عملیات بیت المقدس، ضربه اساسی بر پیکره عراق

گروه سياسي «خبرگزاري دانشجو»، اسدي، دانشجوی دانشگاه پیام نور شاهین شهر؛ آخرین و مهمترین برگ برنده عراق برای وادار ساختن ایران به شرکت در هر گونه مذاکرات صلح، اشغال خرمشهر تلقی می‌شد.

 

بر همین اساس با توجه به اینکه منطقه عمومی غرب کارون آخرین منطقه مهمی بود که همچنان دراشغال عراق قرار داشت، از یک سو فرماندهان نظامی ایران برای انجام عملیات در این منطقه اشتراک نظر داشتند و از سوی دیگر عراق نیز که طراحی عملیات آزاد سازی خرمشهر را پس از عملیات فتح المبین قطعی و مسجل می پنداشت، با در نظر گرفتن اهمیت این شهر و جایگاه آن در دفاع از بصره به ضرورت حفظ این منطقه معتقد بود.

 

از این رو بلافاصله پس از اتمام عملیات فتح المبین؛ در حالی که قوای ارتش عراق در منطقه عمومی خرمشهر تقویت می شد، به تمام یگان های تحت امر قرارگاه مرکزی کربلا دستور داده شد تا ضمن بازسازی و تجدید قوا به شناسایی و طراحی عملیات بپردازند.

 

مهمترین اهداف این عملیات عبارت بود از:  انهدام حداقل بیش از دو لشکر از نیروهای دشمن ، آزاد سازی خاک ایران از جمله شهرهای خرمشهر، هویزه و پادگان حمید، خارج كردن شهرهای اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از برد توپخانه دشمن، تأمین مرز بین المللی (حدفاصل پاسگاه طلائیه تا شلمچه)، آزاد سازی جاده اهواز – خرمشهر و خارج شدن جاده اهواز – آبادان از برد توپخانه دشمن و منطقه عمومی عملیات بیت المقدس در میان چهار مانع طبیعی محصور است که از شمال به رودخانه کرخه کور، از جنوب به رودخانه اروند، از شرق به رودخانه کارون و از غرب به هورالهویزه منتهی می شود.

 

عملیات بیت المقس را به چهار دوره زمانی به شرح زیر می توان تقسیم کرد: مرحله اول: در 30 دقیقه بامداد روز 10 اردیبهشت سال 1361 با قرائت رمز عملیات «بسم الله الرحمن الرحیم. بسم الله قاسم الجبارین، یا علی ابن ابی طالب» از سوی فرماندهی آغاز شد.

 

همچنین شهید آیت الله صدوقی و آیت الله مشکینی نیز که در کنار فرماندهان سپاه و ارتش در قرار گاه کربلا حضور داشتند، هر یک به طور جداگانه پیام هایی را به وسیله بی سیم خطاب به رزمندگان قرائت کردند.

 

مرحله دوم: این مرحله از عملیات در ساعت 22:30 روز 16 اردیبشهت ماه سال 1361 آغاز شد. دشمن با مشاهده جهت پیش روی نیروهای ایران به طرف مرز، نیروهای خود را به عقب کشید و خرمشهر و مناطقی همچون جفیر، پادگان حمید و هویزه آزاد شدند.

 

مرحله سوم: این مرحله از عملیات در آخرین ساعات روز 19 اردیبهشت ما ه همین سال آغاز شد.

 

مرحله چهارم: سرانجام در ساعت 22:30 روز اول خرداد سال 1361 تلاش برای آزادی خرمشهر با رمز «بسم الله القاسم الجبارین. یا محمد ابن عبدالله (ص)» آغاز شد.

 

نیروهای عراقی در برابر تک سریع و غافلگیرانه نیروهای سپاه و ارتش دچار وحشت و سرگردانی شدیدی شدند و نتوانستند واکنش مهمی از خود نشان دهند و ارتباط یگان های دشمن با یکدیگر قطع شد. در روز سوم خرداد نتیجه پیکار بسیار درخشان بود و قرارگاه کربلا به هدف خود که احاطه کامل بر خرمشهر بود رسید. در ساعت دو بعد از ظهر این روز خرمشهر به طور کامل آزاد شد و پرچم پر افتخار جمهوری اسلامی ایران بر فراز مسجد جامع و پل تخریب شده خرمشهر به اهتزاز درآمد.

 

بدین ترتیب این شهر مقاوم که پس از 35 روز پایداری و مقاومت در 4 آبان 1359 به اشغال دشمن در آمده بود، پس از 575 روز (19 ماه) اسارت، بار دیگر به آغوش گرم میهن اسلامی باز گشت و پیکره پاک آن از لوث وجود متجاوزان تطهیر گردید.

 

با فتح خرمشهر، برتری نظامی ایران بر عراق مورد تأیید کارشناسان و تحلیل گران قرار گرفت و موجب انفعال ارتش عراق شد؛ به گونه ای که نظامیان عراقی تا مدت زیادی نتوانستند از لاک دفاعی خارج شوند و عملیات بیت المقدس موجب شد تا کشورهای عرب منطقه به تقویت مالی و نظامی عراق مبادرت ورزند.

 

طی این عملیات حدود 19 هزار تن از نیروهای دشمن به اسارت درآمدند و بالغ بر 16 هزار تن کشته یا زخمی شدند.

 

عملیات بیت المقدس که منجر به آزاد سازی خرمشهر پس از 575 روز گردید، ضربه اساسی و تعیین کننده ای بر پیکر دشمن وارد ساخت و تمامی معادلات و ذهنیت هایی را که در مورد توانایی ها و قابلیت های نظامی ایران وجود داشت را تغییر داد.

 

بسیاری از کارشناسان نظامی و تحلیل گران رسانه های خارجی، در برابر سرعت عمل و ویژگی های عملیاتی نیروهای ایرانی به هنگام فتح خرمشهر، غافلگیر، مبهوت و شگفت زده شدند.

 

رادیو دولتی انگلیس که در شامگاه نهم اردیبهشت سال 11361 اعلام می کرد: «چنانچه ایرانیان در صدد با پس گرفتن خرمشهر برآیند سخت ترین گردو را برای شکستن برگزیده اند.» و سرانجام ناچار شد سکوت خود را بشکند و طی گفتاری در روز پنجم خرداد ماه همان سال؛ یعنی دو روز پس از آزاد سازی خرمشهر توسط رزمندگان اسلام، حیرت زده اعلام کند: «از زمانی که خبرنگاران غربی از نیروهای عراقی در خرمشهر دیدن کرده، و از روحیه خوب آن ها گزارش داده اند، بیش از سه یا چهار روز نمی گذرد که ناگهان شهر از دست عراقی ها بیرون کشیده شد.»

 

روزنامه گاردین چاپ انگلستان درباره فتح خرمشهر می نویسد: «سقوط خرمشهر یعنی سقوط آخرین و مهمترین افتخار جنگی عراق که ایرانی ها با بازپس گرفتن آن، این برگ برنده که به وسیله آن عراق می کوشید تا ایران را به پای میز مذاکره بکشاند، از دست بغداد ربودند.»./انتهاي پيام/