حماس با بخش کوچکی از توانمندی‌ها ارتش اسرائیل را غافلگیر کرد

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، وبسایت بی‌بی‌سی نوشت: پنج گروه مسلح فلسطینی، بعد از تمرین‌های نظامی مشترکی که از سال ۲۰۲۰ در جریان بوده، در حملات ۷ اکتبر (۱۵ مهر) به جنوب اسرائیل با حماس همکاری کرده‌اند. این گروه‌ها در مانور‌های مشترکی در غزه شرکت می‌کردند که تاکتیک‌های به‌کار رفته در آن بسیار شبیه شیوه‌هایی است که در جریان حمله مرگبار به اسرائیل به کار گرفته شد. این گروه‌ها در جریان مانور‌های مشترک خود -که آخرین آن ۲۵ روز قبل از حمله انجام شد- گروگان‌گیری، حمله به مجتمع‌ها و نفوذ به دیوار دفاعی اسرائیل را تمرین می‌کردند. بی‌بی‌سی شواهدی جمع‌آوری کرده‌اند که نشان می‌دهد حماس چگونه گروه‌های مسلح غزه را برای آموزش شیوه‌های رزمی خود گرد هم آورد تا در نهایت عملیاتی را اجرا کند که منطقه را درگیر جنگ کرد.

حماس به عنوان قوی‌ترین گروه مسلح در نوار غزه، نیروی غالب و برتر این ائتلاف بود که در مجموع ۱۰ گروه فلسطینی دیگر را برای رزمایشی تحت نظارت «اتاق عملیات مشترک» گرد هم آورده بود. چنین ساختاری در سال ۲۰۱۸ با هدف ایجاد هماهنگی میان گروه‌های مسلح غزه تحت یک فرماندهی مرکزی بنا شده بود.

قبل از سال ۲۰۱۸ حماس رسما با گروه «جهاد اسلامی فلسطین»، دومین گروه مسلح بزرگ غزه هماهنگ بود. حماس در درگیری‌های قبلی با اسرائیل، در کنار گروه‌های دیگری هم جنگیده بود، اما مانور سال ۲۰۲۰ به طور مشخص به عنوان یک اقدام تبلیغاتی برگزار شد تا نشان دهد طیف گسترده‌تری از گروه‌های مسلح در حال متحد شدن هستند. رزمایش سال ۲۰۲۰ اولین مانور مشترک از چهار مانوری بود که در طی سه سال انجام شد و ویدیو‌هایی از تک تک آن‌ها با تدوین حرفه‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد علاوه‌بر حماس سه گروه دیگر -جهاد اسلامی، گردان‌های مجاهدین و گردان‌های ناصر صلاح‌الدین- مدعی شده‌اند که در آن روز اسرائیلی‌ها را اسیر گرفته‌اند. با وجود آن که این گروه‌ها از نظر ایدئولوژیک بعضا تفاوت‌های قابل توجهی با هم دارند - از اسلامگرایان تندرو گرفته تا گرو‌ه‌های نسبتا سکولار- همگی آن‌ها در استفاده از سلاح علیه اسرائیل اشتراک نظر دارند.

مانور دوم «ستون استوار» یک سال بعد از مانور اول برگزار شد. ایمن نوفل، یکی از فرماندهان گردان‌های عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس، گفت که هدف از مانور ۲۶ دسامبر ۲۰۲۱ «تاکید بر وحدت گروه‌های مقاومت» است. این مانور روز ۲۸ دسامبر سال ۲۰۲۲ هم تکرار شد و تصاویر تبلیغاتی آن پخش شد که در آن جنگجویان ساختمان‌ها را تخلیه می‌کردند و تانک‌ها را در جایی که به نظر می‌آمد ماکت یک پایگاه نظامی است، در اختیار می‌گرفتند. بنا بر گزارش‌ها چند هفته قبل از حمله ۷ اکتبر، سربازان زنی که مسئولیت دیدبانی در مرز غزه را بر عهده داشتند، درباره فعالیت بیش از حد پهپاد‌ها هشدار داده بودند. اما، به گزارش رسانه‌های اسرائیلی، این هشدار‌ها نادیده گرفته شد. حماس تمام تلاش خود را کرد که مانور‌های نظامی با واقعیت سازگار باشد. در مانور سال ۲۰۲۲ جنگجویان حمله به ماکت یک پایگاه نظامی را تمرین کردند که تنها ۶/۲ کیلومتر آن طرف‌تر از «گذرگاه ارز» ساخته شده بود.

قبل از ۷ اکتبر، بر اساس گزارش‌هایی به نقل از فرماندهان ارتش اسرائیل، تصور می‌شد که حماس حدود ۳۰ هزار پیکارجو در نوار غزه دارد. همچنین این برداشت وجود داشت که حماس توانایی بسیج کردن هزاران جنگجو را از گروه‌های کوچک‌تر هم دارد.

ارتش اسرائیل پیش از این برآورد کرده بود که ۱۵۰۰ جنگجو در حملات ۷ اکتبر شرکت داشته‌اند. سایت تایمز اسرائیل اوایل ماه نوامبر گزارش داد که ارتش بعدا به این نتیجه رسیده که حدود سه هزار نفر در این حملات شرکت داشته‌اند. تعداد واقعی هر چه باشد، به این معناست که تنها بخش نسبتا کوچکی از تعداد کل نفرات مسلح نوار غزه در حملات شرکت داشته‌اند.

هشام جابر، سرتیپ سابق ارتش لبنان، که اکنون تحلیلگر امور امنیتی در مرکز تحقیقات و مطالعات خاورمیانه است، می‌گوید در زمانی که حماس در حال جلب حمایت بین گروهی برای انجام حمله بوده، تنها خود حماس از نقشه نهائی مطلع بوده و این احتمال وجود دارد که «در روز حمله از گروه‌های دیگر خواسته که به عملیات ملحق شوند».

آندرئاس کریگ، مدرس ارشد مطالعات امنیتی در کینگز کالج لندن به بی‌بی‌سی گفت: با وجود آنکه طراحی حمله به صورت متمرکز صورت گرفته، اجرای آن غیرمتمرکز بوده و هر گروهی نقشه را طوری اجرا کرده که با توانایی‌هایش سازگار بوده است. آدم‌هایی در داخل حماس گفته‌اند که از میزان آسیب‌پذیر بودن سیستم دفاعی اسرائیل تعجب کرده‌اند.