ایران در مسیر پیشتازی فناورانه؛ اینوتکس ۱۴۰۴ صحنه تلاقی نخبگان، صنعت و دیپلماسی نوآوری

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ چهاردهمین دوره نمایشگاه فناوری و نوآوری اینوتکس، طی چهار روز پرهیجان و پرمحتوا، میزبان طیف گسترده‌ای از فعالان زیست‌بوم فناوری و نوآوری کشور بود. در این رویداد مهم علمی، شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز رشد، واحد‌های فناور، شتاب‌دهنده‌ها و صندوق‌های توسعه فناوری نوین و همچنین نهاد‌های فعال در حوزه تحقیقات و فناوری گرد هم آمدند تا آخرین دستاورد‌های خود را در معرض دید عموم قرار دهند.

با این حال اما این مهم که رویداد اینوتکس توانسته نیاز فناوری و بازار نوآوری کشورمان را با پیوند بین صنعت و دانشگاه از طریق معرفی محصولاتی که حلال مسائل هستند، فراهم کند یا خیر، سوالی است که باید با نگاهی دقیق‌تر به آن پاسخ داد.

در جریان برگزاری این نمایشگاه، شماری از فناوری‌ها برای نخستین‌بار در کشور با حضور مقامات عالی‌رتبه و مسئولان نهاد‌های مختلف رونمایی شد. این نوآوری‌ها، جلوه‌ای روشن از پویایی علمی، خلاقیت و توانمندی پژوهشگران و فناوران ایرانی بود که در قالب محصولات فناورانه و کاربردی عرضه شد.

یکی از وجوه متمایز این دوره از اینوتکس، حضور پررنگ جوانان و نوجوانان از اقصی‌نقاط کشور بود. نه‌تنها نخبگان دانشگاهی، بلکه نوجوانان و حتی افراد سالخورده‌ای که با انگیزه و همت فردی توانسته بودند محصولی فناورانه طراحی کنند، در این نمایشگاه حضور یافتند و دستاورد‌های خود را با افتخار به نمایش گذاشتند. این نمایشگاه به عرصه‌ای فراگیر برای دیده شدن ایده‌ها و توانمندی‌های مردمی در هر سن و جایگاهی تبدیل شده بود.

مطابق با تأکید‌های مکرر مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم توجه به نقاط قوت کشور و ارتقای روحیه خودباوری ملی، اینوتکس ۱۴۰۴ صحنه‌ای از جلوه‌گری ظرفیت‌های علمی، فنی و انسانی ایران اسلامی بود. نمایشگاهی که نه‌تنها ویترین محصولات فناورانه، بلکه نماد باور به جوانان، آینده و توان بومی بود.

در کنار حضور پررنگ نخبگان و مبتکران، مقامات ارشد کشور نیز توجه ویژه‌ای به این رویداد داشتند. از جمله بازدیدکنندگان می‌توان به مشاور عالی ریاست جمهوری، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت و جمعی دیگر از مسئولان بلندپایه اشاره کرد. این بازدید‌ها که با گفت‌و‌گو‌های مستقیم با صاحبان فناوری همراه بود، نوید حمایت‌های بیشتر و مؤثرتر از طرح‌های نوآورانه را می‌دهد.

دو رویداد «ریورس‌پیچ» در نفت و فینتک؛ از نیاز‌های فناورانه تا تفاهم‌نامه‌های میلیاردی در اینوتکس ۲۰۲۵

در آخرین روز چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی نوآوری و فناوری (INOTEX ۲۰۲۵)، دو رویداد تخصصی «ارائه نیاز فناورانه» در حوزه‌های «نفت و گاز» و «فینتک و خدمات مالی نوین» برگزار شد. این رویداد‌ها با هدف افزایش تعامل صنعت و فناوری، و تسهیل انعقاد همکاری‌های فناورانه میان شرکت‌های صنعتی و شرکت‌های دانش‌بنیان برگزار گردید.

