گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، حرکت به سمت دانشگاههای نسل سوم چند سالی است در کشور شکل گرفته و دانشگاههای مختلف از ظرفیت و بسترهای مختلفی برای ارتباط با صنایع، حل مشکلات جامعه و صنایع، تربیت دانشجوی مهارتی و ... استفاده میکنند.
در این میان، مجموعه آستان قدس رضوی که بسترهای مالی زیادی از طریق موقوفات در اختیار دارد، در مسیر تولید علم گام برمی دارد. فعالیتهای علمی این مجموعه در دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) متمرکز شده است. این دانشگاه در سال ۸۷ و در دوره تولیت آیت الله طبسی بر آستان قدس رضوی احداث شده است. قبلا ساختمانی در خیابان اسرار مشهد متعلق به دانشگاه بود و همه دانشجویان در آن مشغول به تحصیل بودند، اما پس از توسعه فیزیکی دانشگاه و اضافه شدن ساختمان میدان فلسطین، محل تحصیل دختران و پسران جداسازی شد.
دانشگاه امام رضا (ع) ۴ دانشکده دارد که شامل دانشکدههای فنی و مهندسی، مدیریت، علوم انسانی و هنر و معماری میشود و دانشکده مهندسی پرتعدادترین گروههای آموزشی را دارد. بیش از ۶۰۰۰ نفر دانشجو با هدایت ۶۱ استاد عضو هیات علمی این دانشگاه در ۱۳ رشته مشغول به تحصیل هستند.
حالا این دانشگاه برای حرکت به سمت ارتباط بیشتر با صنایع، طرحی به نام طرح اندیشمندان صنعتی را راه اندازی کرده است. این طرح در واقع تلاش برای پیوند عمیقتر بین دانشگاه و مراکز صنعتی آستان قدس ایجاد شده است.
قاسم صادقی بجستانی، معاون پژوهش و فناوری این دانشگاه به خبرنگار ما به این نکته اشاره میکند که قبلا دانشگاه با صنعت ارتباط داشته و توضیح میدهد: هدف از این طرح جدید ایجاد راه ارتباطی بین صنایع استان، بنیاد بهره وری آستان قدس با دانشگاه است.
او درباره نحوه اجرای این طرح که نام کامل آن «تحول دانشگاهی با محوریت اندیشمندان صنعتی» است، توضیح میدهد که در ابتدا دورههای توانمندسازی برای اساتید برگزار میشود که برخی از آنها راتوسط صاحبان صنایع برگزار میکنند. در این دورهها قرار است دانشگاه با صنایع به یک زبان مشترک برسند. پس از آن صنایع اعلام نیاز میکنند.
به گفته صادقی بجستانی سال گذشته ۴۴ مورد اعلام نیاز صنایع به دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) اعلام شده که هر مورد به پژوهشگران و استادان گروههای آموزشی مربوطه ارجاع شده است.
از طرف دانشگاه استادانی مأمور به حضور در صنایع شده اند. جلسات مشترک برای دستیابی به یک پروپوزال و روش اجرای طرح برگزار میشود و طرح برای انجام تحقیقات به دانشگاه میرود. معاون پژوهشی دانشگاه امام رضا (ع) توضیح میدهد که تسهیلاتی از سوی دانشگاه برای این طرحها درنظر گرفته میشود. استادان هم از امتیاز پژوهشی بیشتر بهره میبرند. پایان نامههایی که تقاضامحور باشد، در صورت تمام نشدن پایان نامه، از دانشجو شهریه دریافت نمیشود و به این صورت دانشگاه علاوه بر تسهیلات، حمایتهای ملی وپژوهشی نیز به دانشجویان و استادان ارائه میدهد.
این طرح از چند ماه قبل آغاز شده و در این مدت جلسات هشت طرح برگزار شده و به گام دوم رسیده است. صادقی بجستانی میگوید که برای اجرای گام اول طرح و برگزاری جلسات با مدیران صنایع، برخی استادان وارد این صنایع شدند و همین حضور باعث شد پروژهها و مسائل دیگری هم احصا و جذب شود.
او بیان میکند: نیاز صنایع به دانش در دو حوزه است؛ مدیریتی و فنی. نیازهای مدیریتی صنایع بیشتر به سمت استخراج مدلهای مدیریتی، داده پردازی و ... میرود؛ اما در حوزههای فنی مواردی مانند کاربرد هوش مصنوعی در صنایع برای مدیران و تولیدکنندگان جذاب بوده و سوژههای مختلفی در این زمینه به ما ارائه شده است.
صادقی بجستانی جزییاتی درباره طرحها در اختیار خبرنگار ما قرار نداد. اما به نظر میرسد بیشتر نیاز صنایع به هوش مصنوعی است تا بخشی از کار را به عهده گیرد. کاستن از نیروی کار، بالا بردن دقت در تولید و رسیدن به تولید انبوع میتواند از انگیزههای صاحبان صنایع در استفاده از هوش مصنوعی باشد.
دانشگاه امام رضا (ع) به دنبال هویت مستقلی است بنابراین وقتی در کنار غول دانشگاهی مانند دانشگاه فردوسی قرار میگیرد، کار سخت تری را پیش روی خود میبیند. هرچند این دو دانشگاه مشهدی ارتباطات خوبی با یکدیگر دارند، اما حضور دانشگاه فردوسی تا حدودی میتواند کار جذب طرح و نیاز از سوی صنایع سخت کند به ویژه آنان که خارج از مجموعه آستان قدس تعریف شده اند.