جایزه کتاب سال دفاع مقدس، رصد و دیده‌بانی وضعیت تولید نشر در این حوزه است

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو، نشست خبری بیست و دومین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس و مقاومت صبح سه‌شنبه با حضور سردار «مهدی امیریان» رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، «محمدقاسم فروغی» دبیر علمی و داوران این رویداد ادبی در محل سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس برگزار شد.

سردار امیریان در ابتدای این نشست با بیان اینکه موضوع دفاع مقدس بخشی از تاریخ پرافتخار جمهوری اسلامی ایران است، اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانه گام دوم می‌فرمایند، «برای اینکه بتوانیم آینده‌ی امیدوارانه را ترسیم کنیم، باید گذشته پرافتخارمان را بشناییم»؛ قطعا بخش نورانی و پراهمیت تاریخ کشورمان، دوران هشت ساله دفاع مقدس است که سراسر معرفت، درس و معارف دارد که امروز به درد ما خواهد خورد و مشخصا برای نسل جوان و نوجوان موثر است.

با وجود فضای مجازی اهمیت کتاب بیشتر شده

وی خاطرنشان کرد: شاید امروزه بیان شود با حضور و وجود فضای مجازی، کتاب اهمیت کمتری دارد که به نظر اصلا چنین نیست؛ در فضای مجازی سراسر باران اخبار وجود دارد و این ابداً اطلاعات نیست و ما برای اینکه در فضای مجازی تاثیرگذاری داشته باشیم راهی وجود ندارد مگر اینکه به کتاب مراجعه شود؛ لذا در شرایط کنونی و با وجود فضای مجازی اهمیت کتاب بیشتر شده است.

سردار امیریان با تاکید براینکه موضوع کتاب دفاع مقدس تنها یک بخش از انواع کتاب‌ها نیست بلکه مشخصا خودش یک وزن بسیار زیادی در حوزه ادبیات دارد، ادامه داد: ادبیات دفاع مقدس و مقاومت امروز موضوعیت و جایگاه ویژه‌ای دارد و در این مسیر و موضوع رویداد‌های زیادی برگزار می‌شود، اما ما در سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس یکی از سازمان‌های پُر رویداد در بنیاد هستیم که رویداد‌هایی مانند داستان کوتاه یوسف، رویداد کنگره شعر دفاع مقدس و مقاومت، کنگره ادبیات پایداری را برگزار می‌کنیم که یکی از رویداد‌های مهم و اثرگذار و گسترده در این مسیر جایزه انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس و مقاومت است.

اختتامیه یک برنامه نمادین در روز آخر است

رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس به پیشینیه این رویداد پرداخت و ادامه داد: این جایزه یک رویداد پر قدمت است و تاکنون بیش از ۲۱ دوره برگزار شده است و امسال شاهد اختتامیه دوره ۲۲ آن هستیم که هفته آینده برگزار می‌شود؛ وقتی یک رویداد ۲۲ برگزار می‌شود نشان از قدمت و ریشه‌های محکم آن دارد که هر سال در هر شرایط برگزار شده است. نگاه ما در این رویداد صرفا به عنوان یک روز اختتامیه نیست بلکه اختتامیه یک برنامه نمادین در روز آخر است چراکه ما تقریبا حدود ۱۰ ماه برای اختتامیه فعالیت می‌کنیم.

وی با بیان اینکه دبیرخانه جایزه انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس همزمان با نمایشگاه کتاب تهران در اردیبهشت هر سال کار و فعالیت خود را شروع می‌کند، گفت: ارتباط با تمام ناشران دفاع مقدس در جریان نمایشگاه صورت می‌گیرد و در جریان نمایشگاه فراخوان منتشر شده است تا آثار جدید در اختیار دبیرخانه قرار داده شود و گروه‌های داوری، موضوعات این رویداد آغاز شده است و یکی از ویژگی منحصر‌به‌فرد جایزه کتاب سال دفاع مقدس لحاظ تمام مراحل تولید کتاب در جایره است؛ یعنی ما فقط به نویسنده و ناشر توجه نکرده‌ایم بلکه تمام دست‌اندرکاران حوزه نشر را مورد توجه و بررسی قرار دادیم و لذا به همین دلیل رویداد پررونق و پرتعدادی است و ناشر و طراح جلد و حتی کتابدار‌ها و تمام زنجیره حوزه تولید کتاب دفاع مقدس در این جایزه دیده می‌شوند و تجلیل می‌شوند و به همین دلیل تعداد کاندیدا‌ها و تقدیری‌ها تعداد بالایی است.

نگاه ما ایجاد ارتباط مستمر با دانشگاه‌ها، اساتید در حوزه تولید آثار دفاع مقدس است

سردار امیریان با تاکید براینکه معتقدیم این رویداد باید تمام زنجیره تولید کتاب دفاع مقدس را دربربگیرد، گفت: نگاه ما در این دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس ایجاد ارتباط مستمر با دانشگاه‌ها، اساتید و فضای علمی دانشگاهی در حوزه تولید کتاب و آثار دفاع مقدس است که این ارتباط و بهره‌گیری و استفاده از ظرفیت عملی محقق شود و ما معتقدیم باید این ارتباط مستمر با ظرفیت‌های علمی و دانشگاهی برقرار شود.

رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس ادامه داد: دبیرخانه جایزه از اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۳ آغاز به کار کرده است و بیش از ۲ هزار ۵۰۰ کتاب به دبیرخانه ارسال شده است و توسط داوران مورد بررسی قرار گرفته است.

