به گزارش گروه بازرگانی خبرگزاری دانشجو، اگر قصد سفر خارجی دارید یا میخواهید مدارک شرکتی خود را در یک کشور دیگر ارائه دهید، لازم است مدارک تان به صورت رسمی توسط یک مترجم قسم خورده دارالترجمه رسمی ترجمه شوند و نهایتاً به تایید مراجع بالاتر برسند و یا مهر آپوستیل به آنها الصاق شود. در این نوشته، به بررسی مراحل مختلف این فرایند میپردازیم. اگر این مسائل برایتان پیچیده است یا وقت کافی برای بررسی مراحل لازم ندارید، می توانید از دوستان خود درخواست کنید در خصوص معرفی دارالترجمه خوب در تهران و سایر شهرهای ایران به شما کمک کنند.
اولین مرحله از ترجمه رسمی با مراجعه به دارالترجمه رسمی شروع میشود. هر دارالترجمه رسمی دارای حداقل یک نفر مترجم رسمی قسم خورده است که مهر و امضای او برای مراجع بالاتر در دادگستری و وزارت خارجه معرفی شده است.
این مرحله در ایران به اشتباه ترجمه غیررسمی تلقی میشود، در حالی که مهر مترجم رسمی یعنی همان ترجمه رسمی و تنها در صورت نیاز به مراحل بعدی میتوان مهر مراجع بالاتر را نیز اخذ کرد. اما به صورت کلی در خصوص بسیاری از کشورهای دنیا، همین مهر مترجم رسمی برای انجام امور ویزا، پذیرش و غیره کفایت میکند.
پس اگر مرجعی که ترجمه را از شما خواسته است، اصطلاح certified یا sworn رو استفاده کرده است، منظور همان مهر مترجم رسمی است و نیازی به طی کردن مراحل بعدی نیست. مترجمین رسمی در ایران مسئول اصالت سنجی اسناد شما هستند و در صورت عدم ارائه اصل مدارک و یا مواجه شدن با مدارک جعلی از ترجمه و مهر و امضای آن اسناد امتناع خواهند ورزید. با توجه به این نکات، مراجع خارجی مهر و امضای مترجم رسمی را به تنهایی مورد استناد قرار میدهند و در صورت نیاز به مدارک یا تاییدات تکمیلی به شما اطلاع خواهند داد.
توجه داشته باشید که اگر در دارالترجمه سفارش خود را با عنوان "ترجمه غیر رسمی" ثبت کنید، ممکن است عوامل دفتر ترجمه این را به معنای ترجمه بدون هیچ مهر معتبری تلقی کنند، که مراحل آن با مراحل ترجمه رسمی متفاوت است. در واقع ترجمه غیررسمی توسط هر فردی که توانایی ترجمه دارد انجام پذیر است، اما ترجمه رسمی صرفاً توسط مترجم رسمی قوه قضائیه قابل انجام است. ترجمه غیر رسمی هیچ سندیتی ندارد و در اکثر موارد قابل ارائه به مراجع رسمی خارجی نیست. مهر مترجم رسمی هم اصالت سند اولیه را تایید میکند و هم بیانگر تطبیق دقیق متن ترجمه با متن سند اصلی است. بنابراین، باید پیش از هر چیز این نکته را برای دارالترجمه ای که به آن مراجعه میکنید توضیح دهید تا روند کارتان به مشکل برنخورد.
در مرحله بعدی، گاهی لازم است مدارک شما به تایید مراجع رسمی بالاتر برسد. در ایران، ایران مراجع به ترتیب وزارت دادگستری و وزارت امور خارجه هستند، که اول باید مهر کارشناسان دادگستری و سپس مهر کارشناسان وزارت خارجه اخذ شود. ترتیب انجام این کار مهم است و نمی توان بدون گرفتن مهر دادگستری مهر وزارت خارجه را اخذ کرد. البته، اگر زمان کافی دارید، می توانید این مراحل را به دارالترجمه رسمی بسپارید و نگران این مسائل نباشید.
در خارج از ایران این مرحله با عبارت قانونی کردن یا legalization توصیف میشود، که در خصوص برخی از کشورها مانند آلمان و ترکیه تقریباً همیشه الزامی است. پس اگر لازم دارید مدارک خود را به زبان ترکی استانبولی یا آلمانی ترجمه کنید، در نظر داشته باشید که این مرحله به احتمال قریب به یقین برای شما الزامی است. البته، دارالترجمه ترکی استانبولی یا دارالترجمه آلمانی این مسئله را به شما گوشزد خواهد کرد، اما با توجه این نکته که لزوم گرفتن یا نگرفتن تاییدات ترجمه مسئولیت مراجعه کننده است، و در صورت درخواست ترجمه با مهر مترجم از جانب شما، دارالترجمه ترکی استانبولی یا آلمانی مسئولیتی در قبال مشکلات ناشی از عدم اخذ تاییدات نخواهد داشت.
