کابوس واشنگتن از قدرت پکن؛ چرا غرب با «شی جین پینگ» مخالف است؟

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ پایگاه خبری "مدرن دیپلماسی" در گزارشی ضمن اشاره به پایان یافتن نشست اخیر بیستمین کنگره حزب کمونیست چین، به طور خاص به این نکته پرداخته که ابتکار حزب کمونیست چین در انتخاب مجدد "شی جین پینگ" به عنوان رهبر حزب مذکور و رئیس جمهور چین، تا حد زیادی در موافقتِ کلی اعضای حزب کمونیست چین از روند پیشرفت کشورشان در دو عرصه داخلی و خارجی چین(در دوره شی جین پینگ) ریشه داشته است.

در واقع، سیاست ها و رویکردهای شی جین پینگ به نحوی بوده اند که جدای از تقویت موقعیت داخلی و بین‌المللی چین، تا حد زیادی زمینه را جهت اوج گیری نگرانی ها از سوی رقبای بین المللی این کشور مخصوصا در جبهه غرب فراهم کرده است. درست به همین دلیل هم است که مدت هاست شاهد اوج گیری یک جنگ سیاسی و تبلیغاتی گسترده(از سوی غرب) علیه شی جین پینگ هستیم.

پایگاه خبری مدرن دیپلماسی در این رابطه می نویسد: «"شی جین پینگ" رئیس جمهور چین و رهبر حزب کمونیست این کشور به تازگی پایان نشست یک هفته ای بیستمین کنگره حزب کمونیست چین را اعلام کرد. وی در جریان سخنرانی خود، مردم کشورش را به مبارزه شجاعانه جهت مبارزه و کسب پیروزی توصیه کرد. او خطاب به اعضای حزب کمونیست چین در جریان کنگره حزب مذکور گفت که "آن ها باید سخت کار کنند و در مورد پیشرفت و جلو رفتنِ کشورشان نیز ثابت قدم باشند".

نشست اخیر حزب کمونیست چین با حضورِ دهه ها عضو حزب مذکور، در روزهای اخیر به مدت یک هفته در جریان بود و در قالب آن در مورد رهبری آینده چین و همچنین روندها و سیاست های آتی این کشور، بحث و رایزنی های گسترده ای صورت گرفت.  

شی جین پینگ در جریان کنگره حزب کمونیست چین تاکید کرد که چین بر هنگ کنگ، کنترل کامل دارد و در مورد تایوان نیز که آن را به مثابه بخشی از خاک می پندارد، وضعیتی مشابه را دنبال می کند. وی در این رابطه گفت: "مساله تایوان بایستی صرفا به دست ملت چین حل شود. ما اتحاد مجدد تایوان با چین به طرق مسالمت‌آمیز را دنبال می کنیم با این حال، حق استفاده از سایر گزینه ها را نیز برای خود کاملا محفوظ می دانیم".

یکی از بروندادهای مهم نشست اخیر حزب کمونیست چین که پیامدهای داخلی و بین المللی گسترده ای نیز دارد، تقویت و تثبیت جایگاه شی جین پینگ به عنوان رهبر حزب کمونیست چین و رئیس جمهور این کشور بود. مساله ای که حاکی از تثبیت جایگاه وی در داخل حزب کمونیست و اعتماد اعضای حزب مذکور به شیوه تفکر وی نیز می باشد. موضوعی که تمدید حضور شی جین پینگ در قدرت برای سومین دوره متوالی را به دنبال داشت. مساله ای که جز در مورد "مائو" رهبر انقلاب چین، در مورد هیچکدام از دیگر رهبران این کشور مشاهده نشده است.

شی جین پینگ متعهد شده که به سختی کار کند. وی تاکید کرده که چین در دوره او "سیاست درهای باز" را همچنان به نحوی گسترده دنبال خواهد کرد. وی در این رابطه می گوید: "ما روند اصلاحات در چین را تعمیق کرده و سیاست درهای باز را نیز با جدیت دنبال می کنیم". نکته قابل توجه این است که اکنون شی جین پینگ نه تنها قدرتمند ترین فرد در چین است بلکه حزب کمونیست چین نیز تا حد زیادی با او همراه است و مجموع این مساله از ایجاد یک چینِ یکدست و منسجم خبر می دهند.

شی جین پینگ هیچگاه این مساله را مخفی نکرده که به دنبالِ تبدیل کردن کشورش به یک قدرت برتر جهانی است. در این راستا وی از راهبرد خود با نامِ "رویای چینی" مدت هاست که پرده برداری کرده و در قالب آن خواستارِ قدرت گیری روز افزونِ ارتش و اقتصاد چین در برابر رویه ها و سیاست های یکجانبه گرایانه آمریکا شده است.

شی جین پینگ از زمان حضور خود در قدرت(یک دهه قبل)، کارزارهای مختلفی را جهت مقابله با جهان غرب و حراست از منافع ملی چین به راه انداخته است.

در این رابطه اصلی ترین سیاست و رویه هایی که وی در پیش گرفته: پیشرفت مسالمت آمیز چین از طریق بازآرایی(سازماندهی مجدد) اقتصاد این کشور، تقویت ارتش چین، و تمرکز بر تقویت مسائل ایدئولوژیک در چهارچوب مناسبات اجتماعی چین بوده است. شی جین پینگ به نحو قابل ملاحظه ای حضور بین المللی کشورش را در رقابت با آمریکا نیز تقویت کرده است.

