به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، معدوم‌سازی جوجه‌های یک‌روزه از سال۹۹ به جنجالی در اقتصاد ایران تبدیل شد. در آن زمان تولیدکنندگان بخشنامه‌های متعدد ستاد تنظیم بازار و دخالت‌های دولتی را مقصر این تراژدی معرفی کردند. انتشار مجدد فیلم جوجه‌کُشی در روز‌های اخیر در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی بار دیگر اعتراض کاربران و واکنش نهاد‌های نظارتی و متولیان تولید را به دنبال داشته است. دولت برای پایان دادن به سریال جوجه‌کُشی برنامه جدیدی دارد و جزئیات بسته حمایتی برای صنعت دام و طیور را اعلام کرده است.
فصل دوم جوجه‌کُشی که در چند روز اخیر فیلمی‌هم از آن در فضای‌مجازی منتشر شد، کلید خورد. فیلمی که مانند سال۹۹ دوباره فضای جامعه را ملتهب کرد. حال آنکه دولت دست به‌کار شده و بسته‌ای را برای حمایت از تولیدکنندگان صنعت دام و طیور تدوین کرده است.
نگرانی تولیدکنندگان از افزایش هزینه‌های تولید به واسطه حذف دلار ۴۲۰۰تومانی از نهاده‌های تولید، موجب شده تا جوجه‌کُشی بار دیگر به یکی از دغدغه‌های متولیان تبدیل شود، اما سیاستگذار این اقدام را محکوم کرده و پنج سیاست کلی را برای مقابله با جوجه‌کُشی و در حمایت از فعالان صنعت دام و طیور در دستور کار قرار داده است. مشکل تامین سرمایه‌درگردش واحد‌های تولیدی قرار است با تسهیلات‌دهی برطرف شود. از سوی دیگر ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های تجاری نیز در این زمینه رفع و رجوع می‌شود. این موضوع با به صفر رساندن عوارض صادراتی و رفع ممنوعیت صادرات تخم‌مرغ میسر خواهد شد. از سوی دیگر خرید قراردادی زنجیره تولید از سوی دولت نیز برنامه دیگری است که سیاستگذار قصد دارد برای پایان جوجه‌کُشی و اتفاقاتی از این دست، در دستورکار قرار دهد. نگرانی از کمبود نهاده‌های تولید نیز با فروش اعتباری برای مرغداران و دامداران برطرف خواهد شد.
باب جوجه‌کُشی نخستین‌بار در سال۹۹ بازشد. زمانی که دخالت‌های دولت در تنظیم‌بازار مرغ و تخم‌مرغ با بخشنامه‌هایی مبنی‌بر قیمت‌گذاری دستوری، تولیدکنندگان را مایوس کرد و جوجه‌های یک روزه معدوم شدند. این‌بار، اما داستان فرق دارد. همزمان با اجرای طرح اصلاح نظام یارانه‌ها، تولیدکنندگان به دلیل کمبود نهاده‌ها و گرانی هزینه تولید، بار دیگر راهکاری به‌جز جوجه‌کُشی نیافته‌اند. در این راستا فیلمی از جوجه‌کُشی در روز‌های اخیر منتشرشده که نشان می‌دهد یک واحد مرغداری با ادعای کمبود و گرانی نهاده‌های تولید و دان مرغ اقدام به معدوم‌سازی هزاران قطعه جوجه کرده است. انتشار این فیلم موجب شد تا مقامات دولتی و قضایی به این موضوع واکنش نشان دهند، به‌گونه‌ای‌که علی بهادری‌جهرمی سخنگوی دولت در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: دولت مرغ مازاد تولیدی را می‌خرد. به‌منظور تامین سرمایه‌درگردش مرغداران و دامداران ۲۰هزار میلیاردتومان تسهیلات مناسب تصویب شده است. عوارض صادرات مرغ و تخم‌مرغ صفر و ممنوعیت صادرات برداشته شد. با این اوصاف حتی بهانه‌ای هم برای کار خلاف‌شرع و ضدحقوق حیوانات، جوجه‌کُشی نیست.