اما بهتر است به کلیات اکتفا نکنید و به صورت مستقیم از مرجع درخواست کننده ترجمه استعلام کنید. گاهی اوقات مدارکی که مهر و امضای مترجم رسمی را دارند، به تایید دادگستری یا وزارت خارجه نمی رسند. قوانین موجود در زمینه امکان تایید مدارک ترجمه شده چندان شفاف نیستند و گاهاً تابع نظر شخصی کارشناس دادگستری یا وزارت خارجه هستند. توجه داشته باشید که دارالترجمه رسمی تعهدی در قبال اخذ این تاییدات ندارد و صرفاً ترجمه ها را برای بررسی نزد این مراجع ارسال میکنند. این کارشناسان وزارت خانه های مذکور هستند که در این خصوص تصمیم گیری میکنند.
همچنین، زمان کافی برای اخذ این تاییدات در نظر بگیرید که لازم نباشد در روزهای آخر دگیر پیدا کردن دارالترجمه فوری و اظطرابهای ناشی از آن باشید. به صورت کلی، برای گرفتن تاییدات دادگستری و وزارت خارجه در شرایط عادی بین 3 تا 4 روز کاری (که شامل پنجشنبه ها و روزهای تعطیل نیست) زمان لازم است و امکان تسریع در بیشتر موارد وجود ندارد، مخصوصاً اگر ترجمه شما به زبانی غیر از انگلیسی باشد و زمان پیک کاری دارالترجمه رسمی نیز باشد.
در برخی از کشورها، این مرحله با مهر و امضای سردفتر اسناد رسمی جایگزین میشود که این مرحله به عنوان notarization شناخته میشود. در ایران، امکان انجام چنین کاری وجود ندارد و باید به مراجعی که چنین درخواستی دارند توضیح داده شود که سیستم ایران متفاوت است و دفاتر اسناد رسمی اجازه مهر و امضا کردن اسناد غیر فارسی را ندارند. به عنوان مثال در کشور ترکیه، بعد از ترجمه رسمی مدرک، مهر سردفتر رسمی به آن الصاق میشود و نهایتاً سند به تایید استانداری نیز میرسد.
بنابراین، توجه داشته باشید تنها راه legalize مدارک ترجمه شده در ایران از طریق دارالترجمه رسمی و در مراحل بعدی، از طریق دادگستری و وزارت خارجه است و هیچ راه قانونی دیگری برای این مسئله پیش بینی نشده است، که شاید لازم باشد این مسئله را برای مسئولین نهادهای مختلف خارجی توضیح دهید.
یک مرحله دیگری وجود دارد که در مورد برخی از کشورها به صورت کاملاً رایج وجود دارد و میبایست این مرحله را نیز پس از تایید دادگستری و وزارت خارجه انجام دهید. در این مرحله، باید مدارک ترجمه شده به تایید سفارت یا نمایندگی کنسولی کشور مورد نظر در ایران برسد. گاهاً این مرحله در ایران با عنوان آپوستیل شناخته میشود که در اصل این عنوان نادرست است و آپوستیل به در واقع یه صورت یک گواهی به سند الصاق میشود و شامل مشخصات مرجع تایید کننده، محل انجام کار، تاریخ و غیره است. آپوستیل یک پیمان بین المللی است که ایران عضو آن نیست. آپوستیل هم دارای محدودیت هایی است و تمامی مدارک رسمی قابلیت الصاق این گواهی را ندارند. در اینجا، به چند نمونه از اسنادی که می توان آنها را آپوستیل کرد اشاره شده است:
- گواهی تولد
- سند ازدواج
- گواهی فوت
- سوابق کیفری و گواهی های عدم سوء سابقه
- احکام دادگاه ها
- وصیتنامه
- مدارک مالیاتی
- مدارک تحصیلی
پس لازم است حتماً در مورد تاییدات مورد نیاز اسناد خود تحقیق کنید و در صورت لزوم از مراجع خارجی استعلام نمایید و اطلاعات به دست آمده را در اختیار دارالترجمه رسمی قرار دهید. به خاطر داشته باشید که دارالترجمه ها در مورد جزئیات تاییدات مدارک شما اطلاع دقیقی ندارند و راهنمایی آنها صرفاً جنبه مساعدت دارد.
به صورت خلاصه، ترجمه رسمی یعنی ترجمه یک سند رسمی به زبان خارجی توسط یک دارالترجمه رسمی و الصاق مهر و امضای مترجم رسمی آن دارالترجمه. Notarization یعنی الصاق مهر دفتر اسناد رسمی روی ترجمه که در ایران امکان پذیر نیست. Legalization یعنی اخذ تاییدات دادگستری و وزارت خارجه، که در معنای وسیع تر شامل آپوستیل (یا در مورد ایران و سایر کشورهای غیر عضو، تایید سفارت کشور مقصد در ایران) نیز است.