رویداد اول: نیاز‌های فناورانه صنعت نفت و گاز | شرکت نفت ستاره خلیج فارس

این رویداد با مشارکت شرکت «سنجش دانش صنعت جنوب» به عنوان کارگزار فن‌بازار منطقه‌ای هرمزگان و با تمرکز بر نیاز‌های فناورانه شرکت نفت ستاره خلیج فارس برگزار شد. محور‌های اصلی این نشست شامل تجهیزات تخصصی صنعت نفت و گاز، فناوری‌های زیست‌محیطی، و کنترل، نگهداری و تعمیرات بود.

در جریان این برنامه، پنج نیاز فناورانه کلیدی توسط شرکت نفت ستاره خلیج فارس ارائه شد. طی ۱۱ جلسه B۲B تخصصی که میان شرکت‌های فناور و مسئولان صنعت برگزار شد، پنج تفاهم‌نامه همکاری به ارزش مجموعاً ۶۰۰ میلیارد ریال به امضا رسید؛ اتفاقی که نشان‌دهنده ظرفیت بالای تعامل میان صنعت و اکوسیستم فناوری کشور است.

رویداد دوم: نیاز‌های فناورانه در فینتک | شرکت داده‌ورزی سداد

دومین رویداد با تمرکز بر حوزه فناوری‌های مالی نوین، توسط شرکت «گروه پیشگامان کارآفرینی کارن» به عنوان کارگزار تجارت فناوری شبکه فن‌بازار ملی ایران برگزار شد. در این برنامه، شرکت داده‌ورزی سداد چهار نیاز فناورانه خود را در حوزه‌هایی همچون اعتبارسنجی رفتاری، توسعه کیف پول الکترونیکی با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، طراحی ابزار‌های بدون نیاز به کدنویسی، و چاپ و صدور کارت‌های بانکی شخصی‌سازی‌شده معرفی کرد.

در ادامه، سه جلسه تخصصی B۲B میان شرکت‌های فناور و نمایندگان شرکت سداد برگزار شد. همچنین مقرر گردید ادامه مذاکرات با حضور مدیران این شرکت و با تسهیل‌گری شبکه فن‌بازار مالی ایران در روز‌های آینده پیگیری شود.

امضای تفاهم‌نامه همکاری شرکت ایرانی در حوزه زیرساخت‌های ICT با آژانس توسعه نوآوری ازبکستان

با چهارمین و آخرین روز از نمایشگاه فناوری اینوتکس ۲۰۲۵ در غرفه بین الملل این نمایشگاه، تفاهم‌نامه‌ای مابین شرکت سینا صنعت خاورمیانه و آژانس توسعه نوآوری ازبکستان در حوزه توسعه زیرساخت‌های ICT منعقد شد.

عباس نژاد، نماینده حقوقی شرکت سینا صنعت خاورمیانه در گفت‌و‌گو با خبرنگار ستاد خبری اینوتکس ۲۰۲۵، در تشریح جزییات این تفاهم نامه گفت: این تفاهم‌نامه شامل همکاری در زمینه‌های فنی، مشاوره‌ای و برگزاری جلسات همفکری برای توسعه زیرساخت‌ها و تعاملات در حوزه ICT و ایجاد سیستم‌های پیشرفته حوزه ICT در کشور ازبکستان خواهد بود. انتظار می‌رود که این قرارداد در بازه زمانی تفاهم که به مدت یک سال آینده است، به پیشرفت‌های ملموس منجر شود.

نماینده حقوقی شرکت سینا صنعت خاورمیانه افزود: این شرکت یکی از مجموعه‌های پارک فناوری پردیس است و سال‌هاست در حوزه ICT مشغول به فعالیت است. شرکت (STME) در زمینه طراحی و پیاده‌سازی طرح‌های جامع ICT و سامانه‌های مانیتورینگ و کنترل فعالیت می‌کند.

