غربی‌ها درباره «روحانی» چگونه می‌اندیشند؟

گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»؛ سحر دانشور؛ «آیا سیاست های شما به سالهای پیش از 2005 بازمی گردد؟» این سوال یکی از خبرنگاران خارجی حاضر در اولین کنفرانس خبری حسن روحانی بود که حاوی نکات مهم و دقیق زیادی مبتنی بر نوع نگاه غرب به ایرانِ پیش و پس از سال 2005 است. تقسیم تاریخ سیاسی سالهای پس از دفاع مقدس در ایران به پیش از 2005 و پس از آن، نکته دقیقی است که صرف نظر از موافقت یا مخالفت با سیاست های بین الملل این سالها می تواند مورد وثوق عده کثیری از کارشناسان، اهالی سیاست و حتی مردم عادی کوچه و بازار باشد.

 

تقابل جدی گفتمانی دولت 2005 با غرب با زیرسوال بردن مداوم سیاست های استعماری آمریکا و اسرائیل، ایجاد تشکیک در بنیان های مهمترین مسئله تاریخی اسرائیل یعنی هولوکاست، حمایت «مقتدرانه» از دول و ملل تحت ظلم و ستم آمریکا و اسرائیل بالاخص فلسطین که در ادبیات وام گرفته از انقلاب اسلامی «مستضعفین» خوانده می شوند، برقراری و استحکام ارتباط با دول مخالف آمریکا و اسرائیل که در ادبیات تحقیرآمیز مخالفان این سیاست، دولِ «حاشیه» خوانده می شوند، حمایت از بیداری اسلامی، پافشاری بر مسئله هسته ای و تسلیم نشدن در مقابل غرب که آنها را به مقابله فیزیکی و ترور و حذف دانشمندان جوان هسته ای کشور واداشت و نقش آفرینی مقتدرانه در مسائل خاورمیانه بدون احساس نیاز به همراهی قدرت های «ظالمِ» جهانی آغاز و به افزایش اقتدار بین المللی ایران در منطقه و جهان منجر شد.

 

پررنگ شدن اصطلاحات «مستکبر» و «مستضعف» که ریشه در ادبیات اصیل انقلاب اسلامی ایران دارد و تاکید بر نمونه های عینی بین المللی این واژه های انقلابی یعنی آمریکا و اسرائیل و نقش آفرینی ویژه آنها در وقایع فتنه 88 و ترور دانشمندان هسته ای که موجبات عمیق تر شدن خشم انقلابی مردم ایران نسبت به این دول ظالم را فراهم آورد، از اتفاقات پس از سالهای 2005 است.

 

تاکیدات مقام معظم رهبری بر افزایش قدرت، عزت و استقلال ایران در عرصه بین الملل در این سالها و وسیع تر شدن حوزه نفوذ ایران در عرصه های مختلف دیپلماتیک و نیز تاکیدات خود مقامات غربی بر مهم و اثرگذار بودن حضور ایران در حل مسائل خاورمیانه از نکاتی است که می توان آنرا به پای سیاست های پس از سالهای 2005 نوشت.

 

«در زمینه‌‌ى ارتقاء جایگاه کشور در عرصه‌‌ى سیاست خارجى و مسائل بین‌‌المللى همهمین جور است. امروز در عرصه‌‌ى سیاست خارجى، ثقل و وزنه‌‌ى کشور با چند سال قبلتفاوت دارد؛ ما در مسائل، تأثیرگذاریم؛ اینها مهم است. در حوادثى هم که پیش آمده، ما تأثیرگذار بوده‌‌ایم- که آن، داستان جداگانه‌‌اى دارد - به نظر ما آن هم خیلى مهم است.» بیانات مقام معظم رهبری1391/06/02

 

