گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ سخت است ساعات اولیه صبح، مخاطب را پای تلویزیون نشاند. یا در راه محل کار هستند یا در دانشگاه مشغول تحصیل. اگر هم در خانه مانده باشند عموماً دیر از خواب بیدار می شوند، اما برخی برنامه ها که سر صبح از صدا و سیما پخش شده، نشان داده که می توان برنامه هایی پخش کرد که مردم با علاقه تلویزیون های خود را روشن کنند و پای برنامه های جذاب آن بنشینند.
«ویتامین 3» از جمله برنامه هایی است که ثابت کرد اگر برنامه مناسبی از صدا و سیما پخش شود، در هر ساعتی از روز هم که باشد، مخاطب خود را جذب می کند و می تواند با خلاقیتهای گوناگون بر مخاطبان خود بیفزاید. این برنامه نشان داد، اگر چه سر صبح آغاز می شود، می تواند اثرگذار باشد و حتی در کشور موج ایجاد کند.
تلاش چند نهاد و موسسه و حرکت های خودجوش مردمی برای برگزاری عقدهای ساده که به تبعیت از «ویتامین 3» شکل گرفت، نمونه خوبی از اثرگذاری این برنامه در کشور است.
همین شد که با زاهدی، تهیه کننده «ویتامین 3» هماهنگ کردیم تا از پشت صحنه برنامه دیدن کنیم. وقتی عوامل، تهیه کننده و مجری برنامه را دیدیم و صحبت کردیم، متوجه شدیم چه میشود که یک برنامه این گونه مورد اقبال مخاطبان قرار می گیرد.
تواضع زاهدی که تهیه کننده بسیاری از برنامه های مشهور سیما از جمله کوله پشتی، ماه عسل، نیمروز، دیروز، امروز، فردا و ... است، اولین چیزی است که به چشم ما می آید.
سپس به اتاق رژی می رویم و از آنجا داخل استودیو می شویم. ساختمانی که استودیو داخل آن قرار گرفته، خارج از جام جم و در خیابان یخچال است. ساختمانی که در آن برنامه های مشهوری همچون سمت خدا و برنامه های عموپورنگ تهیه می شود. اتفاقاً برنامه سمت خدا در گوشه دیگر همان استودیو تهیه می شود. شاید فضای معنوی آن برنامه و فضای شاد «ویتامین 3» مخلوط می شود و حس خوبی را اول صبح در دل مخاطب جاری می کند.
طرح اولیه و اصلی برنامه «ویتامین 3 »برنامه ای به نام نیمروز بود که ظهرها از شبکه سوم سیما پخش می شد و به نوبه خود مخاطبان بسیاری جذب کرده بود، اما مدیریت شبکه 3 به علی زاهدی، تهیه کننده برنامه گفت که می خواهیم صبح نیز بیننده داشته باشیم و بیننده های صبح نیز برایمان مهم است. زاهدی درباره این مسئله گفت: ما تا به حال تجربه صبح را نداشتیم، بنابراین برای خودمان نیز جذاب بود؛ به دلیل آن که برنامه هایی مثل «کوله پشتی»، «عشق من، ایران من»، «دیروز، امروز، فردا»، «ماه عسل» که تهیه می کنیم اکثراً شب بودند؛ 10 سالی بود که 6 صبح تهران را اصلاً ندیده بودم، بنابراین تجربه جدیدی بود که امتحان آن برایمان جذاب بود.
زاهدی از این تجربه جدید خود ابراز رضایتمندی می کرد. او توضیح داد: صبح آمدن یک جذابیت هایی دارد و یک اضطراب هایی. مثلاً وقتی 6 صبح مهمانها میخواهند به اینجا بیایند، اگر مهمانتان گم شود، اگر بموقع نرسد، یا خواب بماند، سختی های خود را دارد. حتی ممکن است خودمان نیز خواب بمانیم، اما جذابیت هایی نیز دارد. مثلاً وقتی همه می آیند سر کار ما کارمان تمام شده است.
