نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» با بیان اینکه در فتنه جمل برخی شیعیان مانند سلیمان بن صرد خزاعی کنار کشیدند، گفت: این در حالی بود که عمار پرچمدار سپاه علی (ع) بود و جایگاه خود را پای امام حق ذبح کرد.
به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از مشهد، حجت الاسلام همازاده شب گذشته در نشست بررسی ابعاد شخصیتی عمار در مسجد صنعتگران مشهد خاطرنشان کرد: عمار در میان ثروتمندان مکه حامی نداشت، برای همین جزو مستضعفین محسوب میشد و در سال پنجم بعثت مجبور به هجرت به حبشه شد.
وی افزود: عمار در تمامی غزوات صدر اسلام حضور داشت و محبوب رسول خدا بود؛ وی در سن 93 سالگی در حالی که پرچم دار مردم کوفه بود، کشته شد.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» در خصوص نقش عمار در زمان امیرالمومنین (ع) گفت: عمار در جبهه امیرالمومنین (ع) بسیار موثر واقع شد و به همین دلیل در شرایط حکومت عثمان و بعد از آن در نزد حزب اموی مغضوب بود؛ عمار به دلیل مخالفت ویژه با خلیفه سوم مورد غضب امویان است و یکی از کسانی است که در شورش علیه خلیفه و در انتقال قدرت از بنی امیه به بنی هاشم موثر بود.
همازاده افزود: این انتقال قدرت از بنی امیه به بنی هاشم، بعد از کشته شدن عثمان، از نظر بنیامیه جرمی بزرگ بود.
وی با اشاره به تبارگرایی و باندبازی در زمان عثمان، به فسادهای حکومتی خلیفه سوم اشاره و تصریح کرد: در دوران عثمان قدرت تغییر کرد و در حزب امویها تقسیم شد، به طوری که داماد خلیفه همه کاره بیت خلیفه است.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» افزود: برخی افراد مغضوب پیامبر (ص) و در تبعید بودند و در قبل از دوران عثمان؛ خلیفه اول و دوم سعی نکردند آنها را برگردانند، اما خلیفه سوم آنها را برگرداند و به آنها قدرت داد.
همازاده گفت: حتی در تقسیم ثروت هم نوعی فساد دیده می شود، به طوری که همسران پیامبر (ص) در زمان عثمان 12 در هم و سطح پایین جامعه 30 درهم از بیت المال میگرفتند؛ این در شرایطی بود که در روایت امام علی (ع) سقف مال حلال 4000 درهم است.
وی تاکید کرد: مال در مکتب اهل بیت (ع) و در نظام اقتصادی اسلام سقف دارد؛ حتی اگر وجوه شرعی آن پرداخت شده باشد. اما ما در دوران خلیفه سوم میبینیم که یک پرداخت صحابه فقط 5000 درهم است؛ یعنی این فرد اگر در خانه هم مینشست سهمش را از بیت المال میگرفت.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» افزود: بعد از چندین سال غنائم سرشاری که به پایتخت مسلمین میآمد، اتفاقات جدیدی را در زندگی صحابه به وجود میآورد؛ در دوران خلیفه سوم، خلیفه بذل و بخششهای خاصی داشت که میتوان یکی از آنها را در دادن 10 هزار درهم از بیت المال به دخترش به عنوان هدیه ازدواج دید، همچنین عثمان فدک را به حکم بخشید.
همازاده تصریح کرد: این تبار گرایی سیاسی را عموم مسلمین برنمیتابیدند، برای همین شورشهایی علیه خلیفه سوم رخ داد که این شورشها به دلیل فساد حکومت بود نه بحث شیعه و ولایت، همچنین در روایتی از امام صادق (ع) اشاره شده که مردم به دلیل خودشان و فساد دستگاه خلیفه سوم، این شورشها را کردند نه ولایت.
وی با بیان اینکه عمار در این دوران مانند ابوذر مخالفت علنی با خلیفه سوم داشت، گفت: ابوذر تبعید شد و دستور تبعید عمار نیز به دلیل خواندن نامه اعتراضآمیز صحابه پیامبر نزد عثمان و ضرب و شتم وی، توسط اطرافیان عثمان صادر شد که این دستور با حضور امیرالمومنین علی (ع) نزد عثمان و مشاجره ایشان با خلیفه سوم لغو شد.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» همچنین به برخی از اعتراضات صحابه پیامبر نسبت به خلیفه سوم اشاره و تصریح کرد: عبدالله مسعود وصیت کرده بود که شبانه دفن شود و عمار بر او نماز بخواند، مقداد هم همین کار را کرد و هنگامی که عثمان فهمید بسیار ناراحت شد؛ همین موضوع نیز یکی از دلایل مورد غضب بودن عمار در نزد خلیفه سوم بود.
