به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو: به دنبال حاشیهها و واضح نبودن برخی مسائل مرتبط با چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، یزدان عشیری مدیر روابط عمومی جشنواره در گفتگو با خبرگزاری دانشجو از تغییرات ساختاری و بنیادین و اضافه شدن بخشهای فرهنگی و آموزشی جدید و متفاوت به جشنواره فجر امسال خبرداد.
خبرگزاری دانشجو: لطفا درمورد صحت حذف شدن فرش قرمز جشنواره و حاشیههای صحبتتان در این خصوص توضیح دهید.
عشیری: در گفتگو بنده با عوامل شبکه پنج رسانه ملی، متاسفانه بخشی ناقص و مخدوش از صحبتهای بنده وایرال شد. در اصل صحبت حذف فرش قرمز یا هر فرش دیگری نیست و صحبت درواقع ایجاد تغییر و تحول در ساختار جشنواره فیلم فجر به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی اجتماعی ایران است. انتظار این است که جشنواره فیلم فجر با قدمت ۴۰ ساله خود به بلوغ و بالندگی ممتازی در آستانه ورودش به دهه پنجم تقویم زمانی خود رسیده باشد و نیازمند تغییرات اساسی ساختار در شاکله اش است. بخشهای فرهنگی به این جشنواره اضافه شده و قطعا در زمان برگزاری جشنواره متوجه غنای محتوایی و کثرت فضای فرهنگی آموزشی آن در کنار بخش نمایش فیلمها و برگزاری جلسات پرسش و پاسخ خواهیم بود. در ادامه تغییر و تحولات فرهنگی جشنواره نیاز به بازنگری در معماری، هویت فرهنگی و بصری جشنواره داریم. در بسیاری از دورهها سعی شده است به فرش قرمز به عنوان یک کاریکاتور تقلیدگونه از الگوی جشنوارههای اروپایی و غربی اتفاق بیفتد که بد یا خوب بودن آن الان مطرح نیست و اشاره بنده به مراسم، طراحی و درواقع حرکتی را رقم بزنیم که ساختار و شاکلهای حاوی و نشانگر هوت بشری فرهنگ و معماری ایرانی را دارا باشد.
خبرگزاری دانشجو: با توجه به توضیحات شما، اصول جشنواره باتوجه به این مطلب که آیین فرش قرمز فرصتی برای خبرنگاران و عکاسان برای ایفای نقش در جشنواره است دستخوش تغییر نشده و فقط سبک و سیاق آن متفاوت خواهد بود؟
عشیری: بله، متاسفانه در برخی دورهها شاهد حاشیههایی در کنار و به بهانه همین فرش قرمز بودیم که این حاشیهها هویت فرهنگی و اهمیت خود جشنواره را تحت الشعاع قرار میداد. چیزی که در سیاست گذاریهای برگزارکنندگان جشنواره امسال هست اهتمام ویژه به رنگ و لعاب، سبقه و هویت فرهنگی جشنواره فیلم فجر است و صحبت از حذف آیین خاصی از مراسم نیست بلکه بحث رشد و تکامل مراسم است.
خبرگزاری دانشجو: کاخ جشنواره مشخص شده است؟
عشیری: درواقع ما به آن معنی کاخ در جشنواره نداریم و درمورد گزینههای سالن اصلی جشنواره بین فضای ممکن و موجود برج میلاد است، که تمایل بیشتری هم به آن است و هنوز به طور قطع سالن اصلی جشنواره مشخص نشده است.
خبرگزاری دانشجو: یک سری از فیلمها به هر دلیلی به جشنواره امسال نرسیدند و یا اینکه مثل فیلم «مسیح، پسر مریم» به دلایلی از جشنواره حذف شدند و در لیست مسابقه نیستند، آیا احتمال دارد در قالب بخش جنبی یا قالب دیگری فارغ از مسابقه سودای سیمرغ به جشنواره اضافه شوند و برای اهالی رسانه به نمایش درآیند؟ یا اینکه هیچ برنامهای برای این فیلمها وجود ندارد؟
عشیری: تا این زمان تصمیم گیری در این خصوص صورت نگرفته، اما ما زمانی در حدود دو هفته تا برگزاری جشنواره پیش رو داریم و ممکن است تصمیماتی در ارتباط با آنها اخذ شود و ما منتظر این هستیم که براساس گاه شمار جشنواره لیست ۲۲ فیلمهای منتخب تا ۲۵ ام به دبیرخانه جشنواره تحویل شود و تصمیات لازم در خصوص لیست نهایی گرفته شود؛ و تا این لحظه تصمیماتی مبنی بر نمایش مازاد فیلمها در جشنواره گرفته نشده است.
