اوپکپلاس در مسیر افزایش تولید/ نفت ارزان میشود؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، اعضای اوپکپلاس طی جلسهای که روز گذشته به صورت برخط برگزار شد، تصمیم گرفتند که تولید نفت خود در ماه ژوئن را ۴۱۱ هزار بشکه در روز افزایش دهند. تصمیمی که برای دومین ماه متوالی با هدف تعدیل عرضه و پاسخ به تحولات اخیر بازار جهانی انرژی گرفته شده است. این اقدام در حالی صورت میگیرد که قیمت نفت به پایینترین سطح در چهار سال گذشته رسیده و پیشبینی دقیقی از آینده بازار نفت به دلیل جنگ اقتصادی میان چین و آمریکا وجود ندارد.
اوپکپلاس در بیانیه پایانی خود از این جلسه اعلام کرد که عوامل بنیادین بازار مانند میزان عرضه و تقاضای واقعی، رشد اقتصادی و مصرف انرژی همچنان «سالم» است. علاوه بر این، سطح ذخایر جهانی نفت کاهش یافته و همین امر باعث ضرورت افزایش تولید اوپکپلاس میشود.
از طرفی، عربستان سعودی در تلاش است تا با تسریع روند افزایش تولید، اعضایی را که پایبند به سهمیه تولید خود نیستند، مجازات کند. این کشور که به طور غیررسمی رهبری این گروه را بر عهده دارد، در حال اعمال فشار بر کشورهایی، چون عراق و قزاقستان است که بارها بیش از سهمیه تعیین شده تولید کردهاند.
در ماه مارس، قزاقستان روزانه حدود یک میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه نفت خام تولید کرد که این رقم بیشتر از میانگین تولید سال ۲۰۲۴ این کشور یعنی یک میلیون و ۷۴۰ هزار بشکه در روز بوده است. این در حالی است که طبق توافق اوپکپلاس، سهمیه مجاز قزاقستان فقط ۱.۴۶۸ میلیون بشکه در روز بوده است.
از سوی دیگر، این تصمیم اوپکپلاس در حالی اعلام شده که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، طی هفتههای اخیر بارها خواستار افزایش تولید نفت توسط این ائتلاف شده است. طبق اعلام رسانهها، ترامپ قرار است در اواخر ماه مه به عربستان سعودی سفر کند و این سفر احتمالاً حامل پیامهای سیاسی و اقتصادی مهمی در حوزه انرژی خواهد بود.
در مقابل، قزاقستان علناً اعلام کرده است که در تعیین سطح تولید نفت، منافع ملی خود را بر تعهدات بینالمللی مقدم میداند. وزیر انرژی این کشور تأکید کرده که قزاقستان در ماه آوریل علیرغم کاهش ۳ درصدی، باز هم بیش از سهمیه توافقشده تولید داشته است.
واکنش بازار به این تصمیم تاکنون با کاهش قیمتها همراه بوده است. قیمت نفت خام برنت در معاملات روز جمعه بیش از یک درصد افت داشت و به ۶۱.۲۹ دلار در هر بشکه رسید. کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند که این کاهش قیمت، ناشی از انتظارات برای افزایش عرضه و پیشبینیها درباره رکود اقتصادی جهانی است.
نشست بعدی وزرای نفت اوپکپلاس در تاریخ ۲۸ مه (۷ خرداد) برگزار میشود. نشست آینده این گروه بسیار حیاتی و سرنوشتساز است، چرا که مشخص میکند سیاست افزایش تولید ادامهدار خواهد بود یا با کاهش بیشتر قیمتها بار دیگر سیاست کاهش تولید در پیش گرفته خواهد شد
ائتلاف اوپکپلاس از سال ۲۰۱۶ برای مدیریت بازار نفت میان کشورهای عضو اوپک و برخی تولیدکنندگان عمده غیراوپک، از جمله روسیه، تشکیل شد. این گروه در دوران بحران کرونا با یک کاهش بیسابقه تولید مواجه شد که از آوریل ۲۰۲۰ آغاز شد.
با افزایش تدریجی تقاضا در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، اعضای این ائتلاف بهتدریج برنامه کاهش تولید نفت را حذف کردند. اما در سال ۲۰۲۳ مجددا به دلیل نگرانی از رکود جهانی و کاهش تقاضای چین، بار دیگر سیاست کاهش عرضه اجرایی شد. در آخرین تصمیمگیری در دسامبر ۲۰۲۴، اوپکپلاس اعلام کرد که کاهش جدیدی معادل ۲.۲ میلیون بشکه در روز از ژانویه ۲۰۲۵ اجرایی خواهد شد که هشت کشور مسئول اجرای آن بودند.
در حال حاضر و با گذشت چند ماه از اجرای این کاهش تولید برنامهریزی شده، اوپکپلاس مسیر افزایش تولید را در پیش گرفته است. طبق توافق، قرار است از آوریل ۲۰۲۵ افزایش ماهانهای معادل ۱۳۸ هزار بشکه در روز تا اطلاع ثانوی اعمال شود.