ساخت شتابدهنده ۱۰ مگاواتی و راکتور همجوشی هسته‌ای در دانشگاه امیرکبیر

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دکتر پرویز پروین در نشست شورای دانشگاه که در دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی برگزار شد، سابقه راه اندازی دانشکده را مربوط به سال ۱۳۵۸ دانست و گفت: در سال ۵۸ دانشکده علوم پایه، در سال ۱۳۶۵ دانشکده فیزیک و ریاضی و گروه شیمی، در سال ۱۳۶۸ دانشکده فیزیک و مهندسی هسته‌ای و در سال ۱۳۹۲ دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی تاسیس شد.

وی افزود: در حال حاضر این دانشکده در ۱۱ گرایش در رشته‌های «راهبردی»، «مهندسی انرژی»، «مهندسی هسته‌ای» و «فیزیک» به فعالیت‌های علمی و آموزشی خود ادامه می‌دهد، افزود: دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی با گرایش‌های بایوفوتونیک، مهندسی فوتونیک و علوم و فناوری‌های کوانتومی، مسوولیت هدایت ۳۰ درصد از رشته‌های راهبردی دانشگاه را برعهده دارد. این رشته‌ها به منظور پاسخگویی به نیاز‌های علمی و صنعتی روز و توسعه فناوری‌های نوین در کشور طراحی شده‌اند.

رئیس دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی تاکید کرد: این دانشکده از بهمن ماه سال ۱۴۰۳ اقدام به راه‌اندازی سه رشته راهبردی، دکترای فتونیک و فن آوری کوانتومی و کارشناسی ارشد بایوفتونیک کرده است.

پروین با بیان اینکه در رشته‌های راهبردی دانشجویان در مقاطع تحصیلی کارشناسی تا دکتری پذیرش می‌شوند، اظهار کرد: گروه‌های تحقیقاتی این دانشکده در حوزه‌های فناوری کوانتوم، انرژی تجدید پذیر، اقتصاد انرژی، مهندسی پلاسما، راکتور‌های گداخت، پرتو پزشکی، اپتیک، لیزر و فوتونیک و شتابدهنده‌ها در ۶ آزمایشگاه آموزشی و ۹ آزمایشگاه تحقیقاتی مشغول به فعالیت هستند.

رئیس دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به فعالیت ۸۰۰ دانشجو و ۱۲ پژوهشگر پسادکتری، ادامه داد: تعداد کل مقالات منتشر شده در مجلات از سوی پژوهشگران این دانشکده در ۳۰ سال گذشته بالغ بر ۱۴۹۳ مقاله است. متوسط تعداد مقالات منتشر شده در هر سال ۵۰ مقاله می‌شود.

به گفته وی؛ متوسط سرانه مقالات منتشر شده در هر سال از سوی محققان این دانشکده ۲.۵ مقاله است.

تولید علم در دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی

پروین یادآور شد: بر اساس آخرین آمار‌ها تعداد مقالات منتشر شده از سوی پژوهشگران این دانشکده ۶۲ مقاله در سال ۱۴۰۰ بوده که این تعداد در سال ۱۴۰۱ به ۵۹ مقاله، در سال ۱۴۰۲ تعداد ۶۴ مقاله و در سال ۱۴۰۳ به تعداد ۵۹ مقاله رسیده است.

رئیس دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی امیرکبیر تعداد کل مقالات ارائه شده در کنفرانس‌ها از سوی پژوهشگران این دانشکده در ۳۰ سال گذشته را ۱۰۸۰ مقاله عنوان کرد و گفت: آمار‌های مقالات ارائه شده به کنفرانس‌های بین المللی نشان می‌دهد که از۵ مقاله در سال ۱۴۰۰ به ۲۰ مقاله در سال ۱۴۰۳ رسیده است. عدم امکان شرکت در کنفرانس‌های بین المللی سبب شده تا معدود مقالات کنفرانس‌های خارجی از سوی نماینده خارج از کشور ارائه شود.

پروین تعداد کل اختراعات ثبت شده از سوی پژوهشگران این دانشکده در ۲۰ سال قبل را ۸۷ مورد دانست که از این تعداد ۲۰ مورد ثبت بین الملل و ۶۷ مورد ثبت داخلی بوده است.

وی اضافه کرد: اختراعات ثبت شده از سوی این دانشکده از ۵ اختراع در سال ۱۴۰۰ به یک اختراع در سال ۱۴۰۱ و ۲ اختراع در سال ۱۴۰۳ رسیده است.

فعالیت ارتباط با صنعت و پروژه‌های کلان

رئیس دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی به فعالیت‌های ارتباط با صنعت این دانشکده اشاره کرد و گفت: تعداد قرارداد‌های ارتباط با صنعت در سال ۱۴۰۰ از ۳ قرارداد به یک قرارداد در سال ۱۴۰۱ و ۳ قرارداد در سال ۱۴۰۲ رسیده است.

به گفته وی، در سال ۱۴۰۳ چهار قرارداد ارتباط با صنعت به مبلع ۸.۷ میلیارد تومان منعقد شده و در مجموع از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ تعداد ۱۱ قرارداد به مبلغ ۱۸ میلیارد تومان منعقد شده است.