نقش دیگر این جایزه، نبض تولید و آثار و انتشار کتب دفاع مقدس در این رویداد صورت می‌گیرد یعنی این جایزه فقط یک جشنواره نیست و اگر بخواهیم وضعیت تولید و ناشران و مخاطبین دفاع مقدس را بررسی کنیم، این رویداد رصد و دیده‌بانی وضعیت تولید نشر دفاع مقدس را انجام می‌دهد و این کار می‌تواند به طراحی و برنامه‌ریزی‌های بلند مدت و سیاست‌گذاری‌ها در سطح کلان حاکمیتی کمک کند تا ناشران بتوانند ادامه راه‌شان را مورد بررسی قرار دهند.

وی به بخش‌های کتاب دفاع مقدس از تاریخ‌شفاهی، خاطرات، پژوهش، شعر و کودک و نوجوان اشاره کرد و گفت: یکی از برون‌داد‌های این جایزه رصد و پایش از انواع کتب دفاع مقدس در کشور است که وضعیت چگونه است و آیا همخوانی و هم‌وزنی وجود دارد و این کتاب‌ها به اندازه نیاز تولید شده است چراکه ممکن است جا‌هایی تولیدات بیش از نیاز باشد و یا کم‌کاری وجود داشته باشد لذا اعلام وضعیت یکی از ویژگی‌های این رویداد است.

سردار امیریان، جایگاه سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس را یک جایگاه حاکمیتی دانست و گفت: سیاست‌گذاری، حمایت، هدایت، هماهنگی و نظارت وظیفه اصلی ما در سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس بنیاد حفظ آثار و نشر ارز ش‌های دفاع مقدس است و اساساً برگزاری این رویداد و دیگر رویداد‌های در راستای تحقق این وظایف است.

رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، مطالبه تولید ۱۰۰ برابری از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی درخصوص موضوع دفاع مقدس را یک حرف و مطالبه جدی دانست و تاکید کرد: معظم‌له فرمودند در موضوع دفاع مقدس تولید ۱۰۰ برابری را می‌توانیم انجام دهیم و مشخصا در حوزه کتاب نویسنده و موضوع و ظرفیت آن را داریم لذا باید به سمت تحقق این مطالبه رهبر معظم انقلاب اسلامی حرکت کنیم و بخشی از این مسیر توسط اصحاب رسانه صورت می‌گیرد.

وی خاطرنشان کرد: به دلیل ویژگی رویداد انتخاب بهترین کتاب سال دفاع مقدس تعداد برگزیده‌ها و تقدیری‌های این رویداد از دیگر رویداد‌های به صورت چشم‌گیری بیشتر است. ما موظف هستیم به تمام فعالین نشر دفاع مقدس اولا احترام بگذاریم چراکه این عزیزان برای ما تاریخ‌ساز هستند و از طرفی ظرفیت رویداد‌هایی که در یک روز طی چند ساعت برگزار می‌شود محدود است و امسال در این برنامه ابتکاری صورت گرفت و اختتامیه طی دو روز در ششم و هفتم اسفندماه ۱۴۰۳ در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار خواهد شد تا تقدیر و تجلیل از تمام بخش‌های کتاب به بهترین شکل صورت گیرد.

شعار این دوره «مسئله شناسی و درست نویسی» است

در ادامه نشست محمدقاسم فروغی، دبیر علمی در خصوص آثار ارسالی به دبیرخانه گفت: ۳۰۰۰ عنوان کتاب در مرحله اولیه در دبیرخانه گردآوری شد؛ که ۵۰۰ جلد کتاب به دلیل نداشتن مجوز یا مشکلات فنی حذف شدند.

فروغی در ادامه بیان کرد: ۱۵گروه اصلی و ۵ گروه جانبی برای داوری آثار مشخص شده‌اند، که شامل بخش‌های خاطره، مستند، داستان، زندگی‌نامه، تاریخ شفاهی، شعر، کودک و نوجوان، پژوهش‌های سیاسی، نظامی و حقوقی، پژوهش‌های ادبی، پژوهش‌های اجتماعی فرهنگی، مقاومت بین‌الملل اسلامی، هنر‌های نمایشی و تجسمی، ترجمه و کتاب‌های صوتی است.

او اظهار داشت: ۱۰۰ داور در این دوره همکاری داشتند؛ که ۸۲ داور مستقیم و ۲۰ نفر غیرمستقیم در داوری همراهی کردند؛ و با توجه به شعار این دوره «مسئله شناسی و درست نویسی» آثار داوری و انتخاب شده‌اند.

در انتها در پاسخ سوال خبرنگار دانشجو در خصوص وضعیت کتاب بدون مرز، خاطرات شفاهی «سید علی اکبر طباطبایی» به قلم گل‌علی بابایی در انتشارات خط مقدم منتشر شده است، در بیست و دومین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس و مقاومت بیان شد: کتاب توقیف نشده است و مدرک رسمی برای ممنوعیت آن وجود ندارد. ناشر و نویسنده در حال انجام اصلاحاتی هستند تا نسخه جدیدی از کتاب منتشر شود. کتاب در میان آثار بررسی‌شده جشنواره حضور دارد، چراکه از سوی ناشر ارسال شده است و معیار‌های بررسی را دارد.

انتخاب کتاب سال دفاع مقدس امسال با تغییرات مثبت و برنامه‌ریزی دقیق‌تری برگزار شده است. افزایش تعداد آثار، توجه به مسئله‌شناسی در نویسندگی، حضور هیئت علمی، و تاکید بر معرفی هرچه بهتر ادبیات مقاومت از جمله دستاورد‌های این دوره بودند. انتظار می‌رود این روند در سال‌های آینده نیز ادامه یابد تا سطح کیفی آثار منتشرشده در حوزه دفاع مقدس ارتقا یابد.