خبرگزاری دانشجو: حاشیهها و اعتراضاتی در خصوص دیده شدن فیلمهای ارسالی به جشنواره توسط افرادی غیر از هیئت داوری توسط برخی افراد وجود داشت. آیا شما این اطمینان را به فیلم سازان و اهالی سینما میدهید که فیلمشان فقط توسط افرادی که باید دیده شده؟
عشیری: امکان و اجازه نمایش فیلمهایی که تحویل دبیرخانه شدند به افراد غیر وجود ندارد و صراحتا به هیچ وجه هیچ فیلمی در اختیار افراد غیر از هیئت انتخاب قرار نگرفت. فیلمها به صورت کد گذاری شده و در یک زمان مشخص تحویل دبیرخانه جهت بازبینی هیئت انتخاب میشود و پس از آن بازه کدهای مربوطه به صورت اتومات غیرفعال میشوند و از این جهت هیچکس جز افراد هیئت انتخاب امکان دیدن فیلمها را ندارد. در خصوص فیلمی که برای دوستان اوج بود کسی ادعای مستقیمی مبنی بر اسپویل کردن فیلم نداشته است. در ارتباط با سایر فیلمها هم، یکی از منتقدین نام آشنا در صفحه شخصی خود درباره این موضوع توضیح داد. اینکه چه بخشهایی از فیلم را و چگونه و به چه طریقی دیده بود؛ و این شخص هیچ ارتباطی به دبیرخانه جشنواره نداشت.
خبرگزاری دانشجو: زمان زیادی تا ارسال نسخه نهایی آثار توسط فیلمسازان، باقی نمانده است. آیا این مهلت قابل تمدید است؟
عشیری: امیدواریم که در زمان موجود صاحبان آثار، آثار خود را به جشنواره برسانند و خوشبین هستیم که میرسانند.
خبرگزاری دانشجو: به نظر شما با حذف بخش فیلم اول در جشنواره امسال به کیفیت کار و انگیزه فیلم اولیها افزوده شده است؟
عشیری: ما در هیچ دورهای به این میزان با تفاوت ژانر فیلمهای جشنواره مثل ورزشی، مذهبی، دفاع مقدس، اجتماعی، دوران انقلاب، سیاسی، خانوادگی و حتی تاریخی و گنگستری، روبرو نبودیم. طبق فراخوان جشنواره در همان مقطع هم اعلام شده بود چنانچه فیلمهای اول به حد نصاب ۱۰ فیلم برسند در قالب بخش جداگانهای در جشنواره مورد داوری و ارزیابی قرار میگیرند. خوشبختانه در سالهای اخیر با رشد و نمو که با فیلمسازان اول و جوان روبرو هستیم و فیلمهای اول و دوم و پیشکسوت به لحاظ فنی فاصلهای با هم ندارند. ما پیشبینی میکنیم براساس نقطه نظرات داوران هیئت انتخاب امسال با آثار قابل توجه و غافلگیر کنندهای از فیلمسازان جوان مواجه شویم. جشنواره فجر در تمام ادوار سعی بر شناساندن استعدادها و نسلهای جدید داشته است.
خبرگزاری دانشجو: در سینمای اصلی جشنواره، آدمها و چهرههای زیادی به وفور دیده میشدند که مشخص بود هیچ ارتباطی به رسانه و سینما داشتند و سازوکار ورود و حضورشان در جشنواره مشخص نبود. حالت مطلوب این است که فقط اهالی رسانه حضور داشته باشند تا فضای حرفهایتری را داشته باشیم.
عشیری: ما تمام سعیمان را در این راستا به کار میگیریم و تا حدودی این کیفی گزینی اتفاق افتاده است. پس از مرحله ثبت نام سعی کردیم، غربالگری و راستی آزمایی داشته باشیم و در انتخاب رسانهها و فعالین رسانهای حساسیت به خرج دادیم. در کنار اینها اصطلاحا سینمای رسانه و هنرمندان و بخشی از مدیران فرهنگی هستند که در برنامه حضور دارند. امسال یکی از وجوه ممیزی جشنواره فیلم فجر، بخشهای فرهنگی این رویداد است که خوشبختانه شاهد برنامههای متنوع و کارگاههای آموزشی و انتقال تجربه و همینطور وبینارهای دانشگاهی همزمان در تهران را داریم. ما برنامههای ده شب با متفکران را داریم که شاید در تاریخ جشنواره فیلم فجر چنین اتفاقی را نداشتیم. چیزی که سینمای ایران نیاز دارد تقویت محتوا و تولید محتوای فرهنگی است. کمک به مباحث نظری، تحلیلی، پژوهشی برای رشد و ایجاد ارتباط و مباحثه بین رشتهای (سینما، اقتصاد، جامعه شناسی، فلسفه و...) در سینماست؛ و به همه این حوزه نیاز داریم از این جهت که سینما محصولی مرتبط با همه حوزهها است و وارد زنجیره اقتصادی ما میشود و با پهنه گسترده جامعه در ارتباط است. امسال، چون اولین دورهای است که به صورت پایلوت بخشها و برنامههایی که عرض کردم اجرا میشود نمیتوان پیشبینی کرد و قول داد، اما سعی میشود به بهترین نحو برگزار شود.