به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، دومین نشست از سلسله نشستهای جهان فکری اندیشمندان انقلاب اسلامی در سالن علامه طباطبایی مرکز همایشهای غدیر برگزار شد و حجت الاسلام فرحانی، حجت الاسلام محسن قنبریان، حجت الاسلام مجتبی نامخواه، حجت الاسلام مهدی امامی، حجت الاسلام علی محمدی، حجت الاسلام سیدعلی موسوی، حجت الاسلام علی محمدی، حجت الاسلام محمدجواد تاکی و حجت الاسلام امین اسدپور در این نشست به سخنرانی پرداختند.
* آشنایی با پاسخ اسلام به عدالت طلبی بشریت
در ابتدای این نشست حجت الاسلام سیدعلی موسوی در این نشست، اظهار کرد: تحقق عدالت مهمترین سوال تاریخ بشریت است.
وی با اشاره به اینکه یکی از پاسخها به این سوال مالکیت دولتی است، مطرح کرد: در این شرایط تمام مردم کارگر دولت خواهند شد و دولت نیز به شکل یکسانی دستمزدها را تقسیم میکند.
رئیس پژوهشگاه باقرالعلوم با بیان اینکه در این مرحله سوال دیگری مبنی بر تضمین توزیع عادلانه عدالت مطرح شد، عنوان کرد: در این شرایط مقرر شد گروهی از همین کارگرها برای نظارت بر عملکرد دولتها وارد حکمرانی شوند. مشکل از زمانی آغاز شد که این قشر کارگر نیز کاخ نشین شدند و از وظایف عدالتخواهی خود دور شدند.
موسوی با اشاره به اینکه نگاه مقابل این نگاه نیز مبنی بر ارتقای رفاه بجای توزیع فقر بود، خاطرنشان کرد: این نگاه نیز پاسخ مناسب برای این سوال را نتوانست مطرح کند. امروز شاهد رسوایی نظام سرمایهداری نیز هستیم. در جامعه امروز ۲ درصد مردم صاحب ۹۰ درصد سرمایه دنیا هستند، ولی نتوانستهاند توزیع عادلانه در جامعه را محقق کنند.
رئیس پژوهشگاه باقرالعلوم با اشاره به پاسخ اسلام به این سوال، یادآور شد: ازجمله مثالهایی که در این راستا میتوان استفاده کرد، موضوع اصلاحات ارضی است. مسئله اصلی در اصلاح اراضی جلوگیری از ویژهخواری عدهای بوده است، با این اتفاق از بردهداری جلوگیری و کمر این سنت شکسته شد.
موسوی با اشاره به اینکه دولت و ساختار توانایی مقابله با نظام سرمایهداری را ندارد، بیان کرد: تنها امام با اعطای مالکیت به آحاد مردم میتواند مقابل این نظام ایستادگی کند. باید مردم پای کار پروژه، ولی خدا باشند، یکی از کارکردهای نماینده، ولی خدا تحقق عدالتخواهی مردم است. نظام اسلامی برای مقابله با نظام سرمایهداری پدید آمده است، این موضوع زمانی محقق میشود که بتوانیم ساختاری در راستای آن ایجاد کنیم.
وی با بیان اینکه برای ایجاد ساختار نهایی اسلامی باید از ایدههای ناب و عمیق اسلامی استفاده کنیم، عنوان کرد: امام خمینی (ره) نیز به دنبال استفاده از این ایدهها بوده است.
* احتمال اضافه شدن بخش متفکران انقلاب به جشنواره علوم انسانی عمار
در ادامه حجت الاسلام مجتبی نامخواه اظهار کرد: ۵۰ سال اخیر جامعه حوادث متعدد کنشگرانه را در خود دارد. متأسفانه از مطالعه این رویدادهای کنشگرانه غفلت کردهایم، جشنواره علوم انسانی عمار از تراکم این مطالعات متولد شد.
دبیر علمی جشنواره مردمی علوم انسانی عمار با بیان اینکه در این جشنواره عقل عملی را محور قرار دادهایم، عنوان کرد: در این تعریف عقل عملی عقل مستقل کنشگریهای اجتماعی است. متفکران انقلاب افرادی هستند که برای افراد جامعه راه تحول را انتخاب کردند، متفکر انقلاب فردی است که به دنبال دگرگون کردن وضعیت بوده است.
حجت الاسلام نامخواه با بیان اینکه در سالهای پیروزی انقلاب، تعاریف مردم از موضوعات مختلف متفاوت شده است، تصریح کرد: در این نشستها به دنبال بازخوانی مفاهیم و تفکرات اولیه هستیم. امیدواریم به نقطهای برسیم که این نشستها بتواند برنامه لازم برای تجمیع مشاهدات را در اختیار پژوهشگران قرار دهد.
دبیر علمی جشنواره مردمی علوم انسانی عمار با اشاره به اینکه برگزاری مباحثات گام نخست رسیدن به هدف برگزاری این نشست است، یادآور شد: در آینده میتوانیم بخش متفکران انقلاب را در جشنواره علوم انسانی عمار نیز شاهد باشیم.
* انقلاب اسلامی نقطه تمایز امام خمینی (ره) نسبت به سایر فقها است
در ادامه حجت الاسلام محسن قنبریان نیز اظهار کرد: فقه امام خمینی (ره) فقه جواهری است. امام خمینی (ره) عمیقاً به طراوت علوم عمیق اسلامی پایبند هستند، در این زمینه میتوان به حدیث ۲۴، کتاب ۴۰ حدیث اشاره کرد.
استاد حوزه علمیه از عنصر اصلی تمایز امام خمینی (ره) با دیگران یاد کرد و گفت: امام خمینی (ره) اگر انقلاب نمیکرد همان فقه نجف را داشت و اصل متمایزی نسبت به سایر فقها نداشت. امام خمینی (ره) به دنبال اصلاح و زمینهسازی امور مختلف بودند، این اصلاح و زمینهسازی بدون انقلاب اسلامی محقق نمیشود.
قنبریان با اشاره به اینکه روابط، نظام و احکام سه مفهوم اصلی انقلاب است، خاطرنشان کرد: روابط جریان حاکم در بازار و نظام ایده و نگرش درست است. فتوای به محدودیت مالکیت چندین مرتبه توسط امام خمینی (ره) مطرح شده است، امام خمینی (ره) در این فتوا نه مالکیت را به کمونیسم میرساند و نه مالکیت را به نظام سرمایهداری نزدیک میکند. منظور فتوای امام خمینی (ره) این است که باید در نظام همه به مالکیت برسند و روابط در این راستا قرار بگیرد.
وی با اشاره به اینکه اصولاً جهتگیری اقتصاد اسلام در راستای حفظ منافع محرومین و گسترش مالکیت آنها است، یادآور شد: در فتوای امام خمینی (ره) آمده است که مالکیت معنوی وجود دارد و اگر این موضوع در جامعه امروز محقق شود شاهد حل مشکل خودرو و خروج از انحصار آن هستیم. ولایت مطلقه به معنای تشریع موقت است، این موضوع موجب میشود در زمینهسازیها و اصلاح امور برخی از احکام فرعی به صورت موقت برکنار شود.