بابک صدرایی کارشناس خودرو در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در رابطه با اینکه آزادسازی واردات خودرو چه تاثیری بر قیمت تولیدات داخلی دارد، گفت: ابتدا باید این نکته را درنظر بگیریم که در بحث تورم و قیمت دلار، در فضای کلان چه اتفاقاتی رخ خواهد داد. در صورتی که تثبیت اقتصادی، تورمی و ارزی وجود داشته باشد میتوان درباره واردات خودرو و تاثیرگذاری آن اظهار نظر کرد. اما با فرض اینکه شرایط ثابت نباشد، سوال این است با وارد کردن چند دستگاه میشود در بازاری که در آن یک و نیم میلیون تقاضا دارد، تغییرات ایجاد کرد؟
وی افزود: حداقل باید بیش از ۱۴۰ الی ۱۵۰ هزار خودرو به صورت پیوسته و با نظام توزیع صحیح وارد کنیم. در صورتی که تا به حال ۲۰ الی ۳۰ هزار خودرو وارد شده که هیچکدام را در خیابانها و نمایشگاهها نمیبینیم! این سیستم سامانه، واردات شلخته و تعداد واردکنندگان متعدد باعث میشود که واردات خودرو نتواند موثر باشد. همچنین این تعدادی که وارد میشود نیز نمیتواند تاثیرگذاری داشته باشد. اما اگر سیستم توزیع اصلاح شود، محدودیتهای آن از بین برود، تعداد بالایی خودرو وارد شود و شرایط کلان اقتصادی و سیاسی کشور ثبات داشته باشد، میتواند تاثیرگذار باشد.
صدرایی تاکید کرد: قیمت کارخانهای گرانترین خودروی داخلی ۵۰۰ الی ۶۰۰ میلیون تومان است. ارزانترین خودروی وارداتی در سامانه نیز یک و نیم میلیارد تومان است و عملا تاثیری در خودروهای داخلی ایجاد نمیکند.
این کارشناس خودرو درباره اینکه واردات خودرو باعث ایجاد رقابت با تولیدات داخلی میشود یا خیر، عنوان کرد: چندین سال است که در زمینه واردات تجربه داریم. اما همیشه یک بازار مهندسی شده درست کردهایم که قیمت خودروی وارداتی خیلی بالاتر از خودروی تولید داخل است و این عملا نمیتواند رقابت ایجاد کند. زمانی رقابت ایجاد میشود که مهندسی تعرفهها برهم بخورد و ما بتوانیم به تعدادی خودرو وارد کنیم که بتوانیم با خودروهای نسبتا اقتصادی نیز رقابت ایجاد کنیم؛ که البته این اتفاق نیز در ساختار اقتصاد سیاسی ما انجامپذیر نیست.
وی افزود: با قیمت دلار ۷۰ هزار تومانی، حتی اگر حداقل تعرفه را درنظر بگیریم، باز هم قیمت بالایی دارد. عملا نمیتوانیم خودرویی پیدا کنیم که دارای استاندارد باشد، عامل ایجاد رقابت باشد و قیمت آن کمتر از ۹۰۰ میلیون الی یک میلیارد تومان باشد.
صدرایی ادامه داد: البته گفته میشود که مجلس، دولت را تحت فشار قرار داده است تا تعرفه واردات را کاهش دهد. حالا باید ببینیم عرصه کلان کشور به لحاظ مسائل سیاسی و جهانی به کدام سمت میرود. اگر فضای پرتنشی داشته باشیم، واردات محدود خواهد شد و تعرفهها نیز افزایش خواهد یافت. اما اگر فضا آرام شود، قطعا دولت به دنبال افزایش واردات خواهد بود. برای این کار نیز باید تعرفه را کاهش دهد، اما به این معنی نیست که تعرفه آنقدر کاهش پیدا کند که قیمت تمام شده، با خودروهای داخلی رقابتی شود. این تعرفه برای امنیت خودروهای داخلی همیشه کنترل شده است.
صدرایی درباره اظهارات احمد نعمتبخش دبیر انجمن خودروسازان مبنی بر اینکه باید قیمت خودرو حدود ۸۰ درصد افزایش یابد، گفت: اگر بخواهیم قیمت را ۷۰ الی ۸۰ درصد افزایش بدهیم، بسیاری از خودروها بازار خود را از دست میدهند و خریداری برای آن وجود ندارد. به عنوان مثال اگر قیمت ماشین ۴۰۰ میلیونی به ۸۰۰ میلیون تومان افزایش یابد، خریدار به سمت خرید آن نخواهد رفت. اما میتوان قیمت را از حالت دستوری خارج کرد و با افزایش ۴۰ الی ۵۰ درصدی قیمت، در صورتی که تولیدکننده بتواند عرضه درستی داشته باشد و نیاز بازار را تامین کند، بازار آزاد از بین میرود.
وی در پایان افزود: مسئله دیگری که وجود دارد این است که حدود ۶۰ درصد از خریداران، خودرو را با قیمت کارخانه خریداری میکنند و تنها حدود ۴۰ درصد از متقاضیان با قیمت بازار خریداری کردهاند. یعنی عملا برای محصولی با قیمت بازار، حدود ۴۰ درصد تقاضا وجود دارد. زمانی که قیمت کارخانه و بازار یک قیمت واحد شود، کارخانه مشتریان خود را از دست میدهد. نکتهای که وجود دارد این است که اگر عرضه و تقاضا هماهنگ نباشد و نیاز تامین نشود، قیمت خودرو در بازار آزاد افزایش پیدا میکند.