«از لحاظ انعکاس بین‌المللى، کشور از یک عزت کم‌سابقه یا بى‌سابقه‌اى برخوردار است؛ابهت نظام اسلامى، عظمت ملت ایران، رسایى و شفافیت اغراض و اهداف جمهورى اسلامى دردنیاى اسلام، بیش از همیشه است؛ و حّتى در دنیاى غیر مسلمان، امروز عزت و ابهت ملتما بسیار برجسته است و این را همه تصدیق میکنند و از نشانه‌ها و عکس‌العملهاىخارجى‌اش هم این را مى‌فهمیم. به هر حال، فرصت بسیار مهمى است.» بیانات مقام معظم رهبری1385/06/06

 

«مسئله‌ى اعاده‌ى عزت ملى و ترک انفعال در مقابل سلطه و تجاوز و زیاده‌طلبى سیاستهاىدیگران و ترک شرمندگى در مقابل غرب و غربزدگى را هم انسان در این دولت احساس مى‌کند؛ عزت ملى و استقلال حقیقى و معنوى از اینجا حاصل میشود. استقلال به این نیستکه انسان شعار استقلال بدهد یا حتى مثلاً در زمینه‌هاى اقتصادى هم به یک رشد بالایى دست پیدا کند؛ نه، استقلال این است که یک ملت به هویت خود و به عزت خود معتقد وبراى او اهمیت قائل باشد، براى حفظ او تلاش و کار کند و در مقابل متعرضین ومستهزئین، شرمنده‌ى اظهارات و جایگاه خود نباشد.

ما متأسفانه در برخى از اوقات گذشته، میدیدیم که بعضى از کسانى که مرتبط با مسئولین بودند یا حتى خودشان مسئول یک بخشى بودند، کأنّه از گفتمان انقلاب در مقابل دیگران شرمنده‌اند و خجالت میکشند که حقایق انقلاب را بر زبان جارى کنند یا آنها را پیگیرى کنند یا به آنها اهمیت بدهند! این براى یک جامعه خیلى بلاى بزرگى است؛ این را شما ندارید.» بیانات مقام معظم رهبری1387/06/02

 

«این دولت در برابر زیاده‌خواهی‌هاى استکبار، دچار انفعال نشد؛ این به‌نظر من خیلى مهم است که در تعامل با دنیا، انسان جاى خودش را بداند، خواست خودش را بداند، نیرو و قدرت خودش را بداند و بداند که باید چه‌کار کند. امروز دنیا یک میدان بى دردسر آرامِ بى‌رقیبى نیست که انسان بگوید: خب، ما هم منافعى داریم، دنبال منافعمان آرام آرام راه مى‌افتیم و مى‌رویم! نه، دنیا این‌طور نیست. البته همیشه همینجور بوده؛ امروز با ارتباطات نزدیکى که بین افراد بشر هست، این تشدید شده. دنیا جاى تعارض،جاى کارشکنى و جاى تعرض زورمندهاست به کسانى که زور ندارند یا کم زور دارند؛ به معناى واقعى، یک قانون جنگل در فضاى سیاسى دنیا حاکم است. این کارهایى که الاندولتهاى مستکبر و در رأسشان امریکا انجام مى‌دهند، منطق عقلائى و عقلانى و سیاسى وبین‌الملل‌پسند دنبالش نیست؛ منطق زور دنبالش است. مى‌گوید: چون مى‌توانیم، پس مى‌کنیم! منطق، منطق زور است. در یک چنین دنیایى اگر انسان تسلیم شد و از خودشوادادگى نشان داد و بر سر مواضعش ایستادگى نکرد و از توان خودش در مقابله و مواجهه استفاده نکرد، قطعاً ضرر خواهد دید. در چنین دنیایى کسى رحم به کسى نمى‌کند! اینایستادگى در مقابل زیاده‌خواهى استکبار و احساس عزتى که در این میدان مى‌شود،به‌نظر من یکى از خصوصیات این دولت است. اینها خصوصیاتى است که بحمداللَّه هست.» بیانات مقام معظم رهبری 1386/06/04

