
جامعترین الگو برای سیاستورزی، شهید رئیسی است/ او پهلوان سپهر سیاست ایران بود
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو، همزمان با سالگرد شهادت شهید آیتالله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جهوری سابق و همراهانشان در پرواز اردیبهشت ماه، کتاب «الگوی سیاستورزی شهید» به همت پژوهشکده باقرالعلوم (ع) رونمایی شد. مراسم رونمایی از این کتاب با حضور علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت شهید رئیسی، میثم لطیفی معاون رئیسجمهور سابق، حجتالاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، حجتالاسلام سید علی موسوی رئیس پژوهشکده باقرالعلوم (ع)، اسماعیل نوده فراهانی مدیر گروه دفتر مطالعات فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس، توحید اسماعیلپور پژوهشگر مطالعات حکمرانی و حجتالاسلام مجتبی نامخواه مدیر گروه مطالعات اجتماعی پژوهشکده باقرالعلوم (ع) برگزار شد.
در این مراسم علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت سابق پس از گرامیداشت یاد و خاطره شهدای پرواز اردیبهشت سال گذشته گفت: امیدوارم خدا خودش برای این مردم همیشه در صحنه جبران کند که با حضورشان در تشییعهای میلیونی در شهرهای مختلف، در ایام شهادت این شهدا، در مراسم چهلمین روز شهادت و حالا هم در سالگرد شهادتشان، ما را شرمنده کردند.
بهادری جهرمی بیان کرد: ما شاهد برگزاری پاسداشتهای متعددی برای شهید رئیسی از سوی مردم در سراسر شهرها و روستاهای کشور در روزهای اخیر بودهایم که این نشان از قدرشناسی و جایگاه رفیع شهید رئیسی در میان مردم دارد. از حرکتهای بیشمار مردمی در پاسداشت سالروز شهیدات شهید رئیسی که در سراسر کشور اتفاق افتاده از همه مردم عزیز و قدرشناس کشورم تشکر میکنم.
وی ضمن تشکر از تدوین کنندگان کتاب «الگوی سیاستورزی شهید»، ادامه داد: ضرورت پرداختن به موضوعات علمی و عملی درباره سبک و سیره حکمرانی یا سیاستورزی شهدای خدمت دوچندان است. یک ضرورت عام برای پرداختن به سیره شهدا و درس گرفتن از آن داریم، اما برای مدل حکمرانی و نوع و ساخت حکمرانی اسلامی ضرورتی مضاعف وجود دارد. ما در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی در مرحله سوم حکمرانی ماندهایم و نتوانستهایم ابعاد، زوایا و ظرافتهای مختلف مرحله دولت اسلامی را درست استخراج، کشف، برنامهریزی و پیادهسازی کنیم. در مقام نظر، نگاه جامعی نسبت به مقوله دولت اسلامی نداریم و در مقام عمل و پیادهسازی نیز الگوی روشنی که به شیوه علمی ابعاد و زوایای آن ثبت و ضبط شده باشد نداریم.
سخنگوی دولت پیشین با اشاره به سخنان رهبر انقلاب درباره شهید رجایی و شهید بهشتی افزود: امروز جامعترین الگو برای سیاستورزی، شهید رئیسی است. شهید رئیسی حدود سه سال مدیریت امور قضایی کشور را به عنوان بخش تحقق عدالت دولتسازی اسلامی و سه سال هم بخش قوه مجریه را به عنوان بخش اصلی و اعظم تحقق نظام اسلامی بر عهده داشت. در دوره حکمرانی شهید رجایی، مدت زمان کافی برای بروز و ظهور عملی و عینی این زوایا وجود نداشت. هر چند در دوره شهید رئیسی هم مهلت کم بود و بسیاری از زوایا به توجه و لمس عمومی نرسیده بود و از بابت این موضوع حسرت میخوریم؛ اما به هر حال دوره شهید رئیسی بیش از دوره شهید رجایی به طول انجامید و بهترین و بیشترین دورهای بود که بعد از اصلاح قانون اساسی، این بازه زمانی را به عنوان الگویی از شهید داریم. به علاوه، این مدل هم در توصیفات شخصی از شخص رئیس جمهور در دوران حیات، هم بعد از شهادت و هم در عرصه عملکرد دولت، به تایید مکرر شخص رهبر انقلاب رسیده است.