زاهدی در خصوص میزان بینندگان برنامه اش به پیام های بازرگانی استناد می کرد. به نظر او میزان بالای پیام های بازرگانی، نشانه ای از میزان محبوبیت برنامه ها در میان مخاطبان است.
بالاخره تهیه کننده باتجربه ای مثل او به نشانه هایی توجه می کند که کمتر به چشم می آید. زمانی که «ویتامین 3» آغاز شد یعنی 11 آذر 91 میزان پیام های بازرگانی این برنامه صفر ثانیه بود، اما این اواخر به 11 دقیقه رسیده است.
روزهای اول، «ویتامین 3» به نیمروز شباهت هایی داشت، اما سپس با بخش هایی که به برنامه اضافه شد، تفاوت های اساسی با نیمروز پیدا کرد. بخش خبر، بخشی پربیننده و جذاب بود که خبرهای خاص را انتخاب می کردند و کاریکاتورشان را می کشیدند. پس از مدتی خبرهایی را انتخاب می کردند و می گفتند کاملش کنند، پس از مدتی نیز 7 یا 8 خبر بی ربط می خواندند و از مخاطب یا مهمان می خواستند خبر اصلی را حدس بزند.
ورود حیواناتی همچون مار، ببر، روباه، پلنگ و ... از دیگر بخش هایی بود که بسیار مورد توجه مخاطبان قرار گرفت.
تزریق ویتامین به ازدواج آسان
اما اثرگذارترین بخش برنامه که مورد استقبال بسیاری از جوانان قرار گرفت، بخش عقد بود که هفته ای یک زوج را دعوت کرده، مراسم عقدشان را همان جا برگزار می کردند. مهمترین هدف این بخش، ترویج عقد ساده در کشور بود. برای این هدف از دو مؤلفه بهره می جستند. اولین مولفه سفره های ساه ای بود که در عین زیبایی و جذابیت، ساده و کم هزینه بودند.
در این رابطه مژگان ماهرالنقش که طراح سفره های عقد و بعدها سفره هفت سین برنامه «ویتامین 3» بود، حرف های جالبی داشت. قرار بود در ابتدا چند سفره عقد به صورت روتین چیده شود، اما طی جلساتی تصمیم گرفتند از نمایشگاه های شهرستان ها و بین الملل نیز استفاده کنند تا آداب و رسوم عقد ساده را به مردم نشان دهند.
قبل از عید تنها رنگ سفره ها تعیین می شد. زمانی که رنگ هفته آینده مشخص می شد، سفره را خیلی ساده و خیلی کوچک فقط برای آن که عقد ساده را ترویج دهند، می چیدند، اما پس از عید تصمیم گرفتند آداب و رسوم خاص ایران را برای مردم تبلیغ کنند. مثلاً سوم خرداد سفره عقد خوزستانی ها را چیدند که تا 10 روز قبل بالاترین استقبال را داشت. آنها سفره ها را بر اساس دو ملاک یعنی مناسبت های خاص و قومیت زوجی که عقد می کردند، می چیدند. مثلاً اگر زوجی تبریزی بودند، سفره را بر اساس همان استان تزئین می کردند.
ماهرالنقش درباره بازخورد مردم نسبت به این سفره های عقد گفت: نظراتی که در سایت برنامه گذاشته می شد و ایمیل هایی که دست خودم می رسید، قبل از عید بیشتر تشکر بود، اما بعد از عید، تشویق و تشکر بود؛ چون هر ملیتی سفره خود را می دید و به این ترتیب آداب خاصی که مربوط به سنت های خیلی گذشته استان ها بود، دیده می شد و مردم رضایت بیشتری داشتند. ما می خواستیم به عروس و دامادها بگوییم اگر خواستید عقد خود را ساده برگزار کنید، نیازی نیست سفره عقد را حذف کنید، با سفره های ساده هم می شود عقد را ساده برگزار کرد.
