در سوگ بانوی مهربان سینمای ایران

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو - زهرا قربانی رضوان، درست دو روز بعد از درگذشت بیتا فرهی، خبری غافلگیر کننده باری دیگر هنرمندان و علاقه مندان را بهت زده کرد. پروانه معصومی بازیگر سینما روز 6 آذر در حالی که بر اثر عفونت ریه در بیمارستان بستری بود از دنیا رفت.

ورود معصومی به عرصه سینما به دهه50 باز میگردد. او که تحصیلات خود را در رشته زبان های خارجی به اتمام رسانده بود و دانشجوی رشته حقوق سیاسی بود، تحصیلات خود را ناتمام گذاشت و قدم به دنیای تصویر گذاشت. او در دهه 50 و قبل از انقلاب که فیلم فارسی در اوج خود قرار داشت با شخصیتی متفاوت ظاهر شد و کاملا مجزا از آن فضای قالب فعالیت هنری خود را آغاز کرد و سبب شد چهره ای جدید و به دور از آنچه در سینما بود از خود ارائه دهد که می توان این را در فیلم های کلاغ، غریبه و مه و رگبار دید.

سال 51 با «بی تا» تجربه خود را آغاز کرد که این فیلم ساخته هژیر داریوش بود. او که به واسطه واسطه دوستی شوهرش با این کارگردان به این فیلم دعوت شده بود توانست استعداد خود را در بازیگری کشف کند. تجربه کاری او با بهرام بیضایی از فیلم «رگبار» آغاز شد. عاطفه، نقشی بود که او توانست بار دیگر توانمندی خود را به بهترین صورت به نمایش بگذارد. حضور او و پرویز فنی زاده به عنوان پارتنر به او کمک زیادی کرد. پرویز فنی زاده بازیگر تئاتر بود و یکی از عواملی که باعث شد هنرمندی پروانه معصومی به بهترین صورت جلوه کند.

او در سومین تجربه کاری خود به واسطه صدا و کلام مهربان و گویایی که داشت به عنوان گوینده «شهر قصه» انتخاب شد. البته که این فیلم برخلاف تئاتر خود مورد استقبال قرار نگرفت و در سینما موفق عمل نکرد. دومین همکاری این بازیگر با بهرام بیضایی در «غریبه و مه» رقم خورد. که سبب شد حضور معصومی با قدرت بیشتری در سینما دیده شود و پیشنهادات زیادی برای این بازیگر به همراه آورد. اما این فیلم دوباره در گیشه ناموفق بود.

حضور خانم پروانه معصومی تنها به سینما ختم نشد و ایشان در سال 56 در نمایش «جنایت و مکافات» به کارگردانی دکتر رفیعی به ایفا نقش پرداختند. اما این اولین و آخرین حضور این بازیگر در صحنه تئاتر بود. معصومی در آخرین تجربه کاری با بهرام بیضایی در سال1356 به پروژه فیلم سینمایی« کلاغ» پیوست. فیلمی که برای فروش در گیشه ساخته شده بود که اینبار هم ناکام ماند. این بازیگر سینما فعالیت اصلی و پررنگ خود را بعد از انقلاب ادامه داد و بعد از بازگشت از فرانسه در سال1363 در فیلمی به نام « راه دوم» حضور پیدا کرد. در فیلم نقش زن رنگی دیگر داشت و برخلاف آنچه در قبل انقلاب از وجه زن جا افتاده بود، زن را به عنوان عنصر اصلی نمایان کرده بود.

حضور در فیلم سینمایی «گل های داودی» که سبب شد این بازیگر اولین سیمرغ بلورین را روی شانه خود بنشاند. در کارنامه هنری این بازیگر همکاری با جلال مقدم نیز ثبت شده است. فیلم سینمایی «آشیانه» که روایتی است متفاوت از زنی که فرزندان خود را از دست داده و فیلم حول محور او پیش می رود اما در آن زمان فیلم دوسال توقیف شد و بعد از حذف و اضافه نهایتا به اکران رسید. «ناخدا خورشید» تجربه کوتاهی بود که این بازیگر با ناصر تقوایی داشت. « آشیانه مهر، جهیزیه برای رباب، شکوه زندگی و شناسایی از جمله فیلم هایی هستند که در دهه60 با حضور پروانه معصومی به اکران رسیدند که در فیلم «جهیریه برای رباب» باری دیگر دومین سیمرغ بلورین را از ششمین جشنواره فیلم فجر دریافت کردنند.

این بازیگر هر چند کم در آثار سینمایی تلویزیونی حضور داشت اما همان حضور نیز نشان از حساسیت او در انتخاب نقش ها داشت و صرفا برای آنکه بازی کند و در عرصه تصویر باشد این هنر را انتخاب نکرده بود. همکاری پروانه معصومی و حضور در سریال امام علی(ع) و مسافری از ری به کارگردانی داوود میرباقری رقم خورد جایی که او توانست نقش پخته و باصلابت از زن مالک اشتر در سریال امام علی (ع) از خود به یادگار بگذارد.

معصومی به دلیل علاقه بسیاری که به مستند داشت، مستند عاشقی را ساخت. این فیلم در 29 دقیقه روایتگر دنیای شخصی به نام عاشقی است که مسئول نگهبانی در تخت سلیمان را برعهده دارد و مخاطب بیشتر با دنیای درونی و جهان بینی آن درباره تخت سلیمان آشنا می شود. این بازیگر سینما که ناخواسته قدم به عرصه سینما گذاشته بود توانست حضوری هدفمند از خود به جا بگذارد.