بهادری جهرمی تاکید کرد: از این منظر اصل پرداختن به سیره شهید رئیسی، ضروری و واجب است. پیش از این معدود آثاری با موضوع رونمایی شدند و بیشتر آثار معطوف به خاطرهنگاری بودند. البته خاطرهنگاری هم فواید خاص خود را دارد، اما در راستای استفاده از چنین پژوهشهایی در دانشگاه، کمتر اثری اینچنین علمی تولید شده است. کار اول سختتر و حساستر است، چون هم پیشینه خاصی برایش وجود نداشته و هم پایه اولیهای است که اگر خطا برود میتواند آثار نامطلوبی از این منظر به جای بگذارد.
وی افزود: هم متخصصین از حوزههای تخصصی متنوع به عنوان تولیدکنندگان اثر انتخاب شدهاند که بتوانند با تکثر زوایای نگاه به ابعاد و زوایای مختلف بپردازند و بین آنها افراد از اقشار دانشگاهی، اندیشمند، شناخته شده و صاحب نام حضور داشتند و هم موضوعات تناسب و جامعیت اجمالا قابل قبولی نسبت به اولین آثار داشت.
سخنگوی دولت پیشین ادامه داد: این کتاب برای کسانی که دولت سازی، حکمرانی اسلامی و حکمرانی قانونپایه و اسلاممدار دغدغه و مسئله ذهنشان هست، مفید خواهد بود.
همچنین میثم لطیفی معاون دولت شهید رئیسی ضمن تشکر از تدوین این کتاب، گفت: چیزی که باید در حوزه سیاستورزی شهید به آن توجه کنیم این است که او سیادت در سیاست داشت. خیلیها سیاستورزی میکنند حتی اگر بپذیریم در سیاستورزی مسیرشان درست بوده، اما کمتر کسی را میبینیم که در عین سیاستورزی سیادت هم داشته باشد.
لطیفی ادامه داد: شهید رئیسی پهلوان سپهر سیاست ایران بود. گاهی پهلوان قدرت دارد ولی از آن قدرت بیمحابا استفاده نمیکند. پروندهها در اختیار او هست ولی دم بر نمیآورد. خودش بزرگ قضاوت است ولی در پروندههایی که میبیند ظلمی نسبت به خودش و نزدیکانش صورت گرفته از چارچوب قانون خارج نمیشود. این شهید بزرگوار از این حیث باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: الگوی سیاستورزی این شهید بزرگوار مبتنی بر الگوی دیانتورزی اوست. با سیاستمداری مواجهایم که به مقام فقاهت و اجتهاد رسیده، در مناصبی بوده که لازمه آنها برخورداری از درجه اجتهاد است و با این توشه و تجربه فقاهتی و دیانتی وارد اداره قوه مجریه شده است.
معاون رئیس جمهوری سابق به ۵ مرحلهای که رهبر انقلاب درباره فرایند شکلگیری تمدن نوین اسلامی به آن اشاره کرده بودند و شامل انقلاب، نظام، دولت، جامعه و تمدن اسلامی بود، اشاره کرد و اظهار داشت: در اگر قله نظام سازی شهید بهشتی است که حقیقتا در شکلگیری نظام نقش بی بدیلی داشت، قله دولتسازی ما هم شهید رئیسی بود. او با تجربههایی که پیش از دوران انقلاب در زمینه مبارزه داشت، وارد عرصه دولت شد که پیچیدگیهای خاص خودش را داشت. نظریه دولت شهید رئیسی موضوعی است که باید درباره آن مفصل صحبت کرد، نظریهای که سعادت، خدمت، مردم و اخلاق ابعاد آن را تشکیل میدهد.
لطیفی گفت: امیدوارم اولا به این کار بسنده نشود و دوم اینکه به سمت عمقبخشی پیش برویم و به سمتی حرکت کنیم که این گونه محتواها مبنای تدریس ما در دانشگاهها و مراکز علمی و حوزههای علمیه باشد. اینگونه اتفاقها میتواند نویدبخش این اتفاق مبارک در سپهر علمی کشور باشد.
در ادامه این مراسم حجتالاسلام محمد قمی عنوان کرد: در دو سطح میتوان شخصیت و روش شهید رئیسی را بررسی کرد و روی آن متمرکز شد؛ همانطور که رهبر انقلاب در فرمایشات امروزشان تاکید کردند، شهید رئیسی و شهدای پرواز اردیبهشت در هنگام پیروزی انقلاب اسلامی عموماً جوان یا نوجوان بودهاند و این یعنی آنها فرزندان پرورش یافته مکتب انقلاب اسلامی هستند و شهید رئیسی خود را متعلق به مکتب امام راحل میدانست. پس اول اینکه باید مکتبی را تصویر کنیم که شهید رئیسی متعلق به آن است و مولفههای اصلی آن مکتب را با کنش، رفتار و گفتار این شهید تطبیق دهیم. دوم اینکه به سراغ مختصاتی برویم که شهید رئیسی داشته و وقتی کنار هم قرار میگیرد تمایزهای جدی او با دیگران را به ما نشان میدهد.
