ضرورت کسب مهارت آزمایشگاهیان در نمونه گیری از مایعات بالینی

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو به نقل از سیزدهمین کنگره بین المللی و نوزدهمین کنگره کشوری ارتقا کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی، دکتر مهرداد ونکی مسئول محور آزمایش شیمیایی_ میکروسکوپی مایعات بدن در پاسخ به اینکه آزمایشات بالینی بدن چه آزمایشاتی هستند و با چه هدفی انجام می‌شود، گفت: به جز خون و ادرار در آزمایشگاه بالینی مایعات پنج گانه‌ای داریم تحت عنوان مایعات بالینی بدن که شامل csf, یا مایع مغزی نخاعی، مایع مفصلی یا مایع سینوویال و مایعات سه گانه سروزی شامل مایع پلور و مایع پریکارد و مایع پریتوئن هستند که هدف از جمع آوری و آنالیز آزمایشات بالینی این گروه مایعات بدن غربالگری، تشخیص، مانیتورینگ و پایش بیماری‌ها و کنترل وضعیت بیماری‌ها است.
وی در پاسخ به این سوال که چه گروه از آزمایشگاه‌ها این آزمایشات مایعات بالینی را انجام می‌دهند، افزود: همه آزمایشگاه‌ها، آزمایشات خون و ادرار و آزمایشات بستری و سرپایی را انجام می‌دهند، ولی آزمایشات مایعات بالینی مثل csf و مایع سینوویال و مایع سروزی سه گانه را بیشتر آزمایشگاه‌های بیمارستانی و بستری انجام می‌دهند و ندرتا نمونه‌های مایعات بالینی بیمارستانی به آزمایشگاه‌های خصوصی و سرپایی ارجاع داده می‌شود.

ونکی در پاسخ به این سوال که چه روش‌های تشخیصی و کیت‌های تشخیصی و تجهیزاتی برای انجام و آنالیز مایعات بالینی مورد نیاز است، گفت: در واقع متد‌ها و تجهیزات پیچیده نیستند و این روش‌ها هم به صورت دستی و اتوماسیون قابل انجام است و در بیشتر آزمایشگاه‌های بیمارستانی از روش دستی مثلاً تکنیک‌های هموسایتومتر جهت آنالیز سیتولوژی و شمارش سلولی مایعات بالینی استفاده می‌شود و برای بخش میکروب شناسی از روش‌های رایجی که برای سایر نمونه‌های بالینی میکروبی استفاده می‌شود نیز برای مایعات بالینی استفاده می‌شود. ولی نسبت به روش‌های کشت روتین یک مقدار کشت‌های مایعات بالینی تخصصی‌تر هستند و در بحث آنالیز بیوشیمی مایعات بالینی، باز مشابه سایر نمونه‌های سرم و پلاسما در بخش بیوشیمی و هورمون و ایمونولوژی روی نمونه‌های مایعات بالینی با توجه به دستورالعمل‌ها و روش‌های کاری که روی بروشور کیت‌ها است به طور مشابه جهت آنالیز مایعات بالینی هم به همان شکل انجام می‌شود.

وی افزود: اخیراً در جهان تکنیک‌های اتو میشن جدیدی در بحث‌های سیتوفرمولوژی و آنالیز هماتولوژی مایعات بالینی ورود کرده که بسیاری از این دستگاه‌های نسل جدید هماتولوژی، قابلیت اندازه گیری و شمارش سلولی دقیق را برای مایعات بالینی دارا هستند.

این دکترای علوم آزمایشگاهی یادآور شد: هدف ما از برگزاری این پنل در کنگره ارتقای کیفیت توجه به ارتقا عملکرد پرسنل در آزمایشگاه‌ها است، در آزمایشگاه‌ها با توجه به تنوع نمونه‌های بالینی که داریم و پرسنل آزمایشگاه معمولاً روی برخی نمونه‌های مایعات بالینی که تعداد و نمونه محدودی دارند، مهارت داشته و صلاحیت آن‌ها به لحاظ عملی و کاربردی پایین است و مایعات بالینی هم بیشتر نمونه‌هایش از مراکز بیمارستانی به آزمایشگاه‌ها ارجاع می‌شود. لذا، کسب این مهارت‌ها در مراکز خصوصی و سرپایی یک ضرورت جدی است و قصد ما در این کنگره این است که یک بازنگری و بازبینی جهت آنالیز استاندارد مایعات بالینی انجام دهیم و چالش‌ها و مشکلاتی که روی آنالیز بیوشیمیایی و هماتولوژی و میکروب شناسی و مشکلاتی که در رابطه با آنالیز مایعات بالینی وجود دارد، مطرح و راه حل‌های موجود را بررسی کنیم.