 

«یکى از مظاهر دفاع از عزت هم همین مسئله‌ى انرژى هسته‌اى است. مسئله‌ى انرژىهسته‌اى، براى ما فقط این نبود که ما میخواستیم یک فناورى داشته باشیم، دیگرانمیخواستند ما نداشته باشیم؛ این فقط بخشى از قضیه است. بخش دیگر قضیه این بود کهقدرتهاى گوناگون، پُررو، متجاوز، زورگو و دنباله‌ها و اقمار بى‌ارزش آنها،میخواستند حرف خودشان را در این زمینه بر ملت ایران تحمیل کنند. خب، ملت ایران،دولتِ شما و شخص رئیس‌جمهور، در مقابل این زورگویى و این تحمیل و این افزون‌طلبىایستادید؛ خداى متعال هم کمک کرد؛ پیش رفتید. اینها آن بخشها و اجزاء گفتمان عمومىاین دولت است که براى من اهمیت دارد.» بیانات مقام معظم رهبری1387/06/02

 

فکر کردن به چرایی سوال آن خبرنگار خارجی و مقایسه تاکیدات فوق با سخن های شبهه انگیز کسانی که ایران سالهای اخیر را ایرانی منزوی، تنها و مطرود تصویر می کنند و با نادیده انگاشتن افزایش قدرت ایران که در گرو احیای گفتمان ناب انقلاب یعنی حمایت از مستضعفان و سازش ناپذیری است، سعی در ابطال تلاش های بین المللی دولت پس از 2005 دارند؛ می تواند ابعاد خاری که احمدی نژاد در سالهای اخیر به چشمان غرب فرو کرده است را مشخص کند.

 

از سوی دیگر دقت به برخوردهای غرب در سالهای پیش از 2005 و ایجاد کلیدواژه ای به نام «محور شرارت» و پیوند زدن این کلیدواژه با نام ایران، کمرنگ شدن گفتمان ناب انقلاب یعنی مقابله با استکبار در عرصه بین المللی و تلاش برای سازش بدون در نظر گرفتن خوی استکباری دشمنان که به تضعیف جایگاه انقلاب در جهان منجر شد و حرکات نرم فرهنگی داخلی در راستای ایجاد زمینه پذیرش تحولات بین المللی می تواند مبین علت تقسیم بندی به پیش و پس از 2005 باشد.

 

نکته اساسی این سطور را می توان از بحث بر سر خار در چشم بودن سیاست های احمدی نژاد دانست، سیاست هایی که غرب را به مواجهه علنی با دولت وی مجبور کرده و دلارهای آنها را در سال 88 به خیابان های ایران کشاند. چشمک زدن همین دلارها برای حضور و تاثیرگذاری در انتخابات 24 خرداد و تلاش مضاعف برای تخریب برخی چهره های حاضر در رقابت انتخاباتی و لبخندهایی که پس از انتخاب حسن روحانی توسط مردم بر برخی لب ها نشانده شد و همچنین سوال ابتدایی این سطور، زنگ خطری است که باید رئیس جمهور منتخب را هوشیار و آگاه روانه پاستور کند.

می توان گفت غرب با امید بستن به روحانی، منتظر جبران زخمی است که طی این 8 سال و همچنین 8 سال دفاع مقدس و پافشاری بر مواضع اسلام انقلابی، با آن دست به گریبان بوده است. در حقیقت غرب امیدوار است روحانی با فاصله گرفتن از گفتمان ناب انقلاب و در اصطلاح با نشان دادن روی خوش به آنها کمی از مواضع اساسی نظام و انقلاب فاصله بگیرد، این است که در موارد مختلف و با طرح سوالاتی از این قبیل نمی تواند نگاه خود به دولت آینده را پنهان کند.