وی با اشاره به اجرای پروژه‌های کلان در این دانشکده گفت: طرح کلان ملی ساخت شتابندهنده ۱۰ مگاواتی برای مصارف پزشکی با مشارکت سازمان انرژی اتمی، یکی از طرح‌های کلان است که در دستور کار محققان ما قرار دارد. علاوه بر آن طرح کلان ساخت راکتور همجوشی هسته‌ای توکامک با مشارکت سازمان انرژی اتمی به این دانشکده واگذار شده است.

پروین اضافه کرد: علاوه بر آن پروژه‌های صنعتی مهمی در دست اجرای اساتید این دانشکده است که پروژه‌های مطالعات پژوهشی به منظور توسعه فناوری‌ها در جهت بهینه سازی فرآیند‌های تولید و افزایش ضریب برداشت در میدان دارخوین، طراحی و ساخت سیکلوترون کوچک، طراحی، ساخت و راه اندازی پروژه توکامک البرز، طراحی تشدیدگر ناپایدار VRM، طراحی مفهومی و امکان سنجی سامانه لیدار و ساخت پروب لانگمویر؛ از جمله آنها هستند.

رئیس دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی حوزه‌های فعالیت فناورانه این دانشکده را شامل حوزه‌های فناوری‌های انرژی خورشیدی، مهندسی فوتونیک و پرتوپزشکی برای تشخیص و درمان بیماری‌ها، فناوری پلاسما در صنعت نفت و گاز، تولید سوخت پاک از گاز‌های فسیلی، شناسایی ترکیبات نقتی به وسیله طیف سنجی لیزری، آموزش اپراتور با شبیه ساز‌های هسته‌ای، کارگاه‌های تخصصی حفاظت در برابر اشعه، فعالیت در ساخت توکامک دانست.

پروین خاطر نشان کرد: منظور از گسترش ارتباط دانشگاه با صنعت اقداماتی، چون ایجاد شتابنده ها، تجاری سازی ایده‌های دانش بنیان، معرفی دانشجویان به شرکت‌های صنعتی و انجام پروژه‌های صنعتی و تحقیقاتی مشترک اجرایی شده است.

انعقاد تفاهم‌نامه‌های داخلی و بین المللی

رئیس دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی با اشاره به انعقاد تفاهم نامه‌ای با سازمان انرژی اتمی به مبلع یکصد میلیارد تومان، گفت: با معاونت علمی ریاست جمهوری تفاهم نامه‌ای با حجم دو میلیارد تومان منعقد شده است.

وی افززود: علاوه بر آن تفاهم نامه‌هایی با دانشگاه‌های مالک اشتر، امام حسین، علوم پزشکی ایران، سازمان نظام مهندسی به امضا رسیده است.

پروین از انعقاد تفاهم نامه‌های بین المللی خبر داد و گفت: انعقاد تفاهم نامه همکاری با دانشگاه واترلو، همکاری با دونا استریکلند برنده جایزه نوبل، همکاری با دانشگاه Skku کره جنوبی در زمینه کاربرد پرتوها، همکاری با دانشگاه EPFL سوئیس در حوزه فوتونیک و همکاری با دانشگاه وین در زمینه فناوری‌های کوانتومی از جمله این همکاری‌ها به شمار می‌رود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به دستاورد‌های گروه انرژی این دانشکده اشاره کرد و گفت: جذب ۶۰۰ میلیون تومان گرنت برای تجهیز آزمایشگاه و مرکز نوآوری، جذب ۱۰۰ میلیون تومان برای تجهیز آزمایشگاه انرژی و انتشار اولین شماره ژورنال علمی-پژوهشی به نام Advances in Energy Science and Technology Journal از جمله این دستاورد‌ها به شمار می‌رود.

پروین به اهداف کلان این دانشکده اشاره کرد و ایجاد مرکز تحقیقاتی در زمینه مخابرات کوانتومی با همکاری تیم بین المللی و توسعه رشته و گرایش‌های مرتبط در این حوزه را از اهداف حوزه کوانتوم، ایجاد رشته‌های جدید و تجهیز آزمایشگاه را از اهداف حوزه مهندسی هسته‌ای و فیزیک نام برد.

بهبود رتبه دانشکده

رئیس این دانشکده بهبود نسبت اساتید بین المللی به کل اساتید دانشکده از ۴ درصد به ۱۰ درصد، بهبود نسبت دانشجو با استاد از ۳۳ به ۷، افزایش میزان استناد به مقالات و افزایش تعداد مقالات Q ۱ را از اقدامات لازم برای بهبود رتبه این دانشکده ذکر کرد.

وی، ایجاد ۹ باب اتاق برای اساتید، راه اندازی هواساز مرکزی دانشکده، تقویت سازه ساختمان و ایجاد ۲ آزمایشگاه جدید را از اقدامات انجام شده در حوزه عمرانی این دانشکده دانست و گفت: در کنار آن برنامه‌هایی برای تقویت انجمن علمی انرژی اجرایی شده است که مهمترین آن شامل شرکت در مسابقه بین المللی اوپک فاند، راه اندازی دوباره نشریه انرژیکو، برگزاری سمینار و وبینار‌های مرتبط با حوزه انرژی، برگزاری مسابقه سیاست‌گذاری و اقتصاد انرژی اشاره کرد.