وی هدف این شرکت را ارتقاء سطح پایداری (Stability)، ایمنی (Safety) و امنیت (Security) در صنایع مختلف عنوان کرد و گفت: سینا صنعت خاورمیانه با ارائه این خدمات در منطقه خاورمیانه، به بهبود زیرساخت‌ها و افزایش بهره‌وری صنایع کمک می‌کند.

"اینوتکس" سکوی بین صنعتگران و نوآوران است

آندره فور سنکو، دستیار ویژه نوآوری و فناوری رئیس جمهور روسیه گفت: زیرساخت‌های این رویداد نسبت به دو سال گذشته که بازدیدی از این نمایشگاه داشتم بهتر شده است.

وی افزود: این نمایشگاه نه تنها سکوی بین صنعتگران و نوآوران کشور‌های مختلف بلکه رویدادی برای پیگیری مباحث و چالش‌های منطقه و دنیاست.

فور سنکو اظهارکرد: در این رابطه چندین فاکتور سازنده برای ایجاد زیر ساخت‌های فناوری‌های آتی اهمیت دارد. ما تلاش می‌کنیم به فناوری‌هایی برسیم که می‌توانند مسائل مالی، چالش‌های مواد غذایی، امنیت غدایی و مسائل محیط زیست را حل کنند. اکنون دولت‌ها برای حل این مسائل تلاش می‌کنند.

دستیار ویژه نوآوری و فناوری رئیس جمهور روسیه تصریح کرد: بر اساس فاکتور دیگر، باید دیدمان ماورای افق باشد. این کار از نظر روانشناسی اهمیت دارد و نیازمند سرمایه‌گذاری به روی منابع انسانی دارد. در حال حاضر این منابع کفایت نمی‌کند بنابراین اولویت بندی از اهمیت زیادی برخودار است.

وی یادآور شد: موضوع دوم مربوط به حفظ منابع طبیعی است که دنیای آتی ما را می‌سازد. از دیدگاه فناورانه منایع طبیعی مصرفی و تمام شونده‌اند. منابع تجدیدپذیر کم مصرف هستند و حق نداریم که در موهبت الهی صرفه جویی نداشته باشیم. حفظ این منابع از وظایف انسان است. در بحث توسعه فناورانه، فناوری‌هایی که براساس علایق انسانی طراحی می‌شوند تهدید‌ها بر علیه انسان و محیط زیست است.

به گفته وی، هر کشوری بر اساس منافع داخلی برنامه توسعه فناوری خود را تدوین می‌کند. به همین دلیل متاسفانه به حفاظت محیط زیست توجه کمتری می‌شود. اینکه فناوری در آینده تغییراتی ایجاد می‌کند از جمله مسائل مشترکی است که باید به آن بپردازیم.

فور سنکو یادآورشد: ما باید سناریوی مختلفی برای پیشگیری فناوری مختلفی طراحی کنیم. پیش بینی‌ها و راه حل جدید بدهد که باید براساس شرایط مختلف قابل تغییر باشند.

وی تاکید کرد: امروزه بحث هوش‌مصنوعی در دنیا ترند شده است، مبحثی که ریسک زیادی به همراه دارد. هرچند هوش مصنوعی راه‌حل‌های مختلف و معقولی ارائه می‌دهد، اما همگی آنها راه‌حل مناسبی برای طبیعت و انسان نیست. یکی از مولفه‌های طبیعت انسان است برای طراحی فناوری‌ها باید انسان را مبنا قرار دهیم. متوجه شدم این نمایشگاه در این مسیر حرکت می‌کند.

در نشست دیپلماسی فناوری ایران و روسیه،  تفاهم‌نامه همکاری فناورانه بین انجمن ملی شرکت‌های صنایع پیشرفته و دانش‌بنیان صنعت و معدن از ایران و انجمن صادرات حاکمیتی Technological Sovereignty Expports Association از روسیه امضا شد. تاسیس دو ناحیه مشترک فناورانه در ایران و روسیه و توسعه همکاری‌های فناورانه بین دو کشور از مفاد این تفاهم‌نامه است.

