کد خبر:۱۲۵۲۵۵۰
صنایع خلاق و زیست‌پذیری آینده؛ پیوندی راهبردی برای توسعه پایدار
صنایع خلاق در پیوندی عمیق با مفاهیمی همچون فرهنگ و اقتصاد است. یک گزاره تقریبا نوین که کسب و کار‌ها و فعالیت‌هایی را در بر می‌گیرد که ارزش اقتصادی آنها ناشی از ایده ابتکاری و خلاقیت باشد.
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، حجت‌اله مرادخانی در این یادداشت که با عنوان «خلاقیت و زیست‌پذیری آینده؛ پیوندی راهبردی برای توسعه پایدار» در اختیار ایسنا قرار داده، آورده است:
«توسعه پایدار و تلاش برای تحقق آن در جوامع انسانی به یکی از مفاهیم راهبردی دنیا در قرن ۲۱ تبدیل شده است. لزوم توجه به محیط زیست کره زمین، وضعیت منابع طبیعی و انرژی تجدید ناپذیر، اهمیت رشد اجتماعی - اقتصادی و ایجاد شغل پایدار، بهبود رفاه شهروندان و کاهش نابرابری درآمدی و جنسیتی از جمله شاخص‌هایی هستند که کشور‌های مختلف در تلاش‌اند تا در سیاست گذاری‌ها و برنامه‌های خرد و کلان خود، زمینه لازم را برای ارتقا آنها فراهم آورند. چراکه تجربیات متعدد و نسبتا تلخ بشر در قرن بیستم نشان داد که با رویکرد‌های پیشین نسبت به فرآیند توسعه، نمی‌توان به نتیجه قابل اتکا و پایداری دست پیدا کرد و تاکید بیشتر بر آن روند‌ها جز خسران نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت.
از این رو نگاه بسیاری از تحلیلگران اقتصاد و توسعه در آغاز هزاره سوم به مفهوم خلاقیت، اقتصاد و کسب و کار‌های ناشی از آن معطوف شد تا از رهگذر قابلیت‌های بی‌شمار این عرصه، بتوان روند توسعه را با شیب صعودی و پایدار به حرکت درآورد. ارزش‌های فرهنگی و اقتصادی خلاقیت و محصولات خلاق موجب شد تا این عرصه در دو دهه گذشته بتواند جایگاهی جدی در دنیا پیدا کند و قابلیت‌های بالای آن برای رشد اقتصادی و ایجاد شغل آن را تبدیل به فرصتی نوظهور برای کشور‌های دنیا کرد. ویژگی جذابی که در کنار اقتصاد‌های در حال توسعه، نگرش اقتصاد‌های توسعه یافته و بزرگ را هم معطوف به خود ساخت. چراکه رشد کمی و کیفی اقتصادی همواره یکی از معیار‌های راهبردی کشور‌ها محسوب می‌شود و از رهگذر آن هم از نظر تولید رشد می‌کند و همگام با آن نهاد‌های اجتماعی نیز دچار تحولات مثبت می‌شوند. وجود این قابلیت در صنایع خلاق و در سطحی کلان اقتصاد خلاق در دو دهه گذشته موجب اقبال جهانی از این عرصه شده است.
تجارت جهانی محصولات و خدمات خلاق نیز در سال‌های اخیر با رشد پیوسته و صعودی همراه بود و در سومین گزارش اقتصاد خلاق که توسط آنکتاد (کنفرانس توسعه و تجارت ملل متحد) سال ۲۰۱۸ میلادی منتشر شد نشان داد که بازار جهانی کالا‌های خلاق از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ میلادی با رشد متوسط سالانه ۴.۷ درصد همراه بوده و این بیانگر فرصت‌های بالای صنایع خلاق در فرآیند رشد اقتصادی دنیاست. نکته قابل توجه این است که تجارت جهانی محصولات خلاق در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ میلادی که رکود اقتصادی دنیا را با بحران رو‌به‌رو کرده بود نیز همچنان با رشد ادامه داشت و این مسئله بیانگر تاب‌آوری بالای صنایع خلاق و اقتصاد خلاق در مواجه با شرایط بحرانی است.
آنکتاد همچنین در گزارش سال ۲۰۲۴ خود میزان صادرات کالا‌های خلاق دنیا را رقم ۷۱۳ میلیارد دلار اعلام کرده است که نسبت رقم ۵۰۹ میلیارد دلاری سال ۲۰۱۵ میلادی با رشد بسیار خوبی همراه بوده است. آنکتاد همچنین تخمین زده است که کل صادرات خدمات خلاق در دنیا به رکورد ۱.۴ تریلیون دلار در سال ۲۰۲۲ رسیده است. رقمی چشمگیر و به شدت در حال رشد که در سال‌های آینده همچنان سیر صعودی خود را خواهد داشت و جایگاه اقتصاد خلاق را در دنیا پایدارتر می‌سازد.
