گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ هفته گذشته اختتامیه مسابقات بین المللی قرآن کریم در تهران برگزار شد. مسابقاتی که باز هم با درخشش قاریان ایرانی همراه بود و هیئت داوران که متشکل از قاریان کشورهای گوناگون بود، قاریان و حافظان ایرانی را به عنوان رتبه های نخست برگزیدند.
به همین مناسبت با یکی از داوران مسابقات، «محمد یحیی الشرقاوی» به گفت و گو نشستیم. وی که داور دو دوره گذشته مسابقات تهران نیز بود از سطح بالای قاریان ایرانی تعریف می کرد و این سطح بالای قرآنی را عامل پیشرفت ایران در تمامی مسائل می دانست.
در طول مصاحبه چند بار از «قاسم مقدمی»، قاری بین المللی ایرانی و نفر اول مسابقات سال گذشته تعریف کرد و هر گاه به یاد او افتاد، گفت در مصاحبه تأکید کنید که هر گاه تلاوت قاسم مقدمی را می شنوم، احساس می کنم به یک قاری مصری گوش می دهم.
«خبرگزاری دانشجو» - چند بار به ایران آمده اید؟ وضعیت قرآنی ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
الشرقاوی: سه مرتبه به ایران آمده ام. قبل از آن که به ایران بیایم خبرهایی از ایران و پیشرفت ایرانیان شنیده بودم. شنیدم که ملت مسلمان ایران به تلاوت قاریان مصری بسیاری علاقه مند هستند، بنابراین تصمیم گرفتم خودم به ایران بیایم. در کنار علاقه مندی ملت ایران به قرآن کریم، متوجه شدم نه تنها این آیات الهی را گوش می دهند، بلکه قرآن را می خوانند و یاد می گیریند. ثمره این علاقه نیز قاریان ایرانی است که می بینیم سال به سال پیشرفت دارند و به اوج می رسند.
همچنین زبان شما فارسی است و نسبت به فراگیری زبان عربی سخت است، اما قاریان ایرانی تمام این مسائل را کنار گذاشته اند و پیشرفت می کنند تا جایی که به مقام های نخست بین المللی دست می یابند.
«خبرگزاری دانشجو» - کیفیت فعالیت های قرآنی ایران را بخصوص در بین جوانان و توده مردم چگونه می بینید؟
الشرقاوی: آن گونه که مشاهده می کنم، جوانان ایرانی در حال پیشرفت هستند. اما یک نکته مهم وجود دارد. در مصر هر گاه می گویند قاری، یعنی آن فرد حافظ نیز هست. یعنی در مصر اول قرآن را حفظ می کنند و سپس سراغ قرائت می روند. در ایران نیز چنین افرادی هستند، اما تعداد آنها کم است. یعنی در ایران می گویند یک نفر قاری قرآن است و فرد دیگر حافظ قرآن، اما ما چنین چیزی نداریم. وقتی می گویند قاری قرآن، مسلم است که قطعاً حافظ نیز هست. توصیه من این است که به این مسئله توجه داشته باشید.
«خبرگزاری دانشجو»- حفظ قرآن در قرائت چه اثری دارد؟
الشرقاوی: مسلم است که حفظ قرآن لازم است؛ البته مهم نیست که بتوانیم با صوت زیبا قرآن را تلاوت کنیم. نمی توان گفت یک قاری بهتر از قاری دیگر است؛ زیرا قرآن جایگاه بلند خود را دارد، بنابراین اصلاً نمی توان گفت یک فرد بهتر از دیگری خواند، اما حفظ قرآن به تلاوت و ترتیل قرآن کمک می کند.
در مصر اگر فردی قاری باشد، اما قرآن را حفظ نباشد یا حتی کامل حفظ نکرده باشد، ارزش آن فرد پایین می آید؛ یعنی در محافل قرآنی و در پذیرش تلویزیون که امتحانات سختی دارد، اگر قرآن را حفظ نباشند، پذیرفته نخواهند شد.
«خبرگزاری دانشجو»- به لحاظ کیفی، سطح قرآن ایران را شبیه به سطح قرآن مصر می دانید؟
الشرقاوی: سال گذشته نفر اول مسابقات «قاسم مقدمی» بود. او دقیقاً شبیه قاریان مصری قرآن تلاوت می کند. مقدمی دوست من است و من بسیار به او احترام می گذارم. وقتی او قرآن تلاوت می کند، فکر می کنم یک قاری مصری تلاوت می کند. جواد حسینی نیز همین گونه است.
حتماً زمانی که مصاحبه را منتشر می کنید روی این مسئله تأکید کنید که وقتی قرائت قاسم مقدمی را می شنوم احساس می کنم به یک قاری مصری گوش می دهم. این سخن حق است و از روی ریاکاری و چاپلوسی نمی گویم.
همچنین بزرگترین کشور که بیشترین همکاری را در زمینه مسائل قرآنی با مصر داشته باشد، ایران است.
«خبرگزاری دانشجو» - سطح مسابقات بین المللی قرآن در ایران را چگونه می بینید؟
الشرقاوی: مشاهده می کنیم که سال به سال این مسابقات پیشرفت می کند، بخصوص با مساعدت های مقام معظم رهبری و دولت، سطح مسابقات هر ساله بهتر می شود.
این مسابقات یکی از بهترین کارهایی است که مقام معظم رهبری پیگیری می کند. من برای ایشان دعای خیر می کنم و از ایشان تشکر می نمایم. رمز موفقیت و پیروزی کشور ایران در تمام امور، اهمیت دادن به قرآن است.
«خبرگزاری دانشجو» - آیا بعد از انقلاب مصر و بیداری اسلامی، تحولی در وضعیت قرآنی مصر به وجود آمد؟
الشرقاوی: در مصر مسائل قرآنی را الأزهر مدیریت می کند و این دانشگاه نیز در هر حکومتی کار خود را انجام می دهد.
از طرف دیگر اهتمام به قرآن احساسی درونی در خانواده های مصری است. هر خانواده ای افتخار می کند یک قاری که گفتیم حافظ نیز هست و یا حداقل یک حافظ داشته باشد؛ خانواه ای که قاری نداشته باشد افسرده می شود و حتی شاید با نگاه تحقیر به آن خانواده نگاه شود.
در مصر اساتید قرآنی به محلات مختلف رفته و درس می دهند. مثلاً در شهر خود ما یک استاد علوم قرآنی، در یک خانه قرآن تدریس می کند و حدود 300 نوجوان و جوان در درس هایش شرکت می کنند.
«خبرگزاری دانشجو»- استادان شما چه کسانی بودند و به کدام قاری مطرح علاقه دارید؟
الشرقاوی: در ابتدا شیخ عبدالرازق یوسف استاد من بود. سپس خودم نوارهای گوناگون را گوش دادم و تلاش مستمری کردم تا سبکی مخصوص به خود ایجاد کنم. تقلید کار خوبی است، اما پس از مدتی باید روشی مخصوص به خود گرفت.
از میان قاریان نیز، بخصوص در نوجوانی، به شیخ محمد اللیثی و احمد شبیب بسیار علاقه مند بودم.