‌ها را جلب کند و این مساله یعنی از بین رفتن اعتماد عمومی که به آسانی بدست نمی‌آید.