همازاده یادآور شد: برخورد تند با صحابه یک نوع فساد حقوقی و قضایی بود که در دوران خلیفه سوم شاهد آن بودیم.
وی با بیان اینکه در زمان امام محمدباقر (ع) شیعه به عنوان یک مکتب تبیین و انتشار یافت، گفت: شیعه سیاسی یعنی اینکه خلیفه اول و دوم را به رسمیت میشناسد و با خلیفه سوم بر سر مسائل تبارگرایی و فساد ثروت مشکل دارد، اما خلیفه چهارم را نیز به رسمیت میشناسد و میپندارد کسی از اهل بیت (ع) که مقبولیت دارد، باید حکومت را در دست بگیرد، بنی عباس نیز با همین شعار آمد.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» خاطرنشان کرد: علی (ع) با شورش شیعیان خاص علیه عثمان مخالفت میکند. چون میداند اگر شورش به نتیجه نرسد، آنها جزو مجرمین غیرقابل بخشش هستند و اگر به نتیجه برسد شیعیان امیرالمومنین(ع) با دو نیش حزب اموی و حزب میانه قریش مواجه میشود.
همازاده با بیان اینکه فتنه جمل را عایشه و فتنه صفین را امویها به پا کردند، گفت: عمار و یاسر در شورشهای علیه عثمان حاضر بودند، ولی در کشتن خلیفه دخالتی نداشتند، اما بعدها در جنگ جمل قصاص کشندگان عثمان علم شد.
وی به سابقه برخی از صحابه پیامبر (ص) اشاره کرد و گفت: هنگامی که امیرالمومنین علی (ع) از سر تکلیف خلافت را میپذیرد، در خطبه اول شروع به تهدید میکند تا جایی که می فرمایند حتی اگر مالی از بیت المال مسلمین برداشته شده، باید آن را برگردانند.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» افزود: سقف مال حلال در زمان امیرالمومنین 4000 درهم بود، این در حالی است که در آن زمان زبیر چهار خانه در مدینه، مکه و اسکندریه، 52 و نیم میلیون درهم، 1000 اسب و 1000 کنیز داشت، همچنین طلحه 32 میلیون درهم و صد پوست گاو داشت.
همازاده گفت: ما در جنگ جمل لیستی بلند از صحابه ساکتین و غائبین که امر به بیطرفی میکردند، داشتیم؛ در این شرایط عمار به سراغ عبدالله بن عمر، سعد بن ابی وقاض و ابوسعید خضری رفت، اما آنها با وجود سوابق زیادشان در صدر اسلام حاضر نشدند در کنار امیرالمومنین قرار بگیرند.
وی گفت: در شرایطی که صحابه ساکتین و غائبین در جنگ جمل مقابل امیرالمومنین شعار دین میدادند، عمار وسط میدان میآید و سخنرانی میکند. او در جواب شبهه ساکتین و غائبین که جنگ مسلمان با مسلمان است، میگوید طبق فرموده قرآن اهل فتنه را میتوان کشت.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» افزود: عمار با رفتن به سراغ صحابه و خواص و سخنرانیهای عمومی توانست در جنگ جمل، با مناظره با ابوموسی اشعری که در کوفه به مردم گفته بود اگر آخرت را میخواهید در خانه بمانید، 12 هزار نفر را از کوفه برای جنگ آماده کند.
همازاده بیان کرد: در جنگ جمل ما شاهدیم که سلیمان بن صرد خزاعی که از شیعیان علی (ع) هم بود، کنار کشید، اما عمار پرچمدار سپاه علی بود و جایگاه خود را به پای امام حق ذبح کرد.
وی با بیان اینکه فتنه جمل از صفین سنگینتر بود، گفت: سلیمان یک قدم از امام حق عقب بود، به خاطر همین مورد بازخواست امام علی (ع) قرار گرفت.
نویسنده کتاب «ریزشها و رویشهای خواص صدر اسلام» با بیان اینکه یک عده بعد از مرگ عمار به سمت علی (ع) رفتند، تصریح کرد: در حدیثی از پیامبر (ص) آمده است که هر کس عمار را بکشد، ستمگر است، همین امر باعث شد عدهای این مهم را تشخیص دهند و به سمت علی (ع) متمایل شوند.