حضور بین‌المللی در اینوتکس ۲۰۲۵؛ تقویت دیپلماسی فناورانه در سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای

یکی از جلوه‌های متمایز چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی نوآوری و فناوری (INOTEX ۲۰۲۵)، حضور فعال شرکت‌های خارجی و نمایندگان علمی و فناورانه از چندین کشور منطقه و آفریقا بود. کشور‌های پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکیه و نیجریه با استقرار غرفه‌هایی مستقل در این نمایشگاه، ضمن معرفی محصولات و نوآوری‌های خود، تمایل خود را برای توسعه همکاری‌های فناورانه با جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند.

نمایندگان این کشور‌ها در جریان بازدید از بخش‌های مختلف نمایشگاه، با شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی وارد گفت‌و‌گو‌های اولیه برای تبادل دانش، فناوری و محصولات فناورانه شدند. این گفت‌و‌گو‌ها در بستر رویداد‌های B۲B و نشست‌های جانبی، نقطه شروعی برای تقویت ارتباطات فناورانه و علمی بین ایران و کشور‌های شرکت‌کننده بود.

حضور این کشور‌ها در اینوتکس، جلوه‌ای از دیپلماسی نوآوری در سطح منطقه‌ای به شمار می‌آید؛ جایی که فناوری به زبان مشترک کشور‌ها برای تعامل، همکاری و رشد اقتصادی تبدیل شده است. این حضور همچنین بیانگر جایگاه ایران به‌عنوان یکی از قطب‌های نوآوری در منطقه است؛ کشوری که با تکیه بر ظرفیت‌های دانش‌بنیان داخلی، می‌تواند در نقش صادرکننده فناوری و شریک علمی فعال ظاهر شود.

گشایش این مسیر‌های تعامل بین‌المللی، زمینه‌ساز انعقاد تفاهم‌نامه‌ها، صادرات فناوری، و هم‌افزایی در پروژه‌های مشترک خواهد بود؛ حرکتی که هم به تقویت اقتصاد نوآور کشور کمک می‌کند و هم نقش ایران را در نقشه فناوری جهان پررنگ‌تر خواهد ساخت.

چهاردهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی فناوری و نوآوری اینوتکس، با مشارکت گسترده شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز رشد، شتاب‌دهنده‌ها، نهاد‌های دولتی و حضور فعال بازیگران بین‌المللی، به نمادی از رشد درون‌زا و اعتماد به توان داخلی بدل شد. این رویداد در کنار نمایش نوآوری‌های علمی و صنعتی، فرصت بی‌نظیری برای تبادل فناوری و تعامل بین‌المللی فراهم ساخت.

از رونمایی فناوری‌های جدید در حضور مقامات ارشد کشور گرفته تا برگزاری رویداد‌های تخصصی «ریورس‌پیچ» و انعقاد تفاهم‌نامه‌های فناورانه در حوزه‌های نفت و فین‌تک، اینوتکس ۱۴۰۴ گامی عملی در راستای سیاست‌های کلان توسعه فناوری در کشور بود. همچنین حضور کشور‌های منطقه‌ای و آفریقایی و امضای قرارداد‌هایی در حوزه ICT و همکاری‌های فناورانه دوجانبه، نشان داد که دیپلماسی فناوری ایران در مسیر بلوغ و گسترش قرار دارد.

در نهایت، این نمایشگاه بیش از آنکه رویدادی تجاری باشد، تجلی‌گاه باور به ظرفیت‌های جوانان، سرمایه انسانی و آینده‌سازان کشور بود. سکویی که ایران فناورانه را به جهانیان معرفی کرد؛ ایرانی که با تکیه بر دانش بومی و اعتماد به نیرو‌های خلاق، در حال ساختن آینده‌ای پایدار و پیشرو است.