اردوغان به سمت تمامیت خواهی می رود

به گزارش خبرنگار حوزه بین الملل «خبرگزاری دانشجو» به نقل از رویترز، رسانه های ترکیه طی روزهای اخیر خبری را مبنی بر اینکه نخست وزیر ترکیه در مقام خود به‌عنوان رئیس حزب حاکم این کشور ابقا شد منتشر کرده اند. در پی این خبر برخی اردوغان را به حرکت در مسیر تمامیت‌خواهی در فضای سیاسی ترکیه محکوم می‌کنند. گروهی دیگر نیز بر سیاست‌های داخلی و خارجی او انگشت اتهام می‌گذارند.

چهارمین کنگره‌ی بزرگ حزب عدالت و توسعه، حزب حاکم در ترکیه، روز یکشنبه در آنکارا برگزار شد. رجب طیب اردوغان، رئیس حزب و نخست‌وزیر کنونی ترکیه، در این مراسم بار دیگر به‌عنوان رئیس حزب در مقام خود ابقا شد.

هیچ سیاستمداری در ترکیه در ده سال گذشته به اندازه‌ی اردوغان ۵۸ ساله فضای سیاسی این کشور را تحت تأثیر خود قرار نداده است. او حزب خود را برای دستیابی به عدالت و توسعه پایه گذاشت و در رقابت‌های انتخاباتی یکی پس از دیگری پیروز شد.

اردوغان در سخنان خود در برابر بیش از ۳۰ هزار هوادار و عضو حزب در ورزشگاه محل برگزاری کنگره، مستقیم و غیر مستقیم اشاره کرد که او و حزب عدالت و توسعه برنامه‌ای برای ترک عرصه‌ی سیاسی ترکیه ندارند.

بر اساس اساسنامه کنونی حزب اما اردوغان دیگر نمی‌تواند نامزد ریاست حزب یا ریاست دولت برآمده از حزب شود. با این حساب نه‌تنها حزب عدالت و توسعه، بلکه کشور ترکیه در آستانه‌ی تغییر قرار گرفته است.

با این حال وی تصمیم دارد به عنوان نامزد ریاست جمهوری در انتخابات آتی در عرصه سیاست ترکیه به ایفای نقش بپردازد.

اردوغان روز یکشنبه در سخنرانی بیش از دو ساعته‌ی خود بارها دستاوردهای اقتصادی و سیاسی ترکیه از زمان نخستین پیروزی انتخاباتی حزب عدالت و توسعه (۲۰۰۲) را برجسته کرد. به زعم اردوغان، پیش از روی کار آمدن دولت برآمده از این حزب، ثبات اقتصادی، امنیت و دمکراسی در ترکیه وجود نداشته است.

کم نیستند کسانی که اردوغان را در حال حرکت در مسیر تمامیت‌خواهی می‌بینند.

برخی دیگر هم  اصلاحات اردوغان را کم‌تحرک ارزیابی می‌کنند. این سیاستمدار ترکیه از سوی جناح‌های لیبرال و بعضا محافظه‌کار اسلامی حزب عدالت و توسعه به کم‌کاری در مسیر اصلاح قانون اساسی متهم می‌شود؛ تغییراتی که به اعتقاد منتقدان ترکیه را به کشوری واقعا دمکراتیک تبدیل می‌کنند.

البته اردوغان روز یکشنبه وعده داد که مسیر جدیدی را در پیش بگیرد.

برخی دیگر از منتقدان مواضع سیاسی اردوغان ادعا می‌کنند که نخست وزیر ترکیه در فکر تغییر سیستم سیاسی این کشور به یک جمهوری رئیس‌جمهور-محور مانند آمریکا یا فرانسه است.

این دسته از منتقدان این ادعا را به شاهد دیگری بر حرکت اردوغان در مسیر تمامیت‌خواهی تعبیر می‌کنند.

سیاست خارجی دولت ترکیه و همچنین سیاست آنکارا در قبال کردها از دیگر موارد انتقاد به دولت اردوغان هستند. مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق و رهبر حزب دموکرات کردستان این کشور، یکی از مدعوین به همایش در روز یکشنبه در آنکارا بود. نمایندگان حزب کرد آشتی و دمکراسی ترکیه اما در این مراسم حضور نداشتند.

البته این‌که در فضای سیاسی ترکیه موضوع کردها مطرح می‌شود، موفقیت بزرگی برای حزب عدالت و توسعه به حساب می‌آید. اردوغان در بخش دیگری از سخنان خود از تصمیم دولت ترکیه برای گشودن فصلی جدید در روابط با کردها خبر داد؛ سیاستی که به صلح و برادری ختم خواهد شد. وی در عین‌حال تصریح کرد که کردها هم باید برای شکل‌گیری چنین رابطه‌ای مخالفت خود با ترور را اعلام کنند.