ماهرالنقش در توضیح سفره ها گفت: چیدن سفره کوچک بسیار سخت تر از سفره های بزرگ است. هرچه سفره بزرگ و مجلل باشد، پهن کردنش نیز ساده تر می شود، بنابراین برای مردم بسیار جالب بود که ما چگونه با سه یا چهار خنچه، سفره را کامل می چیدیم. شهرستانی ها نیز به خاطر آداب خاصشان از این سفره ها استقبال می کردند.
دومین مؤلفه ای که «ویتامین 3» به آن حساسیت بالایی داشت، میزان مهریه زوجه بود. اگر میزان مهریه زوجی 14 سکه یا کمتر بود، می توانست در این برنامه شرکت کند. این امر تأثیر بسزایی در جامعه داشت.
حسین خوانی، کارگردان هنری برنامه در این خصوص گفت: بسیاری خانواده ها به خاطر آن که بتوانند در این برنامه شرکت کنند، میزان مهریه خود را به 14 سکه تقلیل دادند. بسیاری از دامادها گفتند قرار ما در جلسات خواستگاری چیز دیگری بود، اما پس از آن که همسرم برنامه شما را دید، با مهریه 14 سکه موافقت کرد.
حسین خوانی در رابطه با چگونگی حضور زوج های جوان در برنامه گفت: زوج اول را خودمان تماس گرفته و دعوت کردیم، اما زوج های بعدی خودشان با سازمان تماس می گرفتند و ابراز علاقه می کردند تا در برنامه حضور داشته باشند. حدود 70 تا 80 نفر علاقه داشتند به برنامه بیایند، اما ویتامین 3 نتوانست پذیرای آنها باشد.
دیگر مولفه ای که در این برنامه رعایت شد تا عقد آسان را ترویج کند، این بود که در روز عید نیمه شعبان که 22 زوج به عقد هم درآمدند، زیرلفظی را حذف کردند.
اما مهمترین ویژگی این برنامه این بود که عقدها کاملاً واقعی انجام می گرفت؛ یعنی زاهدی، تهیه کننده «ویتامین 3» چند سال قبل نیز چنین کاری را انجام داده بود، اما در آن سال زن و شوهر قبلاً عقد می کردند و در مقابل دوربین به شکل صوری عقد می خواندند، اما در «ویتامین 3» عقدها واقعی خوانده می شد، بنابراین مهریه ها نیز کاملاً واقعی بود و نمی شد مثلاً خانواده ای فرزندانش را با مهریه بالا عقد کند و سپس در مقابل دوربین به شکل صوری و با مهریه 14 سکه خطبه عقد را بخواند.
ماهرالنقش عقیده داشت که ویتامین 3 بهترین راه حل عقد ساده را پیش پای مردم گذاشت. جالب است که پس از چند عقد که در «ویتامین 3» برگزار شد، 27 مرکز در ایران، شروع به گرفتن عقد ساده کردند. برخی اماکن متبرکه و امام زادگان نیز با پهن کردن سفره هایی ساده، مراسم عقد برگزار می کردند. یعنی انگار نظر مژگان ماهرالنقش به واقعیت نزدیک بود که «ویتامین 3» توانسته استارت یک زندگی خوب و ساده را بزند. در بین مردم نیز به صورت خودجوش گردهمایی هایی انجام گرفته و عقدهای ساده برگزار می کردند.
جالب است، علی ضیا می گفت، چون روایت داریم لحظه خواندن خطبه عقد دعا مستجاب است، خیلی خانواده ها به ما می گفتند در زمان جاری شدن خطبه عقد در مقابل تلویزیون می نشینند و دعا می کنند و اتفاقات خوبی نیز برایشان می افتد. حرف آخر را نیز ضیا گفت که برای چینش نوع بخش عقد برنامه، از الگوی «آقا» برای عقد ساده استفاده کردند.
پدیده ای به نام علی ضیا
یکی از ویژگی های برنامه اسرا مجری این برنامه است. مجری محبوبی که به واسطه اجرای شاد خود به یکی از عوامل مهم جذب این برنامه تبدیل شده است. «سید علی ضیا»که با برنامه نیمروز به شهرت رسید، دیگر امروز به مجری محبوبی تبدیل شده که حتی در فضای اینترنت نیز چندین سایت هوادار پیدا کرده است.
