
خیلی خوب، سریع و مرگبار، تعریف ترامپ از پهپادهای ایرانی/ پهپادی که ترامپ در سخنرانی خود به آن اشاره کرد چه ویژگی هایی دارد؟

به گزارش خبرنگار دانش و فناوری خبرگزاری دانشجو، دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، در سخنرانی خود در دوحه قطر، با تحسین پهپادهای ایرانی، آنها را "خیلی خوب، سریع و مرگبار" توصیف کرد. او با انتقاد از هزینههای گزاف پهپادهای آمریکایی که گاهی به 41 میلیون دلار میرسد، به قیمت مقرونبهصرفه پهپادهای ایرانی در بازه 35,000 تا 40,000 دلار اشاره کرد و کارایی بالای آنها را ستود. محور این تعریف، پهپاد شاهد-۱۳۶ است؛ سلاحی که به دلیل ویژگیهای منحصربهفرد خود، لقب "کلاشنیکف پهپادها" را از رسانههای غربی دریافت کرده و به نمادی از توانمندی مهندسی ایران تبدیل شده است. در این گزارش، ضمن بررسی ویژگیهای کلی این پهپاد، به حقایقی کمتر شنیدهشده از آن میپردازیم که ابعاد شگفتانگیز این فناوری را آشکار میسازد.
شاهد 136، رونمایی و عملیاتی شدن
پهپاد شاهد-۱۳۶، یک پهپاد انتحاری طراحیشده توسط صنایع شاهد ایران، برای اولین بار در سال ۲۰۲۱ و در جریان رزمایش پیامبر اعظم (ص) ۱۷ به صورت رسمی معرفی شد. در این رزمایش، پرتاب دستهجمعی این پهپادها از پرتابگرهای چندگانه و اصابت دقیق آنها به اهداف، تواناییهای عملیاتی آن را به نمایش گذاشت. این دقت، با وجود سرعت نسبتاً پایین 185 کیلومتر بر ساعت و سطح مقطع راداری کوچک، توجه محافل نظامی بینالمللی را جلب کرد. برد عملیاتی 1800 تا 2500 کیلومتری و هزینه تولید پایین، این پهپاد را به گزینهای ایدهآل برای جنگ نامتقارن تبدیل کرده است. اما آنچه شاهد-۱۳۶ را متمایز میسازد، تنها مشخصات فنی آن نیست؛ حقایقی کمتر شنیدهشده از این پهپاد، داستانهای جالبی از طراحی و تأثیرگذاری جهانی آن را روایت میکند.
حقایقی کمتر شنیدهشده از شاهد-۱۳۶
1. 136 بین فرماندهان ایرانی به جوجه اردک زشت معروف است!:
این پهپاد به دلیل ظاهر ساده و غیرمتعارف خود، در میان فرماندهان ایرانی به "جوجه اردک زشت" معروف است. با این حال، عملکرد مرگبار آن در میدان نبرد، این ظاهر ساده را به نمادی از قدرت تبدیل کرده است. توسعه این پهپاد به اواسط دهه نود شمسی بازمیگردد و نشاندهنده سالها تلاش مهندسان ایرانی است.
2. تولید غیرقانونی و بدون مجوز صنایع شاهد و هسا در بیش از ۶ کشور:
پس از آغاز جنگ اوکراین و ورود پهپادهای رزمی گران ۲ روسی و شباهت طراحی آنها به شاهد ۱۳۶، اهمیت پهپادهای انتحاری در جهان افزایش پیدا کرد و کشورها نمونههای مختلفی را توسعه دادند. به دلیل موفقیت پلفترم شاهد ۱۳۶ برخی دولتها اقدام به ساخت شاهد ۱۳۶ بدون مجوز ایران کردند. تعداد بالای نمونههای تولید غیرقانونی شاهد، راه را برای تشخیص نسخههای اصلی از غیرقانونی بسته است.در حال حاضر 6 کشور شاهد را به طور غیرقانونی تولید میکنند.این کشورها شامل ترکیه، چین، تایوان، عربستان سعودی، بلغارستان و اوکراین میباشند. همچنین تلاش هایی از سمت شرکت های اسلحه سازی آمریکایی نیز گزارش شده است.
3. کلاشنیکف پهپادها، تعریف رسانه های خارجی از شاهد 136:
به دلیل سادگی در مونتاژ و عملیات، رسانههای خارجی مانند یورونیوز به این پهپاد لقب "کلاشنیکف پهپادها" دادهاند. این نامگذاری، اشارهای به کارایی بالا و هزینه پایین این سلاح دارد که آن را به گزینهای فراگیر در منازعات نظامی تبدیل کرده است.
4.طراحی خارق العاده آن، باعث شده است تحت هر شرایطی و با هر قطعه ای عملیاتی شود
یکی از ویژگیهای برجسته شاهد-۱۳۶، انعطافپذیری پلتفرم آن است. این پهپاد قابلیت مونتاژ با انواع قطعات ایرانی، چینی، روسی و حتی آمریکایی و اسرائیلی را دارد، که نشاندهنده طراحی هوشمندانه و تطبیقپذیری بالای آن است.