بر اساس داده های بانک جهانی، 800 میلیون چینی در دهه های گذشته در دامان فقر قرار گرفته بودند. در این راستا، "دنگ شیائو پینگ"، رهبر سابق چین و معمار انجام اصلاحات در این کشور، در دهه 80 میلادی، حرکت کشورش از یک اقتصاد کنترل محور به سمت اقتصاد بازاری را کلید زد. این روند توسط شی جین پینگ در ده سال اخیر ادامه یافته است.

شی جین پینگ میلیاردها دلار پول را جهت حمایت از فناوری های محلی کشور اختصاص داده است. در دوره شی جین پینگ، روند سرمایه گذاری ها در حوزه های راهبردی به شدت افزایش یافته است. در عین حال، شی جین پینگ شمار قابل توجهی از شرکت های بزرگ چینی در حوزه های مختلف فعالیت اقتصادی را نیز مجبور کرده تا بخشی از درآمدهای خود را در حوزه هایی نظیر آموزش، کشاورزی، فناوری، و فقرزدایی هزینه کنند.

در این راستا، چین در سال های اخیر به یک قدرت اقتصادی قابل توجه تبدیل شده است و در این رابطه دستاوردهای قابل ملاحظه ای را نیز کسب کرده است. به عنوان مثال، تولید ناخالص داخلی چین در سال 2021 17.7 تریلیون دلار بود. رقمی که در نوع خود 18.5 درصد از کل تولید ناخالص داخلی جهان را شامل می شود. از سال 2013 تا 2021، تولید ناخالص داخلی چین سالانه رشد 6.6 درصدی را تجربه کرده که از میانگین رشد اقتصادی جهان که 2.6 درصد بوده، به مراتب بیشتر بوده است.

رشد اقتصادی قابل ملاحظه چین در نوع خود محرک رشد اقتصادی جهان نیز بوده است. در فاصله میان سال‌های 2013 تا 2021، روند رشد اقتصادی چین، 38.6 درصد در رشد اقتصادی جهانی نقش داشته است. مساله ای که حاکی از این مساله است که چین نقشی بیشتر از مجموع کشورهای "گروه هفت" در رشد اقتصادی جهانی بازی کرده است.

در 10 سال اخیر که شی جین پینگ در عرصه قدرت سیاسی چین حضور داشته، تجارت خارجی این کشور با توجه به افزایش تعاملات بین المللی آن، به نحو قبال توجهی رشد داشته است. سال 2020، چین از آمریکا به عنوان بزرگترین کشور و فعالِ تجارت جهانی پیشی گرفت. در این راستا، میزان تجارت خارجی این کشور، 5.3 تریلیون دلار بوده که از رقم 4.4 تریلیون دلار در حوزه مذکور در سال 2012 به مراتب بیشتر بوده است. میزان تجارت خارجی چین نیز به رقم 6.9 تریلیون دلار در سال گذشته میلادی رسید که چین را در موقعیت نخست بین المللی در این رابطه قرار داده است.

میزان صادرات چین نیز از 3.9 تریلیون دلار در سال 2012 به 6.1 تریلیون دلار در سال گذشته میلادی(سال 2021) رسیده است(13.5 درصد از کل صادرات جهانی). اضافه بر این ها، بر اساس سیاست های شی جین پینگ، میزان آلودگی ها در این کشور نیز کاهش چشمگیری را از خود نشان داده است. در این رابطه، چین در مقایسه با آمارهای 10 سال گذشته که حاکی از این بودند که 6 شهر از 10 شهر به شدت آلوده جهان در چین قرار دارند، اکنون صرفا میزبانِ 3 شهر در حوزه مذکور است.

ابتکار اصلی و مهم شی جین پینگ موسوم به "یک کمربند-یک جاده" نیز در سال 2013 با هدف احیای جاده ابریشم باستانی و بهبود وضعیت ارتباطات میان چین و جهان خارج، از منطقه آسیای مرکزی به خاورمیانه و اروپا و آفریقا، مطرح شد. این پروژه در نوع خود سعی دارد تا ظرفیت های بازارهای جدید را استخراج کند و در عین حال، زنجیره های تدارکاتی جهانی را نیز متنوع تر و ایمن تر کند تا از این طریق زمینه برای رشد اقتصادی پایدار و ثبات اجتماعی چه برای چین و پچه برای دیگر کشورهایی که در ابتکار مذکور حضوری فعال دارند فراهم شود.

شی جین پینگ برخی تلاش های رهبران قبلی چین را با تغییراتی جدی و قابل توجه مواجه کرده است. تحرکات ابتدایی وی مخصوصا در مورد ارتش و توان نظامی چین معطوف به این مساله بوده اند که ارتش چین از میزان اتکای خود به نیروی زمینی بکاهد و در عوض، یک فرماندهی متحد را شکل دهد که در قالب آن، "نیروی هوایی" و "فناوری" نقشی محوری را بازی می کنند. شی جین پینگ بودجه نظامی چین را افزایش داده و از این طریق موجب شده تا چین صدها موشک میانبرد و دوربرد را کسب کند و بزرگترین ناوگان دریای جهان را که دربرگیرنده دو ناوِ هواپیمابر نیز است، توسعه دهد.

چین اکنون به نحو قابل ملاحظه ای در رقابت با آمریکا، توان تسلیحات اتمی خود را نیز توسعه بخشیده است. بر اساس برآوردهای جامعه اطلاعاتی آمریکا، این کشور تا سال 2027 تخمین زده می شود که چیزی در حدود 700 کلاهک اتمی را در اختیار داشته باشد.» مساله ای که به طور خاص تا حد زیادی تحت تاثیر رقابت های راهبردی چین با قدرت های غربی است.