افشین: پروژه دستیار هوش مصنوعی با ۷۰ درصد مدل بومی پیش می‌رود / دانشگاه‌های کم‌کار حذف می‌شوند

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین افشین، معاون علمی ریاست‌جمهوری در نشست اخیر پروژه «دستیار هوش مصنوعی دستگاه‌های اجرایی» با اشاره به روند اجرای این طرح اظهار کرد: امروز شش دانشگاه دموی خود را ارائه کردند، اما به دلیل محدودیت زمان، سایر دانشگاه‌ها موفق به ارائه نشدند.

وی با بیان اینکه پیشرفت پروژه در وضعیت قابل قبولی قرار دارد، تصریح کرد: موفقیت یک پروژه نیازمند دو شرط اساسی است؛ نخست اجرای موفق و دوم تحقق در زمان مناسب. به گفته افشین، پروژه در حال حاضر حدود دو ماه نسبت به برنامه زمان‌بندی اصلی عقب است و جلسه‌ای که قرار بود در خردادماه برگزار شود، به دلیل شرایط خاص کشور به تعویق افتاد. با این حال، وی ابراز امیدواری کرد که دانشگاه‌ها با همتی مضاعف این تأخیر را جبران کنند.

معاون علمی ریاست‌جمهوری ادامه داد: یکی از دانشگاه‌ها ارائه بهتری داشت و در نظر دارم آن را به نمایندگی از سایر دانشگاه‌ها در هیئت وزیران معرفی کنم تا وزرا با قابلیت‌ها و ویژگی‌های دستیار هوشمند وزارتخانه‌ها و در نهایت دستیار هوشمند دولت آشنا شوند. او تأکید کرد استمرار این پروژه می‌تواند به بهبود حکمرانی، تصمیم‌گیری دقیق‌تر و کاهش تبعات احتمالی کمک کند.

دسترسی داده‌ها و استفاده از مدل‌های بومی

افشین در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع دسترسی داده‌ها اشاره کرد و گفت: امیدواریم محدودیت‌هایی که برخی وزارتخانه‌ها در ارائه داده‌ها اعمال می‌کنند، کاهش یابد؛ چرا که بسیاری از داده‌ها حتی به‌روز و در دسترس عموم هستند.

وی همچنین افزود: تمام پردازش‌ها و آموزش‌ها بر روی مدل‌های زبان بومی و ایرانی (LLM) انجام می‌شود تا امکان کاربردی‌سازی و صنعتی‌سازی هوش مصنوعی در کشور فراهم شود. به گفته او، حدود ۷۰ درصد دانشگاه‌ها از مدل‌های زبانی بومی استفاده کرده‌اند و تنها ۳۰ درصد به سراغ مدل‌های غیربومی رفته‌اند که تذکر لازم به آن‌ها داده شد. هدف اصلی، توسعه LLM‌های فارسی و ایرانی است.

بودجه ۱۵ میلیاردی برای توسعه دستیار هوش مصنوعی

افشین در پاسخ به پرسشی درباره زمان‌بندی چهار مرحله‌ای پروژه توضیح داد: فاز اول شامل قرارگیری قوانین، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها در دستیار هوش مصنوعی بود تا در صورت نیاز وزیران به بررسی تطابق تصمیمات با قوانین، سیستم بتواند توصیه‌ها و هشدارهای لازم را ارائه دهد. فاز دوم مربوط به داده‌های روزمره وزارتخانه‌ها، فاز سوم مرتبط با پیش‌بینی و مدل‌سازی تصمیم‌سازی و فاز چهارم مربوط به صحت‌سنجی نهایی و بهینه‌سازی مستمر سیستم است.

او ادامه داد: مرحله اول فاز اول تا خردادماه، فاز دوم تا مهر، فاز سوم تا دی‌ماه و صحت‌سنجی نهایی تا پایان سال برنامه‌ریزی شده بود. همچنین بودجه هر وزارتخانه برای کل فازهای پروژه بین ۱۳ تا ۱۵ میلیارد تومان برآورد شده است.

جایگزینی دانشگاه‌ها و حمایت از فعالان پروژه

معاون علمی ریاست‌جمهوری در مورد عملکرد دانشگاه‌ها و وزارتخانه‌ها خاطرنشان کرد: کسانی که به‌صورت فعال و پیگیر عمل کنند مورد حمایت قرار می‌گیرند و دانشگاه‌ها یا دستگاه‌های اجرایی که همکاری نکنند، از سبد حمایتی پروژه کنار گذاشته خواهند شد و جایگزین می‌شوند.

وی افزود: تاکنون حدود ۱۰ تا ۱۲ شرکت دانش‌بنیان روی سکوی هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند و آمادگی کامل داریم از این شرکت‌ها در توسعه و بازارسازی استفاده کنیم. این پروژه اگرچه دانشگاه‌محور است، اما شرکت‌های دانش‌بنیان نیز با پروژه‌های واقعی مشارکت دارند و بسته‌های حمایتی متنوعی برای هر دو گروه در نظر گرفته شده است.

آموزش هوش مصنوعی برای دانش‌آموزان و معلمان

افشین با اشاره به فراخوان‌های بعدی برای وزارت صمت گفت: این فراخوان به‌زودی منتشر خواهد شد و هدف آن حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه هوش مصنوعی کاربردی است.

وی همچنین از آغاز آموزش هوش مصنوعی برای دانش‌آموزان و معلمان خبر داد و بیان کرد: حدود دو میلیون دانش‌آموز با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات آموزش خواهند دید. تاکنون نزدیک به ۶۰۰ هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند. این آموزش‌ها رایگان و آنلاین است و دانش‌آموزان از ۴ تا ۱۵ سال می‌توانند در آن شرکت کنند. همچنین آموزش حدود ۲۰۰ هزار معلم نیز از هفته آینده آغاز خواهد شد.

تقویت هسته‌های پژوهشی و کاهش فاصله علمی و صنعتی

معاون علمی ریاست‌جمهوری در پایان با تأکید بر اینکه هدف اصلی پروژه تقویت هسته‌های پژوهشی دانشگاه‌ها و کاربردی‌سازی هوش مصنوعی است، گفت: این پروژه به دنبال کاهش فاصله بین رتبه علمی کشور در حوزه هوش مصنوعی و رتبه آن در زمینه صنعتی و کاربردی است و امیدواریم با اقدامات انجام‌شده، تحولات مهمی در توسعه هوش مصنوعی کشور رقم بخورد.