استقلال یا اعتماد به غرب؟؛ بررسی طرح خاورمیانه جدید با محوریت ایران اسلامی

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در سال‌های اخیر، تغییرات ژئوپلیتیکی و تحولات اجتماعی در خاورمیانه به یکی از مهم‌ترین موضوعات در سطح جهانی تبدیل شده است. این منطقه با تاریخ پر از کشمکش‌های قومی، مذهبی و سیاسی، در دهه‌های گذشته شاهد دخالت‌های گسترده قدرت‌های جهانی و تغییرات عمده در ساختار سیاسی و اجتماعی خود بوده است.از این رو جهت بررسی ایده خاورمیانه جدیده با محوریت ایران اسلامی  که اخیرا توسط برخی کارشناسان  منطقه و تحلیل گران مطرح میشود، به گفتگو با محمدرضا یار محمدی، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی تهران پرداختیم.

یارمحمدی در ابتدای گفت‌و‌گو درباره مفهوم خاورمیانه گفت: خاورمیانه اصطلاحی بود که انگلیسی‌ها به کار می‌بردند، مشابه ساعت جهانی که مبدا آن گرینویچ است و مبدا شرق و غرب نیز خود انگلیس قرار داشت. اگر از لندن در نظر میگرفتید، متوجه می‌شدید که شرق کجاست و غرب کجاست و مبدا را خودشان می‌دانستند. این شد که به منطقه جنوب غرب آسیا، انگلیسی‌ها نام خاورمیانه را دادند. پس از سقوط دولت عثمانی، که قدرت بلامنازع در منطقه بود، طرحی جدید باید جایگزین می‌شد. در اتاق فکر‌های لندن و پاریس ایده‌ای مطرح شد که نقشه جدیدی در این منطقه پیاده کنند.

وی در ادامه به طرح سایکس-پیکو اشاره کرده و گفت: این طرح جدید که توسط سایکس-پیکو طراحی شد، هدفش این بود که قدرت اسرائیل در منطقه بیشتر شود. هدف اصلی این بود که یهودیان مهاجر از سراسر جهان به فلسطین بیایند و کشوری در آنجا تشکیل دهند.

وی افزود: نقطه عطف این تحولات، پیروزی انقلاب اسلامی بود. تا پیش از انقلاب، در اتاق فکر‌های لندن، پاریس و واشنگتن تنها دو قدرت جهانی وجود داشتند: شرق به سردمداری شوروی و غرب به سردمداری آمریکا. اما انقلاب اسلامی با شعار «نه شرقی، نه غربی» موج سومی ایجاد کرد که برخلاف تمام تحلیل‌های پیشین بود. مقصود از تشکیل خاورمیانه جدید با محوریت ایران، این نیست که مانند کشورهایی چون آمریکا، با ادعای ایجاد آزادی و رفاه کشورهای منطقه را تحت سلطه و فشار خود دربیاوریم؛ بلکه هدف آن است که با ایجاد اتحاد میان کشور های منطقه، کشورها را به استقلال برسانیم.تا جایی که خودشان برای سیاست و سرنوشت خود تصمیم بگیرند.

یارمحمدی در خصوص برخی  شبهات و ادعاهایی که حضور نیروهای نظامی سپاه پاسداران در سوریه را به حضور ارتش آمریکا در کشور های منطقه تشبیه کردند گفت: جمهوری اسلامی در سوریه به دعوت رسمی دولت سوریه بود، اما آمریکا بدون درخواست کشور‌های مذکور وارد سوریه، افغانستان و عراق شده و به صورت استعمارگرانه در امور داخلی این کشور‌ها دخالت کرده است.

همانطور که میدانید نیروی های نظامی ما تا جایی در سوریه حضور داشتند که ملت سوریه خواهان این حضور بودند.

یارمحمدی همچنین به چالش‌های موجود در مسیر اتحاد جهان اسلام اشاره کرد و گفت: برخی کشور‌ها مانند ترکیه و عربستان سعودی تلاش دارند تا این تحول در خاورمیانه  تحت پرچم خود باشد، در حالی که جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه به دنبال پرچم‌داری نیست. ایران به دنبال بیداری اسلامی است بدون اینکه بخواهد رهبری منطقه را به عهده گیرد.

وی در پایان اظهار داشت: اگر اتحاد واقعی در جهان اسلام ایجاد شود و این اتحاد بتواند از نظر اقتصادی و نظامی مستقل از غرب باشد، آمریکا دیگر نمی‌تواند با اعمال تحریم‌ها و فشارها، سرنوشت کشور‌های این منطقه را تغییر دهد. در نهایت، بیداری اسلامی می‌تواند راهی برای ایجاد یک خاورمیانه جدید باشد که در آن کشور‌های اسلامی به استقلال برسند و آینده‌ای مبتنی بر اصول اسلامی و یا اصول خود داشته باشند.