یاریجانیان: دلار ۴۲۰۰ حاصل نفوذ در بدنه دولت بود/ تشدید رکود تورمی در صورت تداوم ارز ترجیحی

هرویک یاریجانیان؛ عضو کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو پیرامون سیاست ارز ترجیهی و تاثیر ریخت و پاش‌های ارز ۴۲۰۰ تومانی بر سفره مردم، اظهار کرد: این مسئله نتوانست سفره مردم را از التهابات قیمتی دور نگه‌دارد. ارز ۴۲۰۰ تومانی از دیدگاه من بهترین راهکار توزیع رانت بوده است و عملا هیچ تاثیر مثبتی بر معیشت مردم نگذاشته است؛ سفره‌های مردم کوچک بود، کوچک‌تر شد و روی کالا‌های استراتژیک مثل نان، اغلام پروتینی و ... با توجه به افزایش قیمتی که داشت، تاثیر مثبتی نداشته است.

عضو کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران در رابطه با اینکه در بحث گندم و دارو کشور به خودکفایی رسیده بودیم و ارز ۴۲۰۰ تومانی جلوی پیشرفت و خودکفایی را گرفته است، گفت: به نظر من صنایعی که واقعا خودکفا باشند در این مسیر عملا آسیب نمی‌بینند؛ مثلا در بسیاری از کالا‌هایی که کشور به اسم کالای سرمایه‌ای تولید می‌کند و مزیت رقابتی دارند تاثیر مستقیم ندارد. شما فرض کنید در بحث گندم شاید می‌توانستیم با کشت فراسرزمینی و استفاده از منابع کشور‌های دیگر در دشت‌هایی که کشور‌های قزاقستان و ارمنستان در اختیار ما قرار می‌دهند با اجاره بسیار کمتر و بدون اینکه منابع آبی کشورمان را از دست بدهیم خودمان وارد کشت مستقیم بشویم و با این محصولات را بدون اینکه آسیب جدی به منابع خودمان بزنیم، این کالای ضروری را وارد کنیم و استفاده بکنیم.

وی ادامه داد: آیا واقعا با این ارز ترجیحی کشور سرو سامان پیدا کرده؟ باید نتیجه بگیریم که از لحاظ اقتصادی خیلی وضع نابسامانی هم پیدا کرد. یک عده توانستند به رانت به این منابع دست پیدا کنند و به جای اینکه این منابع ارزی در اقتصاد ما نقش آفرینی بکند، بلعکس از این چرخه خارج شد و این خارج شدن با توجه به اینکه کشور در دوران سخت تحریم بود و به این سرمایه و منابع در صنایع کشور نیاز داریم، بار سنگینی را برای ما بوجود آورد؛ حال اگر این ارز در صنایع زیربنایی کشور هزینه می‌شد قطعا نتیجه بهتری می‌گرفتیم.

یاریجانیان تصریح کرد: آنچه امروز می‌بینیم نتیجه توزیع ناعادلانه ارز ۴۲۰۰ تومانی بود که در هیچ زمانی مورد تایید هیچ کدام از کارشناسان اقتصادی قرار نگرفت و اینکه این طرز فکر چطور در بدنه دولت نفوذ کرد و این ارز پاشی در دولت صورت گرفت، بماند.

عضو کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران در توضیح این مسئله که کسری بودجه هم یکی از جدی‌ترین مسائل کشور است که منشاء تورم‌های بالا هست و با توجه به اینکه تداوم ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌تواند سبب حذف منابع پایدار بودجه‌ای شود، بیان کرد: اساسا در مورد ارز ۴۲۰۰ تومانی شاید نتوانم به صورت اصولی به این سوال پاسخ بدهم، اما وقتی در کشور ما پشت سر هم نوسان ارز داریم و نوسان ارز میل به سمت بالا را دارد و هیچ وقت در این چند سال نتوانسته که نرخ کاهشی پیدا بکند، اتوماتیک‎‌وار هرجا که صحبت از ارز ۴۲۰۰ باشد به دنبال آن متاسفانه می‌توانیم بگوییم که بخش‌های فسادزا و بخش‌های رانتی توسعه پیدا می‌کند و این موضوع روی کسری بودجه تحمیل می‌شود.

وی اضافه کرد: به طورمثال وقتی وزارت نیرو با سرمایه‌گذاری باید کسب درآمد بکند و نمی‌تواند سرمایه‌گذاری کند، در نتیجه مجبور می‌شود برای توسعه ناوگان خود، بودجه‌ی کشور را از طرق دیگری ببلعد. همه‌ی این عوامل دست به دست هم می‌دهد تا به این نتیجه برسیم که اقتصاد کشور ما به اندازه کافی شکننده است و نیاز ندارد که ما نیز شک‌های این‌چنینی را وارد بکنیم.

یاریجانیان افزود: اثر منفی دلار ۴۲۰۰ هم می‌تواند در بحث کسری بودجه باشد، هم در بحث سرمایه‌گذاری در کارخانجات ما باشد، هم مواد اولیه‌ای که به کارخانجات ما می‌رسد و افزایش نرخ ارزی که داریم و تاثیر مثبت در گرانی قیمت کالا‌ها دارد و صادراتی که می‌توانیم داشته باشیم و ارز وارد کشور بکنیم و منابع ما گران‌تر در می‌آید و مزیت رقابتی را از دست می‌دهیم؛ به طور مثال مهم‌ترین نمونه‌اش این است که به اندازه کافی در داخل کشور کانتینر یخچال‌دار نداریم که سیفی‌جات و محصولات فاسد شدنی خودمان را در سریع‌ترین زمان ممکن از کشور خارج کنیم یا ناوگان زمینی مثل کامیون‌ها و کانتینر‌های ما مستهلک شده‌اند. همه این موارد دست به دست هم می‌دهند و بودجه مملکت را می‌بلعند که نتیجتا درگیر کسری بودجه قرار می‌گیریم و ارز آوریمان کمتر می‌شود. لزوما نمی‌خواهم بگویم همه‌ی این موارد وابسطه به ارز ۴۲۰۰ است، اما بسیار تاثیرگذار است.

عضو کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی با تاکید بر اینکه اگر ارز ۴۲۰۰ تداوم داشته باشد تورم حاصل از کسری بودجه و استقراض از بانک مرکزی قطعا از تورم حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بیشتر می‌شود، گفت: به هر حال وقتی که قرار باشد دولت مدام از بانک مرکزی قرض بگیرد و این استقراض تداوم داشته باشد و بانک مرکزی مجبور به چاپ اسکناس باشد هم تورم در پی خواهیم داشت و هم رکود ایجاد می‌کند. همه‌ی این عوامل دست به دست هم می‌دهد و باعث می‌شود صنایع ما به آنچه که امروز هست تبدیل بشود.

وی اضافه کرد: من به عنوان یک فعال اقتصادی بخش خصوصی احساس می‌کنم که هر روز سفره‌های مردم کوچک‌تر می‌شود و این نقصان به صنایع ما وصل می‌شود. صنایع خودرو سازی ما به جای اینکه پویاتر باشد مجبور به افزایش قیمت هر روزه‌ی محصولات خود می‌شود که باعث ایجاد تورم می‌شود. در نهایت همه‌ی این مشکلات را که کنار یکدیگر قرار می‌دهیم متوجه می‌شویم سیاست‌هایی که در این راستا داشته‌ایم اشتباه بوده است و اگر اصرار به تداوم این اشتباهات داشته باشیم، یکی از عجایبی است که متاسفانه با آن دست به گریبان هستیم و حداقل امیدواریم در دولت جدید این موارد رفع بشود.