تولید ملی، راه عبور از تحریم؛ نگاهی به راهبرد اقتصاد مقاومتی

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سعید باقری مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه پیام نور ارومیه: در سال‌های اخیر، اقتصاد کشور با چالش‌های متعددی مواجه بوده است؛ از تورم مزمن گرفته تا رکود تولید، نوسانات ارزی و افزایش بیکاری. در این میان، تحریم‌های ظالمانه دشمنان به یکی از ابزار‌های اصلی فشار علیه جمهوری اسلامی ایران بدل شده‌اند. اما نباید از نظر دور داشت که گره زدن حل مشکلات اقتصادی کشور به رفع تحریم‌ها، راهبردی نادرست و خطرناک است؛ چرا که رفع تحریم، موضوعی وابسته به اراده طرف مقابل و خارج از اختیار ماست.

تجربه توافق برجام، نمونه روشنی از این واقعیت است. علیرغم انجام تعهدات از سوی ایران و امضای توافق‌نامه‌ای چندجانبه، نه‌تنها بخش قابل توجهی از تحریم‌ها لغو نشد، بلکه در مواردی تشدید نیز شد. این تجربه تلخ بار دیگر اثبات کرد که نمی‌توان پیشرفت کشور را به رضایت و لطف دشمن گره زد.

تحریم، گرچه ابزار فشار است، اما بن‌بست نیست. افزایش تولید ملی و تکیه بر ظرفیت‌های داخلی، راهکاری درون‌زا و آزموده‌شده برای مقابله با تحریم‌هاست. زمانی که تولید رشد می‌کند، اشتغال افزایش می‌یابد، تورم کنترل می‌شود، صادرات غیرنفتی رونق می‌گیرد و به تبع آن، ارزآوری و ثبات اقتصادی نیز حاصل می‌شود. در نقطه مقابل، اگر رفع تحریم بدون زیرساخت تولید ملی رخ دهد، اقتصاد صرفاً به بازار مصرف کالا‌های خارجی تبدیل می‌شود؛ امری که به خروج ارز، افزایش وابستگی و تضعیف بیشتر اقتصاد ملی منجر خواهد شد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی طی دو دهه اخیر بار‌ها بر مقوله «اقتصاد مقاومتی» تأکید فرموده‌اند؛ مفهومی که به معنای مقاوم‌سازی اقتصاد در برابر تکانه‌های بیرونی و فشار‌های خارجی، از جمله تحریم‌هاست. نگاهی به شعار‌های سال نیز مؤید همین رویکرد است: شعار‌هایی عمدتاً اقتصادی، که همگی بر تقویت تولید، اشتغال، حمایت از کالای ایرانی، دانش‌بنیان شدن اقتصاد و رفع موانع تولید تأکید دارند.

اگر این شعارها، که به‌نوعی نقشه راه اقتصادی کشور محسوب می‌شوند، به‌درستی در سیاست‌گذاری‌ها و عملکرد مسئولان اجرایی می‌شد، امروز شاهد بسیاری از مشکلات اقتصادی، از جمله وابستگی به ارز خارجی یا تورم فزاینده نبودیم.

اقتصاد مقاومتی یک راهبرد بلندمدت برای عبور از شرایط تحریمی و نیل به توسعه پایدار است. با بهره‌گیری از ظرفیت‌های عظیم داخلی از جمله نیروی انسانی جوان، منابع غنی طبیعی، شرکت‌های دانش‌بنیان و توان صنعتی کشور، می‌توان تحریم‌ها را بی‌اثر و اقتصاد را توانمند کرد.

تحریم‌ها زمانی مؤثر واقع می‌شوند که ما از درون ضعیف باشیم. بنابراین، راه مقابله با آنها، قوی شدن است. تولید ملی، ستون اصلی قدرت اقتصادی هر کشور است. با سرمایه‌گذاری در این بخش و تمرکز بر رشد درون‌زا، می‌توان بیکاری را به حداقل رساند، بنگاه‌های اقتصادی پایدار و صادرات‌محور ایجاد کرد و اقتدار اقتصادی کشور را در برابر دشمنان مستحکم ساخت.

در نهایت، باید پذیرفت که رفع تحریم خوب است، اما شرط آن، قوی بودن ماست؛ قوی شدنی که تنها از مسیر اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخلی می‌گذرد، نه در مذاکره با دشمن!