وزیر جهادکشاورزی نیز عنوان کرده است که معدوم‌سازی یک جوجه هم قابل‌قبول نیست و باید اذعان کرد که این کار غیرحرفه‌ای است. سیدجواد ساداتی‌نژاد وزیر جهادکشاورزی درباره ارائه حمایت‌های جدید از تولیدکنندگان صنعت طیور کشور گفته است: ما برای حمایت از تولید و عادلانه‌سازی یارانه‌ها سه طرح تامین سرمایه‌درگردش و تسهیلات، خرید قراردادی و حذف تعرفه صادراتی را در دستور کار وزارت جهادکشاورزی قرار داده‌ایم. وی درباره طرح تامین سرمایه‌درگردش و تسهیلات برای مرغداران و دامداران، عنوان کرده است: ۲۰هزار میلیاردتومان تسهیلات ارزان‌قیمت توسط هیات‌دولت تصویب شده و هفته گذشته پرداخت و اجرای عملیاتی آن آغاز شده است. در روز‌های پنج‌شنبه و جمعه هفته گذشته علاوه‌بر روز‌های کاری، شعب منتخب بانک کشاورزی به دامداران و مرغداران در این راستا خدمات ارائه کرده‌اند و در این هفته نیز ارائه خدمات برای پرداخت تسهیلات سرعت می‌گیرد. تلاش شده تا برای پرداخت تسهیلات سرمایه‌درگردش قوانینی که دست و پا گیر بوده رفع و تسهیلات با سهولت در اختیار متقاضیان قرار بگیرد.
وی با اشاره به اینکه خرید قراردادی را نیز در دستور کار قرار داده‌ایم، گفت: تولیدکنندگان ما ممکن است نگران فروش محصولات خود در پایان دوره باشند، بنابراین شرکت پشتیبانی امور دام از هم‌اکنون پیش‌خرید و یا خرید قراردادی را انجام می‌دهد و تولیدکنندگان هیچ دغدغه‌ای درخصوص فروش محصولات خود زمانی که وارد بازار می‌شود را ندارند و این شرکت با نرخ مصوب محصول آن‌ها را خریداری می‌کند، بنابراین تولیدکنندگان این حوزه هیچ دغدغه‌ای برای فروش محصول و تامین نهاده نداشته باشند. هرگونه تولید مازاد اعم از شیر، مرغ، تخم‌مرغ و جوجه یک‌روزه را به‌طور کامل در اختیار می‌گیریم و هیچ مشکلی از این بابت وجود ندارد.
وی با اشاره به رفع محدودیت‌ها در صادرات برخی از محصولات گفت: عوارض صادراتی در محصولاتی که مازاد آن ممکن است وجود داشته باشد؛ مانند مرغ، تخم‌مرغ و یا شیر توسط ستاد تنظیم‌بازار برداشته شد تا تولیدکنندگان بتوانند بدون دغدغه فعالیت کنند و مازاد تولید بتواند وارد بازار‌های صادراتی شود. ساداتی‌نژاد ادامه داد: اتحادیه دامداران، انجمن و اتحادیه واردکنندگان، آماده فروش اعتباری برای تامین نهاده‌های دامی برای مرغداران و دامداران هستند. وی ضمن تشکر از دستگاه قضا برای ورود به مساله معدوم‌سازی جوجه‌های یک‌روزه در کشور، تصریح کرد: معاونت امور دام وزارت جهادکشاورزی و سازمان جهادکشاورزی در استان‌ها و مدیریت جهادکشاورزی شهرستان‌ها ۲۴ساعته آمادگی دارند تا به هرگونه مساله، سوال و مشکل تولیدکنندگان این حوزه پاسخ دهند.
