روان شناسی اسلامی؛ راهکاری جدبد درمان آسیب‌های روحی
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ به نقل از دانشکده رفاه؛ نخستین سمپوزیوم ملی روان‌شناسی اسلامی با رویکرد تلفیقی پژوهش و مداخلات بالینی امروز در دانشکده رفاه برگزار شد.
در این برنامه، زهرا طاهری‌پور؛ رئیس دانشکده رفاه اظهار کرد: دانشکده رفاه برگزارکننده نخستین رویداد ملی روان‌شناسی اسلامی با رویکرد پژوهش و مداخلات بالینی است. این موفقیت با همکاری مراکز مختلفی ازجمله پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشگاه دین و معنویت، اداره کل امور دانشجویان، اداره کل سلامت روان وزارت بهداشت، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و مرکز فناوری قوه مقننه حاصل شده است.
وی افزود: در دنیای امروز، انسان با آسیب‌ها و مشکلات روحی و روانی متعددی مواجه است و ما، به‌عنوان مسلمانانی که این آموزه‌ها را در تعالیم دینی خود داریم، باید با تکیه بر این اندیشه‌ها برای درمان بیماری‌های روحی راه‌حل‌های مؤثر ارائه دهیم.
رئیس دانشکده رفاه تأکید کرد: این سمپوزیوم رویدادی ارزشمند در مسیر پیشرفت روان‌شناسی اسلامی است و امیدوارم مطالب ارائه‌شده مورد توجه علاقه‌مندان این حوزه قرار گیرد.
ایران مرکز ثقل روان‌شناسی اسلامی
در ادامه، حمید رفیعی‌هنر؛ استادیار پژوهشکده علوم و فرهنگ اسلامی پژوهشکده دین و معنویت بیان کرد: موضوع روان‌شناسی اسلامی نخستین بار در سال ۱۹۶۹ در کتابی مطرح شد؛ زمانی که گاردنر مورفی، از روان‌شناسان برجسته آمریکایی، فصلی از کتاب خود را به روان‌شناسی اسلامی اختصاص داد. وی در آن فصل، برداشت‌ها و دیدگاه‌های اسلام درباره انسان و روح آدمی را با استناد به اندیشه‌های ابن‌رشد و ابن‌سینا بررسی کرده است.
وی ادامه داد: این موضوع نشان می‌دهد که روان‌شناسی اسلامی صرفاً محصول یک دهه گذشته در ایران نیست، بلکه ایران همواره نقشی ویژه در توسعه این علم داشته است.
این پژوهشگر همچنین اظهار کرد: در جلد هشتم کتاب دایرةالمعارف روان‌شناسی که در سال ۲۰۰۰ میلادی تألیف شده، مقاله‌ای با عنوان «اسلام و روان‌شناسی» تدوین شده است که در آن نویسنده به بررسی پیوند میان اسلام و روان‌شناسی پرداخته است.
رفیعی‌هنر گفت: شاید خاستگاه اولیه روان‌شناسی اسلامی ایران نباشد، اما تردیدی نیست که جهان امروز پیشرفت و گسترش این علم را مدیون جمهوری اسلامی ایران می‌داند.
روان‌شناسی در گرو ادراک از خداوند
مسعود جان‌بزرگری؛ استاد گروه روان‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، از دیگر سخنرانان این مراسم بود که اظهار کرد: علاوه بر روان‌شناسی اسلامی، روان‌شناسی غربی نیز انسان را که آیه‌ای الهی است، مورد مطالعه قرار داده و آنها نیز بر اهمیت معنویت اذعان دارند.
وی ادامه داد: خداوند، حقیقتی است که تمام واقعیت‌ها در اختیار اوست. هیچ دانشی بدون وجود خداوند کشف نمی‌شود و روان‌شناسی نیز از این قاعده مستثنا نیست. بنابراین، اگر ارتباط انسان با خدا قطع شود، رابطه او با خودش نیز از بین خواهد رفت.
این استاد پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تصریح کرد: روان‌شناسان جهان به این نتیجه رسیده‌اند که آنها تنها تسهیلگر هستند و در نهایت، این خود انسان است که باید خویشتن را بشناسد. منبع اصلی شناخت انسان، خداوند است و اگر خدا را از معادله حذف کند، مسیر خودشناسی را نیز از دست خواهد داد.
وی خاطرنشان کرد: انسان موجودی خداگراست و در غیر این صورت، قابل شناخت نخواهد بود. به همین دلیل، برای فردی که ادراکی عمیق از خدا دارد، یک بار زیارت حرم امام رضا (ع) ارزشمندتر از صد جلسه روان‌درمانی است. اکنون در تلاش هستیم که این موضوع را از نظر آزمایشگاهی نیز اثبات کنیم.
روش تحقیق؛ ستون پیشرفت روان‌شناسی اسلامی
در ادامه برنامه، مسعود آذربایجانی؛ استاد روان‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اظهار کرد: روش تحقیق، ستون و پایه هر علم است و تمامی رشته‌های علمی بر این مبنا پیشرفت کرده‌اند. جامعه علمی روان‌شناسی، آثاری را که فاقد روش تحقیق علمی معتبر باشند، نمی‌پذیرد و روان‌شناسی اسلامی نیز از این قاعده مستثنا نیست. استفاده از روش تحقیق صحیح موجب می‌شود که یافته‌های علمی قابلیت ارائه در سطح عمومی را داشته باشند.
وی افزود: در حال حاضر، اساتید روان‌شناسی اسلامی بر ضرورت روش تحقیق تأکید دارند تا دستاورد‌های این علم در سطح جهانی ارائه شود. در واقع، روش تحقیق یکی از مهم‌ترین عوامل رشد و توسعه روان‌شناسی اسلامی است