5. شکارچی شکار شد، شکار جنگنده میگ-۲۹ توسط 136 روسی:
در یک رویداد اعجابانگیز، شاهد-۱۳۶ سابقه جنگ هوایی با جنگنده میگ-۲۹ اوکراینی را دارد. در این نبرد، هوش مصنوعی تعبیهشده در پهپاد توانست جنگنده را شکار کند، که این دستاورد، تواناییهای پیشرفته این سلاح کوچک را به نمایش گذاشت. در واقع میگ 29 اوکراینی در ماموریت شکار پهپاد، خود هدف یک پهپاد گران 2 روسی قرار گرفت و در دم منهدم شد. این اولین شکار جنگنده با پهپاد در یک نبرد کلاسیک و رسمی است.
6. قیمت شاهد 136، ده درصد خارجی با ده برابر توان تهاجمی!
هزینه تولید شاهد-۱۳۶ بین 10,000 تا 50,000 دلار متغیر است و بسته به کیتهای الحاقی و پیچیدگی نسخهها، قیمت آن افزایش مییابد. این هزینه پایین، آن را به گزینهای مطلوب برای توسعه توان رزم ارتشهای متحد ایران تبدیل کرده است. گفته شده است کشور هایی مانند بلاروس از ایران خرید رسمی داشته اند. البته این مسله به صراحت توسط ایران تایید نشد.
7. 136،پرآوازهترین پهپاد جهان است!
شاهد-۱۳۶ به دلیل حضور گسترده در منازعات مختلف، از خاورمیانه تا اوکراین، به پرآوازهترین پهپاد جهان تبدیل شده و نام آن در تحلیلهای نظامی بینالمللی همواره مطرح است.البته مسله ایرانی بودن گران 2 روسی تکذیب شده است اما مشخضاً روس ها تولید کننده نمونه های مخصوص به خود از این پلتفرم هستند.
توانمندیها و نقش محوری 136 در منازعات
شاهد-۱۳۶ با سامانههای هدایتی پیشرفته مانند INS با پشتیبانی GPS، سامانه اپتیکی-تصویری و تصویربرداری حرارتی، دقت بالایی در اصابت به اهداف دارد. این پهپاد با سطح مقطع راداری پایین و طراحی ساده، کشف و رهگیری را برای سامانههای پدافندی دشمن دشوار میسازد. برد بلند آن، امکان حمله به اهداف استراتژیک در عمق خاک دشمن را فراهم کرده و نقش مهمی در دکترین جنگ نامتقارن ایران ایفا میکند. این پهپاد به عنوان یک عامل بازدارنده، هزینه هرگونه تجاوز دشمن را افزایش داده و موازنه قدرت را در معادلات منطقهای تغییر میدهد.
چرا ترامپ شاهد-۱۳۶ را ستود؟
تعریف ترامپ از پهپادهای ایرانی به عنوان "خیلی خوب، سریع و مرگبار"، تأییدی بر کارایی و تأثیرگذاری شاهد-۱۳۶ است. این پهپاد با هزینه پایین، دقت بالا و توانایی انجام مأموریتهای تهاجمی در فواصل طولانی، به ابزاری تبدیل شده که حتی قدرتهای بزرگ نیز نمیتوانند آن را نادیده بگیرند. مقایسه ترامپ میان هزینههای گزاف پهپادهای آمریکایی و قیمت مقرونبهصرفه نمونههای ایرانی، نشاندهنده برتری نسبی ایران در تولید تسلیحات اقتصادی و مؤثر است.
پهپاد شاهد-۱۳۶، با حقایقی شگفتانگیز و توانمندیهای منحصربهفرد، به نمادی از قدرت مهندسی ایران تبدیل شده است. از لقب "جوجه اردک زشت" تا شکار جنگنده میگ-۲۹، این پهپاد داستانهایی دارد که فراتر از ظاهر سادهاش است. شاهد-۱۳۶ نه تنها یک سلاح، بلکه یک عامل بازدارنده و ابزار استراتژیک در دکترین نظامی ایران است که آینده منازعات جهانی را تحت تأثیر قرار داده است. تعریف ترامپ از این پهپاد، تنها گوشهای از واقعیت این فناوری مرگبار را نشان میدهد؛ فناوریای که با هزینهای ناچیز، قدرتی عظیم را به نمایش میگذارد. نکته حائز اهمیت، نسبت این پهپاد با نمونه های بسیار قدرتمند تر رونمایی نشده است که در واقع نوک کوه یخ را نشان میدهد و مشخضاً ناگفته های پهپادی ایران بسیار از گفته ها بیشتر است و در زمان و مکان مناسب، پادشاه پهپاد های جهان قدرت خود را نشان خواهد داد.