بر اساس این گزارش، سعید عمرانی، معاون قضایی دادستان کل کشور، خطاب به تولیدکنندگان مرغ و تخم‌مرغ کشور گفته بود: طی مذاکراتی که با وزیر جهاد داشتم و از برنامه‌های وزارت جهاد و تنظیم‌بازار کسب اطلاع کردم، تاکید می‌کنم در این برهه مهم تاریخ کشور که ارز ترجیحی و رانت بی‌شمار حذف شده، این اطمینان حاصل شده‌است که دولت در حمایت از تولیدات مرغ و تخم‌مرغ با اعطای تسهیلات سرمایه‌درگردش، خرید تضمینی، تامین نهاده‌ها و صدور مجوز صادرات در تولید مازاد نیاز داخل تهمیدات لازم را اندیشیده و حامی خواهد بود. عمرانی همچنین به آن دسته انگشت‌شمار که از جنس تولیدکننده واقعی نیستند و با نابودی جوجه یک‌روزه و نمایش آن در فضای‌مجازی و در عالم واقع تشویش اذهان کرده و در نظام تولید و مواد غذایی مردم اخلال ایجاد می‌کنند، هشدار داد که با این پدیده مجرمانه قاطعانه برخورد قانونی می‌شود. حسین دماوندی‌نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی هم در یک برنامه تلویزیونی گفته است: تامین نهاده مدت‌دار با عقد قرارداد‌هایی برای تولید گوشت مرغ مرتبط با جوجه یک‌روزه و برای گله‌های پشتیبان در اختیار پرورش‌دهندگان قرار داده می‌شود تا در زمان مقتضی تولید را هدایت و در آینده با دولت تسویه کنند.
٧ اقدام دولت برای حمایت از مرغداران
روز گذشته مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی در نامه‌ای به مدیران‌عامل اتحادیه‌های استان‌ها ضمن تشریح اقدامات دولت برای حمایت از مرغداران از تولیدکنندگان خواست نسبت به تداوم جوجه‌ریزی اقدام کنند. در این نامه به ۷ اقدام دولت برای حمایت از مرغداران اشاره‌شده که عبارتند از: آزادسازی صادرات مرغ با حذف تعرفه‌های صادراتی با محوریت زنجیره‌ها و اتحادیه‌های ملی و استانی، فراهم‌کردن زمینه تولید قراردادی از طریق شرکت پشتیبانی و با مباشرت اتحادیه‌ها به‌منظور تضمین تامین نهاده و خرید محصول با قیمت مصوب، برنامه کاهش جوجه‌ریزی از طریق صادرات تخم‌مرغ نطفه‌دار، جوجه یک‌روزه و ارسال تخم‌مرغ‌های نطفه‌دار مازاد به سردخانه‌ها، فراهم‌کردن شرایط ویژه حمایتی برای پرورش سویه آرین و تامین آرین‌کارت با سود ۴درصد و خرید مرغ منجمد با ۱۲درصد قیمت بالاتر از سایر سویه‌ها و اولویت برای صادرات محصولات سویه آرین، آمادگی شرکت پشتیبانی برای خرید مرغ تمام سویه‌ها در صورت عدم‌جذب در بازار با قیمت مصوب، بهبود تعرفه‌های بیمه‌ای و کاهش هزینه‌های پرداختی سهم مرغدار به‌منظور جبران خسارات ناشی از تلفات احتمالی و ایجاد شرایط آسان تسهیلات تامین هزینه‌های جاری برای کمک به نقدینگی مرغداران با نرخ سود ۱۰درصد جهت مرغداران زیر ۳۰هزار قطعه و ۱۲ درصد برای مرغداران بین ۳۰ تا ۵۰هزار قطعه و ۱۴درصد برای مرغداران بالای ۵۰هزار قطعه.
جزئیات تسهیلات حمایتی
جزئیات تسهیلات‌دهی به تولیدکنندگان صنعت دام و طیور نشان می‌دهد بخشی از این تسهیلات ارزان‌قیمت با بهره ۱۰ درصد، بخشی با بهره ۱۲درصد و بخش دیگری از آن با بهره ۱۵درصد به تولیدکنندگان اعطا می‌شود. همچنین به بانک کشاورزی ابلاغ شده که اعطای این تسهیلات به‌صورت سهل‌الوصول باشد، به‌عبارتی تولیدکننده هر وثیقه‌ای را که بتواند بدون زحمت تامین کند بانک باید آن را بپذیرد و از این‌رو ترتیبی اتخاذ شده تا ضمانت در این طرح یا به‌صورت زنجیره‌ای توسط تولیدکنندگان صورت گیرد و یا اینکه تولیدکننده می‌تواند با بانک چک و سفته تضمین را به بانک بسپارد، بنابراین لزوم داشتن ۳ ضامن برای این تسهیلات برداشته شده است. بر اساس این طرح به ازای هر قطعه مرغ گوشتی، تولیدکننده ۳۵هزار تومان تسهیلات دریافت می‌کند. همچنین به اعضای هر قطعه مرغ تخم‌گذار نیز ۲۲هزارتومان به تولیدکنندگان تسهیلات اعطا می‌شود.
