ناترازی انرژی مولود عدم سرمایه‌گذاری است
حمیدرضا صالحی، نائب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، با اشاره به کاهش شدید سرمایه‌گذاری در کشور در مقایسه با استهلاک، گفت: مقامات ارشد کشور آگاه هستند که طی سال‌های اخیر میزان سرمایه‌گذاری به طور قابل توجهی کاهش یافته است و این اتفاق نشانه مثبتی برای هیچ اقتصادی نیست. این موضوع در همه عرصه‌ها تاثیرگذار بوده و در بسیاری از بخش‌ها به چشم می‌خورد. به عنوان مثال، در زمینه کمبود برق و گاز اگر در ساخت نیروگاه‌ها یا توسعه میدان‌های گازی سرمایه‌گذاری کرده بودیم و فشار لازم را وارد می‌کردیم، امروز با این مشکلات مواجه نمی‌شدیم.
وی افزود: اقتصاد کشور به شدت تحت تاثیر این کاهش سرمایه‌گذاری قرار گرفته است. یکی از دلایل این موضوع، به ضعف ارزش پول ملی و همچنین سیاست‌های مداخله‌جویانه دولت مربوط می‌شود که موجب شده سرمایه‌گذاران داخلی رغبت به ورود به پروژه‌های اقتصادی نداشته باشند. این مسائل باعث می‌شود که اقتصاد کشور نتواند با حمایت از سرمایه‌گذاری داخلی، حرکت رو به جلو داشته باشد.
صالحی ادامه داد: برای مثال، دولت برق را از نیروگاه‌ها به قیمت ۱۵۰ تومان خریداری می‌کند و آن را به قیمت هزار و ۵۰۰ تومان به مصرف‌کنندگان می‌فروشد. این نوع قیمت‌گذاری دستوری باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران در بخش نیروگاهی نتوانند هزینه‌های خود را تامین کنند و به دلیل بدهی‌های بانکی، ممکن است حتی ورشکست شوند. در نتیجه، سرمایه‌گذاران به پروژه‌های نیروگاهی و دیگر پروژه‌های مشابه تمایلی نشان نمی‌دهند.
وی همچنین به موانع سرمایه‌گذاری در دیگر حوزه‌ها اشاره کرد و گفت: در بسیاری از پروژه‌های زیرساختی مانند ساخت جاده، بیمارستان و فرودگاه، دولت به طور مستقیم دخالت دارد و اجازه نمی‌دهد که بخش خصوصی به طور آزادانه وارد شود و در این پروژه‌ها مشارکت کند. همین امر موجب شده که سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها محدود شده و نتوانیم از ظرفیت‌های داخلی برای حل مشکلات استفاده کنیم.
عضو کمیسیون انرژی اتاق ایران با اشاره به محدودیت‌های سرمایه‌گذاری خارجی گفت: در حال حاضر، به دلیل تحریم‌ها و مشکلات بانکی، سرمایه‌گذاری خارجی به شدت کاهش یافته است. در حالی که کشور به بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و دیگر صنایع نیاز دارد اما سرمایه‌گذاری خارجی به میزان بسیار کمی وارد کشور می‌شود. آمار‌ها نشان می‌دهد که تنها چند پروژه محدود با نگاه خوشبینانه به میزان یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده است، در حالی که نیاز‌های واقعی کشور بسیار بیشتر از این رقم است.
صالحی همچنین به تاکید مقام معظم رهبری بر لزوم حمایت از سرمایه‌گذاری اشاره کرد و افزود: رهبر معظم انقلاب در جلسات اخیر بر ضرورت توسعه سرمایه‌گذاری و توجه ویژه به بخش خصوصی تاکید کردند. ایشان معتقدند که بخش خصوصی باید در محور فعالیت‌های اقتصادی قرار گیرد تا بتوانیم به توسعه پایدار دست یابیم.
وی در ادامه اظهار داشت: بخش خصوصی کشور توان فنی لازم برای انجام پروژه‌های مختلف را دارد. به عنوان مثال، ۶۷ درصد از نیروگاه‌های کشور تحت مدیریت بخش خصوصی است و این نشان می‌دهد که بخش خصوصی توانمند است و می‌تواند در بسیاری از پروژه‌ها مشارکت کند.
صالحی در پایان با اشاره به نیاز به ثبات اقتصادی و پیش‌بینی‌پذیری در بازار گفت: برای جذب سرمایه‌گذاری و حمایت از آن، لازم است که شرایط اقتصادی کشور به گونه‌ای باشد که سرمایه‌گذاران بتوانند برای مدت طولانی برنامه‌ریزی کنند. به عنوان مثال، دولت می‌تواند قیمت گاز و دیگر کالا‌ها را برای مدت ۱۰ سال تعیین کند و با یک فرمول مشخص، شرایط اقتصادی را برای سرمایه‌گذاران پیش‌بینی‌پذیر سازد. این کار می‌تواند موجب ایجاد اطمینان برای سرمایه‌گذاران شده و باعث جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی شود.
وی در پایان گفت: در سال ۹۶، شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری به ایران آمدند و پروژه‌هایی نظیر ساخت نیروگاه‌های خورشیدی آغاز شد اما متاسفانه این روند به دلیل مشکلات اقتصادی و عدم ثبات ادامه پیدا نکرد و بسیاری از پروژه‌ها نیمه‌تمام باقی ماند.