یکی از شاخصه های ضیا نوع اجرای اوست. اجرای او در عین اینکه شاد است، به لوده بازی نزدیک نمی شود. البته با خود او صحبت می کنیم، می گوید تمام موفقیتش را مدیون لطف خدا است و حاضر نمی شود برخی ملاک هایی را که به واسطه رعایت کردن آنها به موفقیت رسیده بیان کند؛ زیرا عقیده دارد اگر هر ویژگی یا مولفه ای را اعلام کند، نسبت به لطف خدا کم لطفی کرده است.
وقتی با ضیا صحبت کردم دیدم چرا یک برنامه این قدر پیشرفت می کند. به نظر خودش از نظر تکنیکی از خیلی ها، بلکه از همه پایین تر است، اما اگر موفقیتی داشته، به خاطر لطف خدا بوده است. حتی به نظرش این گونه نیست که شامل لطف خاص خدا شده باشد، یعنی خدا به هیچ کس دیگری چنین لطفی نکرده، بلکه همه مجری های صدا و سیما شامل لطف خدا هستند، فقط هر کسی به شکلی مورد لطف خداست.
یکی از مشخصه های خاص علی ضیا که اگر کسی اجرای او را دیده باشد، متوجه آن می شود، این است که هر گاه به نام حضرت زهرا (س) یا امام رضا (ع) می رسد، اشک در چشمانش جمع می شود و اگر مخاطب برنامه های او باشید، یقین می کنید که بازی نمی کند و واقعاً تحت تأثیر این نام ها قرار می گیرد.
وقتی از زاهدی درباره او پرسیدم، گفت: من با مجری های بسیاری کار کرده ام. فرزاد حسنی، احسان علیخانی، وحید یامین پور، حسین رنجبران، ژیلا صادقی، محمود صادقی، محمدرضا حسینیان و خیلی مجری های دیگر. شاید به نوعی تخصص من پیدا کردن مجری باشد و این تخصص را دوست دارم. گاهی همین طور که نگاه می کنم می فهمم که آن فرد به درد کار اجرا می خورد یا نه. علی ضیا آن ویژگی ها را دارد ضمن اینکه یک ویژگی خیلی خاص نیز دارد. او از تربیت خانوادگی خیلی خوبی برخوردار است. مادر او اندیشمند و نویسنده است. علی در کاشان مداحی می کند. او عاشقانه حضرت زهرا (س) را به عنوان مادر خودش دوست دارد و بشدت به اهل بیت علاقه مند است. او بچه مسجد، تکیه و تعزیه است و هر سال نذری می دهد. او به همراه مادرش یک موسسه خیریه در کاشان دارد و از خانواده های بی سرپرست حمایت می کند. همین ویژگی ها به او کمک می کند تا مجری ویژه ای باشد.
به عقیده زاهدی مجری باید اولاً ظاهر یک مسلمان را داشته و همچنین از شعور اجتماعی و هوش کافی برخوردار باشد. از طرف دیگر باید مطالعات عمومی بالایی داشته باشد. همان ویژگی خاصی که علی ضیا دارد و البته فرزاد حسنی هم این ویژگی را داشت. ضیا شاعر است و شعر می گوید. او حتی دو اختراع ثبت شده دارد.
زاهدی البته وعده داد بزودی یک مجری دیگر هم وارد تلویزیون می کند که او نیز ویژگی های خوبی دارد و از مجریان آینده کشورمان خواهد بود، بنابراین احتمالاً باید منتظر نام «بهنود صدر» باشیم.
علی ضیا در رابطه با ویتامین 3 هم عقیده داشت خواست خدا برنامه ای را برجسته می کند. او می گفت: نوع نگاه من این است که جز خواست خداوند و کمک حضرات آل الله هیچ چیز دیگری نیست؛ یعنی گاهی یک برنامه ساخته می شود که در ساعت پربیننده روی آنتن می رود، منظم پخش می شود، مهمان های معروف نیز می آورد، اما کسی آن برنامه را نمی بیند. من احساس می کنم خدا بعضی جاها می خواهد مهربانی هایی نسبت به ما داشته باشد و تمام این ها جز مهربانی خدا نیست.