به ازای هر راس دام روستایی سنگین نیز ۲میلیون و ۱۰۰هزارتومان، دام صنعتی سنگین ۲میلیون و ۵۰۰هزارتومان و دام سبک (گوسفند و بز) ۳۹۰هزارتومان تسهیلات اعطا می‌شود. مـحـمد یـوسفی، رئـیس انجـمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی خبر از ریزش نرخ جوجه یک‌روزه داده و گفته است: قیمت هر جوجه یک‌روزه به ۲هزار و ۵۰۰تومان رسیده است. عرضه جوجه با این نرخ باعث می‌شود تولیدکننده متحمل زیان شود؛ از این‌رو مرغ‌های مادر خود را به کشتارگاه‌ها می‌فرستند و تولید را کاهش می‌دهند. با کاهش تولید جوجه یک‌روزه نرخ آن بالا می‌رود و به دانه‌ای ۱۵هزارتومان نیز خواهد رسید اما در این شرایط میزان تولید نیز تقلیل پیدا می‌کند. بازارگاه نهاده‌ها را با ارز نیمایی بارگذاری می‌کند و این ضرر و زیان را مرغدار نمی‌تواند تحمل کند، از این‌رو واحد‌های تولیدی درباره میزان حجم جوجه‌ریزی خود تجدیدنظر می‌کنند.
یوسفی با بیان اینکه مرغ تولیدکنندگان در مرغداری‌ها می‌ماند و خریداری ندارد، عنوان کرده است: مراکز عمده‌فروشی با هر نرخی که محصول خریدار داشته باشد آن را عرضه می‌کنند و درصد مشخص خود را دریافت می‌کنند و چندان برای آن‌ها ضرر پرورش‌دهندگان و تولیدکنندگان اهمیت ندارد. وقتی تولیدکننده جوجه یک‌روزه زیان می‌دهد و حتی پول کارتن و حمل تولید خود را دریافت نمی‌کند، بدون تردید میزان تولید را کاهش می‌دهد. با کاهش تولید قیمت جوجه یک‌روزه بالا می‌رود و در نتیجه تولید مرغ گوشتی نیز تقلیل پیدا می‌کند.
در عین حال محمدرضا صدیق‌پور دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه کشور به تشریح چگونگی تولید و نگهداری جوجه‌های یک‌روزه پرداخته و به ایرنا گفته است: جوجه یک‌روزه از همان ابتدا باید وارد سالن‌های پرورش مرغ گوشتی شود و اگر این جوجه تولیدی به هر دلیلی در جوجه‌کشی بماند، بعد از ۲۴ ساعت به دلیل افت کیفیت قابلیت پرورش ندارد. جوجه یک‌روزه بعد از ۲۴ ساعت دی‌هیدراته می‌شود و اگر وارد سالن‌های مرغداری هم بشود با توجه به اینکه از نظر وزنی ۳۵ گرم است، جوجه تولیدی آب بدنش را از دست می‌دهد و کیفیت لازم را برای تولید ندارد. حتی اگر جوجه یک‌روزه بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت وارد سالن‌های پرورش مرغ گوشتی شود به‌طور قطع تولیدکنندگان در پرورش دچار مشکل می‌شوند.
صدیق‌پور گفت: قیمت هر قطعه جوجه یک‌روزه پیش از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها بین ۶ تا ۸هزارتومان بود که با تغییر نرخ ارز ترجیحی به نیمایی باید قیمت به ۱۵هزارتومان می‌رسید، اما با توجه به وقفه در تولید مرغ گوشتی قیمت این محصول به ۱۰ تا ۲۰هزار تومان رسیده است. صدیق‌پور ضمن محکوم‌کردن انتشار فیلم و عکس از معدوم‌سازی جوجه یک‌روزه، افزود: تولیدکنندگان حاضرند مجانی جوجه را به واحد‌های پرورشی مرغ گوشتی بدهند تا ناچار به معدوم‌سازی نشوند. البته اکنون تولیدکنندگان با مشکل جدی نقدینگی روبه‌رو هستند، زیرا سرمایه‌درگردش این صنعت به ۵برابر رسیده است.
منبع: دنیای اقتصاد
ارسال نظرات