وی ادامه داد: این خط درستی که حتما باید دنبال شود و پژوهشکده باقرالعلوم (ع) و سایر نهادهایی که در این مسیر فعالیت دارند، باید به آن توجه کنند، سرمایه امروز دانش فنی تفکر سیاسی الگوی سیاستورزی و اندیشه حکمرانی این جامعهست که نباید آن را دست کم گرفت.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی ادامه داد: هیچ اصراری بر اینکه او هیچ ایرادی نداشت وجود ندارد. برخی طوری با ما رفتار میکنند که انگار ما قدیسسازی میکنیم در حالی که اساساً کسی چنین نگاهی ندارد. هرچند اگر شرح واقعیت منعکس شود معلوم میشود این شخصیت و الگوی حکمرانی او حقیقتاً ستودنی و سرودنی است و ارزش ژرفکاوی و تأمل و بررسی دارد.
رئیس پژوهشگاه باقرالعلوم (ع) نیز درباره این کتاب توضیح داد: در قدردانی از زحمات و بذل جهد شهید رئیسی سخن زیاد گفته شده، اما مسئله اصلی که امروز ما با آن مواجه هستیم الگوی سیاستورزی شهید برای ارائه به آیندگان حاضر در زیستبوم جمهوری اسلامی است.
حجتالاسلام موسوی گفت: طبعا مدل سیاستورزی ما از جنس مدلهای مرسوم دنیا نیست و رؤسای جمهور و مدیران ما جنسی از سیاستورزی را دارند که تفاوتهای کوچک، قابل اعتنا و گاه بزرگ و متناسب با فضای اصلی سیاستورزی را رقم زدند. از این رو اگر به دنبال خلق پدیدهای جدید در حوزه دانشی برای سیاستورزی هستیم باید از همین تجربههای موجود، بازسازی روشمند علمی داشته باشیم تا بتواند نظریات جدید تولید دانش ما در حوزه مدیریت و سیاستورزی از این جا ناشی شود. پژوهشکده باقرالعلوم (ع) وظیفه خود میداند که مسیر تولید دانش را از فضای صرفا مطالعه کردن بر محور نقد و ارزیابی داراییهای دانش دنیای غرب به سمت بررسی مدلهای تجربه شده امروز انقلاب اسلامی برگردانند.
وی افزود: اگر ما توانستهایم نزدیک به نیم قرن مقابل مدلهای غربی روی پای خودمان بایستیم به تجربه متفاوت ما بر میگردد و اگر قرار است دانشی برای آینده انقلاب اسلامی پدید آید، از دل همین تجربهها شکل میگیرد.
رئیس پژوهشگاه باقرالعلوم (ع) بیان کرد: شهید رئیسی، برجستگی ویژهای دارد و آن ورود در یک صحنه پیچیده است؛ صحنهای که بخشی از آن به شکلگیری یک همدلی وفاق به معنای واقعی کلمه بین بخشهای مختلف جریانهای سیاسی را منجر میشود که زمینه نوعی تعارض را دارند و در عین حال آن را به بستری برای باز کردن میدان برای بدنه مومن و انقلابی در جهت تجربههای ویژه در مسیر آینده انقلاب اسلامی تبدیل میکند.
حجتالاسلام موسوی در پایان اظهار داشت: برای تحقق این امر، ۲۲ گفتار را از نخبگان جبهه انقلاب رابه رشته تألیف درآوردیم. این کتاب تلاشی است که ما را گامی به سمت تولید دانش مورد نیاز انقلاب اسلامی در حوزه سیاستورزی بر مبنای الگوهای جدید نزدیکتر کند و نوع پرداخت ما به شهید جمهور را از ساحت خاطره و ارتباط صرفا عاطفی و تاریخی تبدیل کند به یک ارتباط علمی، روشمند و موثر در جامعه آینده برای تولید الگوهای سیاستورزی.
در این مراسم همچنین حجتالاسلام نامخواه، دکتر اسماعیل نوده فراهانی و دکتر توحید اسماعیلپور نیز به ارائه نکاتی درباره الگوی حکمرانی شهید رئیسی و محتوای این کتاب پرداختند.
گفتنی است کتاب «الگوی سیاستورزی شهید» دربردارنده ۲۲ مقاله با این موضوع است که در سالروز شهادت شهید رئیسی و شهیدان پرواز اردیبهشت به همت پژوهشکده باقرالعلوم علیهالسلام آماده شده و در این مراسم رونمایی شد.