محصولات صنایع خلاق مانند صنایع دستی، فرش، هنر‌های تجسمی، سمعی و بصری، انواع بازی‌های رایانه‌ای، محصولات طراحی و نشر و... اغلب دوستدار طبیعت و سبز هستند و کمترین تهدید و آسیب را برای محیط زیست به‌وجود می‌آورند. ویژگی که کمک بسیار زیادی در تحقق توسعه پایدار می‌کند و از طرفی به دلیل ارزش افزوده مالی بالا سهم بسزایی در رشد اقتصادی و بهبود معیشت فعالان آن در نقاط مختلف دنیا دارد. به واسطه همین ویژگی‌ها، این عرصه توانسته زمینه مساعدی برای کاهش نابرابری‌های اجتماعی، درآمدی و جنسیتی را در جوامع مختلف به‌وجود آورد و توسعه انسانی را تبدیل به یک باور ممکن در دنیا کند.
توسعه چشمگیر صادرات صنایع خلاق در دو دهه گذشته نیز بیانگر پتانسیل‌های زیاد صنایع خلاق در رشد اقتصادی دنیاست و تحلیل‌های موجود بیانگر تاثیر این عرصه در رشد تولید ناخالص داخلی کشور‌های فعال در این عرصه است. اقتصاد‌های در حال توسعه دنیا گرایش چشمگیری به این عرصه پیدا کرده‌اند و کشور‌های آسیا و اقیانوسیه، اروپا و آمریکای شمالی شاهد رشد سریع و کم سابقه‌ای در اقتصاد خلاق هستند.
بر اساس گزارش‌های یونسکو، صنایع خلاق و فرهنگ در سال میلادی۲۰۱۳، به میزان ۲.۳ تریلیون دلار (۳ درصد تولید ناخالص داخلی) و ۲۹.۵ میلیون شغل (۱ درصد از جمعیت فعال جهان) ایجاد کرده است. ارقام قابل ملاحظه‌ای که کشور‌های توسعه یافته دنیا را هم نسبت به این عرصه مشتاق کرده است.
در این میان باید افزود که به فعلیّت رساندن قابلیت‌های بی‌شمار صنایع خلاق در مسیر توسعه جوامع، مستلزم توجه آگاهانه به این عرصه و قرار دادن آن در بطن برنامه‌های اصلی و سیاست‌های خرد و کلان کشورهاست. در واقع جذب انرژی حیات‌بخشِ صنایع خلاق برای کمک به توسعه پایدار به نگرش کشور‌ها نسبت به فرصت‌ها و چالش‌های این حوزه در زمینه‌های قانون‌گذاری، آموزش، سیاست‌های کلان اقتصادی، اشتغال، مهاجرت و ... وابسته است. اینکه کشور‌ها چقدر تحولات اخیر اقتصادی و توسعه دنیا را رصد کرده و آن را باور دارند. آنچه که مسلم است آمار‌ها و شواهد موجود مویّد این نکته است که صنایع خلاق نیرو محرکه بسیار مهمی در توسعه اقتصادی و اجتماعی دنیا در قرن ۲۱ است و حتی بسیاری از تحلیلگران اقتصاد؛ خلاقیت را نه یک مفهوم صرف نظری یا پدیده‌ای جذاب نمی‌دانند، بلکه خلاقیت را در کنار دانش و دسترسی به اطلاعات، یکی از سه موتور محرک رشد اقتصادی در جهان امروز بر می‌شمارند. عرصه‌ای تاب‌آور، جذاب و متنوع که در شرایط مختلف می‌تواند اقشار مختلف جوامع را به فعالیت وا داشته و با تقویت اجتماعی و اقتصادی آنها، امر توسعه پایدار را برای آنها باور پذیر و ممکن کرده است.»
لینک کپی شد
گزارش خطا
۰
اخبار مرتبط
ارسال نظر
*شرایط و مقررات*
خبرگزاری دانشجو نظراتی را که حاوی توهین است منتشر نمی کند.
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگیلیش) خودداری نمايید.
توصیه می شود به جای ارسال نظرات مشابه با نظرات منتشر شده، از مثبت یا منفی استفاده فرمایید.
با توجه به آن که امکان موافقت یا مخالفت با محتوای نظرات وجود دارد، معمولا نظراتی که محتوای مشابهی دارند، انتشار نمی یابد.