به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، وبسایت رادیو فردا در تحلیلی، ضمن اذعان به اینکه «درآمد صادرات غیرنفتی ایران افزایش یافته است»، نوشت: دیپلماتهای ایرانی در وین این روزها در هتلهای پنجستاره مواضعی سخت و حداکثری اتخاذ میکنند و هم زمان همکارانشان در تهران به سرعت مشغول گسترش برنامه هستهای هستند. مقامات غربی نگراناند که تا چند ماه دیگر جمهوری اسلامی در آستانه هستهای شدن قرار بگیرد.
سعید قاسمینژاد از عناصر ضدانقلاب فراری و از طرفداران علنی تحریم ایران در این تحلیل مینویسد: بخشی از اعتماد به نفس جمهوری اسلامی در شاخ و شانه کشیدن در مذاکرات نتیجه بهتر شدن وضع خزانه دولت رئیسی است. برای مثال رسانههای ایرانی به نقل از مقامات جمهوری اسلامی اعلام میکنند صادرات غیرنفتی جمهوری اسلامی طی هفت ماه نخست سال ۱۴۰۰ به ۲۷ میلیارد دلار رسید و رشدی ۴۷ درصدی نسبت به سال قبل داشته است.
درآمد صادراتی ایران همچون هر درآمد دیگری حاصل ضرب مقدار (حجم یا وزن) و قیمت است. جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۹ تاکنون از انتشار جزئیات دادههای گمرکی بهصورت منظم و دقیق خودداری میکند، اما هرازگاهی نهادها و رسانهها برخی جزئیات این دادهها را بهصورت گزینش شده منتشر میکنند. نگاهی به دادههای منتشرشده توسط سازمان توسعه تجارت نشان میدهد که اگرچه گروههای مهم کالاهای صادراتی شاهد افزایش مقدار و قیمت صادرات هستند، اما عمده افزایش درآمد ماحصل افزایش قیمت است.
نویسنده بیسواد این تحلیل میافزاید: نکتهای که باید راجع به صادرات غیرنفتی به آن توجه کرد این است که علیرغم نامش همچنان بسیار وابسته به نفت و قیمت آن است. محصولات پتروشیمی بخش مهمی از صادرات غیرنفتی جمهوری اسلامی است که قیمتش با قیمت نفت تغییر میکند.
گزارشها نشان میدهند که صادرات محصولات پتروشیمیو میعانات گازی جمهوری اسلامی در این هفت ماه حدود ۱۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار یعنی نزدیک به ۵۴ درصد کل صادرات غیرنفتی بوده است. درآمد ایران از محصولات پتروشیمی و میعانات گازی در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل پنجاه درصد افزایش یافته است در حالی که وزن این محصولات تنها حدود ۱۶ درصد افزایش یافته است.
بخش مهم دیگری از صادرات غیرنفتی ایران در چارچوب گروه معادن و صنایع معدنی قرار میگیرد. در سال 1400 جمهوری اسلامی، هفت میلیارد دلار در این بخش صادر کرد که حدود ۲۶ درصد از صادرات غیرنفتی ایران را در بر میگیرد. محصولات معدنی، پتروشیمی و میعانات گازی مجموعاً هشتاد درصد از درآمد صادراتی غیرنفتی ایران را تشکیل میدهند. درآمد صادراتی ایران از محصولات معدنی در هفت ماه نخست ۱۴۰۰ نسبت به دوره مشابه سال قبل ۱۱۰ درصد رشد کرده در حالی که وزن آن ۱۵ درصد رشد کرده است.