به نظر ضیا برنامه «ویتامین 3» به گونه ای بود که می تواند از حدود 170 برنامه، بیش از 50 برنامه خوب نام ببرد. یعنی این طور نیست که بخواهیم یک برنامه را به عنوان برنامه خوب نام ببریم. ضیا از برنامه ای که با ولایتی داشتند تعریف کرد؛ چرا که در میان برنامه با لهجه کاشانی صحبت می کند یا لطیفه می گوید. او در این باره توضیح داد: یعنی ما یک فضای امنی در گفت و گو برای مهمانانمان ایجاد کردیم و آن قدر به من جوان اعتماد کردند که ولایتی چنین کاری انجام دهد.
منتظر آدمهای عجیب باشیم!
زاهدی در مجموع به سه چیز بسیار علاقه مند است که در اکثر برنامه های او نیز به وفور دیده می شود؛ اول آغاز زندگی مشترک که در برنامه های مختلفی و به اشکال گوناگون آنها را مورد توجه قرار می دهد. دوم خانواده های شهداست که به قول خودش بشدت به آنها علاقه مند است و سوم به کسانی که برای ایران کاری انجام داده اند، علاقه مند است؛ همین موضوع دستمایه سری بعد «ویتامین 3» خواهد شد؛ یعنی کسانی به این برنامه دعوت می شوند که برای ایران کارهای عجیب و غریب انجام داده اند.
به عبارت دیگر مردم در سری جدید «ویتامین 3» منتظر دیدن آدم های خیلی عجیب باشند. از پولدارِ پولدارِ پولدار تا دانشمندِ دانشمندِ دانشمند که در این برنامه حضور خواهند داشت. یعنی مثلاً کسی در مقابل دوربین و مردم می نشیند و می گوید درآمد من روزی 100 ملیون تومان است. خودش می گوید گاهی نمی دانم روزی چقدر می شود.
قرار است «ویتامین 3» در تابستان، 40 یا 50 قسمت دیگر دنبال شود و سپس در پاییز با رویکردی جدید آغاز شود، اما در پاییز ساعتش را از 7 به 6:30 صبح منتقل می کنند تا مخاطبان بتوانند بیشتر از آن بهره ببرند.
علی زاهدی ایده جدیدی نیز برای برنامه ای جدید دارد که با عنوان «کجا بریم» در آینده روی آنتن شبکه می رود. البته این برنامه در ایده اولیه است، اما بر این اساس شکل گرفته که مردم در زمان تعطیلات کجا بروند.
زاهدی در این رابطه توضیح داد: همه فکر می کنند باید به شمال کشور بروند، در حالی که جاهایی را می شناسم که دو ساعت راه بیشتر نیست، هم کویر است، هم شمال است، هم دریا است، هم جنگل است و هم ابر است. لازم نیست همه شمال بروند، لازم نیست اگر پنج ساعت وقت دارند داخل خانه بنشینند. جاهایی وجود دارد که نزدیک است و می توانند به آنجا بروند، به هر حال از پای تلویزیون نشستن بهتر است. البته هنوز تعیین نشده برای چه ساعتی تهیه شود، اما فکر می کنم شب روی آنتن برود.
بعد از رمضان هم بايد ببينيم چه ساعتي پخش ميشه
اما اگر مثل قبل از ماه رمضان باشه ساعت 7:30 تا 9 پخش ميشه
ساعت پخش: شنبه تا سه شنبه ساعت 7صبح و چهارشنبه ساعت7:15
البته کاملا مطمئن نيستم
شايد علي ضيا مجريش نباشه واين خيليييييييييي بده
تازه فهميدم چه برنام? خوبي بود که از دست دادم
به خصوص علي ضيا رو خيلي دوست داشتم
بي صبرانه منتظر سري جديدش هستم