 

رئیس جمهور منتخب با رصد شرایط فعلی، تاکید بر گفتمان انقلاب، در نظر گرفتن پیچ عظیم تاریخی که به درستی مورد تاکید مقام معظم رهبری قرار گرفته است و دقت در بیداری اسلامی و تضعیف جایگاه غرب در اذهان مردم ملل مختلف می تواند به اتخاذ مواضعی در شان انقلاب اسلامی که امید مستضعفان جهان و مسلمانان جهان است دست بزند.

 

به دیگر سخن جایگاه والای انقلاب و تاثیرگذاری گفتمان عزت، مقاومت و پیشرفت در نقش آفرینی مهم و تاریخی ایران در تحقق پیچ عظیم تاریخ از نکاتی است که در صورت فراموشی، می تواند انقلاب را به محاق رانده و موجبات ورود قدرتمند ایران به دوره جدید تاریخ را به تعویق بیندازد.

 

«مسیرى که ما حرکت میکنیم، مسیر مهمى است؛ یک مسیرى است که میتواند تاریخ جهان رامتحول کند؛ کمااینکه دارد تاریخ منطقه را متحول میکند؛ مى‌بینید. کى خیال میکرد کهدر منطقه‌ى مهمِ حساسِ شمال آفریقا و غرب آسیا - همین منطقه‌اى که اروپائى‌ها دوستدارند به آن «خاورمیانه» بگویند - این حوادث مهم اتفاق بیفتد؟ اتفاق افتاده است،تمام هم نشده است. حوادثى هم که اتفاق مى‌افتد، به زیان غرب و بخصوص به زیان آمریکاو تهدید رژیم صهیونیستى است.» بیانات مقام معظم رهبری1391/07/19

 

«ما در طول تاریخمان، چنین وضعیتى را در کشورهاى اسلامى نداشتیم. اینکه احساس هویت،احساس بیدارى، نه در یک ملت، بلکه در کشورهاى متعددى از کشورهاى اسلامى پدید بیایدو این احساس بیدارى، این احساس هویت، متکى به اسلام باشد، این را ما در گذشته هرگزنداشتیم؛ این مال امروز است؛ این یک نشانه است، نشانه‌ى تحول است. چون مسلمانها یکمیلیارد و نیم از جمعیت دنیا را تشکیل میدهند، ده‌ها کشور شامل اکثریتهاى مسلمانهستند و کشورها هم جاهاى حساسى قرار دارند، بنابراین این بیدارى یک امر عادى نیست؛نشان‌دهنده‌ى یک تحول در ساخت و نقشه و هندسه‌ى جدید دنیاست.» بیانات مقام معظم رهبری1391/05/22

 

حرکت در مسیر فعلی تاریخ و تاکید بر گفتمان انقلاب و خواسته های برحق مردم از مواردی است که می تواند موضعی پیشتازانه به رئیس جمهور منتخب ببخشد، نکته ای که از چشم روحانی پنهان نبود.

 

تاکید روحانی بر حقوق هسته ای ایران و طرح دقیق شرایط مذاکره با آمریکا مواردی است که می تواند علامت سوال خبرنگار خارجی را پاک کرده و او را با دولتی مواجه کند که روند رو به رشد و عزت محور نظام و انقلاب را جدی گرفته است.

 

«هرگونه سخن گفتن با آمریکا علاوه براینکه باید بر مبنای احترام و منافع متقابل دو طرف باشد باید آمریکایی ها تصریح کنند تا در امور ایران دخالت نکرده و تمام حقوق حقه ایران به خصوص حقوق هسته ای را به رسمیت بشناسند و سیاست های یکجانبه و خصمانه علیه کشورمان را نیز فراموش کنند. دولت آینده از حقوق ملت ایران کوتاه نیامده و بر این مبنا آماده کاهش تنشها هستیم؛ حتی اگر حسن نیت دیدیم می شود قدم ها را نیز برداشت.» صحبت های روحانی در کنفرانس خبری 27/3/1392