هر ایرانی یک پزشک!/یخچالی پر از داروهای رنگارنگ

 گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، بر اساس بررسی‌های انجام شده در ایران مصرف دارو سه برابر استانداردهای جهانی بوده و ایران جزو 20 کشور اول دنیا و دومین کشور قاره آسیا در این زمینه است.

بنا بر گزارش مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت ، 40 درصد ایرانی‌ها به صورت خودسرانه دارو مصرف می‌کنند، به عبارت دیگر هر ایرانی سالانه حدود 340 عدد دارو مصرف می‌کند که این تعداد با استانداردهای جهانی تفاوت بسیار چشمگیری دارد.

لازم به ذکر است که پر مصرف‌ترین دارو‌ها درایران استامینوفن کدیین، قرص سرما‌خوردگی، آموکسی سیلین و آمپول دگزامتازون هستند.

مقاومت آنتی‌بیوتیکی؛ معضل جهان امروزی

مهرداد حمیدی، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان می‌گوید: آنتی‌بیوتیک‌ها از طریق مقابله با عوامل بیماری‌زا باعث بقای زندگی می‌شوند؛ اما بعضی باکتری‌ها آنقدر قوی می‌شوند که می‌توانند مقابل این داروها مقاومت کنند و در نتیجه داروها بخوبی عمل نکنند، این یعنی مقاومت آنتی بیوتیکی.

وی می‌افزاید: در این صورت انواع قوی‌تر باکتری‌ها کشته یا متوقف نمی‌شوند  بلکه می‌مانند٬ رشد می‌کنند و گسترش پیدا می‌کنند، این بار دیگر باکتری‌ها سخت‌تر کشته یا متوقف می‌شوند.

این مقام مسئول ادامه می‌دهد: مقاومت آنتی بیوتیکی یکی از مهم‌ترین معضلات بهداشتی جامعه امروز است؛ این مسئله به طور آشکار باعث خطر برای افرادی می‌شود که عفونت ساده‌ای داشته و در صورت درمان تحت نظارت پزشک می‌توانستند بهبود یابند؛ اما با مصرف نابه جای و خودسرانه آنتی‌بیوتیک در دفعات قبل باعث بی‌تآثیر شدن این داروها شده‌اند.

حمیدی بیان می‌کند: زمانی که آنتی‌بیوتیک‌ها نتوانند تاثیر درست داشته باشند، در نهایت بیماری طولانی‌تر، پیچیده‌تر و مراجعه متعدد به پزشک یا حضور طولانی در بیمارستان را به دنبال خواهد داشت، همچنین در این صورت نیاز به داروهای گران‌تر و سمی‌تر محسوس شده و  چه بسا عفونت‌های مقاوم گاها منجر به مرگ شود.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان در ادامه تصریح می کند: البته فقط خود بیماران تنها کسانی نیستند که از این نتیجه رنج می‌برند٬ بلکه افراد سالم جامعه هم ضربه جدی خواهند خورد، باکتری‌های مقاوم به ‌سرعت بین اعضای خانواده  همکلاسی‌ها و همکاران گسترش خواهد یافت و سلامت افراد جامعه با گونه بیماری‌زای جدیدی که به سختی و با هزینه زیاد درمان می‌شود، تهدید خواهد شد.

آنتی‌‌بیوتیک‌ها (در اصطلاح عموم چرک خشک‌کن‌ها) در بین داروهای امروزی، بیشترین داروهای تجویزی هستند.

پنی‌سیلین، اولین آنتی‌بیوتیکی بود که به طور تصادفی از محیط کشت کپک کشف شد؛ امروزه متجاوز از 100 آنتی بیوتیک مختلف وجود دارد که پزشک برای درمان ناراحتی های کوچک تا عفونت‌های تهدیدکننده حیات از آنها استفاده می‌کند؛ لذا اگر نابه‌جا مصرف شوند بسیار خطرناک خواهند بود.

آنتی‌بیوتیک‌ها معجزه نمی‌کنند!

یک پزشک عمومی می‌‌گوید: آنتی‌بیوتیک‌ها فقط دارو هستند و مردم نباید انتظار معجزه از آن داشته باشند؛ هرچند برخی آنتی‌بیوتیک‌ها علیه انواع گسترده‌ای از عفونت‌ها مؤثر هستند؛ ولی مهم است که بدانیم هر آنتی‌بیوتیکی تمام عفونت‌ها را نمی‌تواند درمان کند و نیز آنها فقط علیه عفونت‌هایی به کار می‌روند که توسط باکتری‌ها٬ قارچ‌ها و انگل‌های بیماری‌زا بوجود آمده باشند و علیه بیماری‌های ویروسی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا تاثیری ندارند.

محمد رحمان‌زاده بیان می‌کند:بهترین کاری که شما می‌توانید در این مواقع انجام دهید این است که اجازه دهید سرماخوردگی و آنفولانزا، دوره خود را که گاهاً دو هفته ممکن است طول بکشد٬ طی کند و فقط علائم را تسکین دهید، اگر بیماری شما طی دو هفته بدتر شد یا شروع به بهبود نکرد جهت بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

این پزشک می‌گوید:گونه‌هایی از انواع باکتری‌هایی که به دلیل مصرف خودسرانه به آنتی‌بیوتیک مقاوم شده‌اند، انواع ایجاد‌کننده عفونت‌های پوستی٬ مننژیت٬ بیماری‌های قابل انتقال از راه جنسی و عفونت‌های دستگاه تنفسی مثل ذات‌الریه و نیز فارنژیت یا گلو‌درد چرکی هستند.

استفاده بیش از حد یا نادرست از آنتی‌بیوتیک‌ها٬ یعنی مشارکت در گسترش مقامت در باکتری‌ها، لذا برای مقابله با این پدیده، در صورت داشتن بیماری ویروسی از پزشک تقاضای آنتی‌بیوتیک نکنید و پزشک را برای تجویز آنتی‌بیوتیک تحت فشار قرار ندهید.

همچنین دوره درمان را حتی در صورت بهبودی کامل کنید؛ در غیر این صورت باکتری‌ها به‌طور کامل از بین نمی روند و باکتری‌های باقیمانده باعث عفونت مجدد می‌شوند که ممکن است این بار مقاوم شده و دیگر به آنتی‌بیوتیک‌ها جواب ندهند.

دیگر اقدام مهم این است که داروهای باقیمانده در منزل را دور بریزید و برای روز مبادا ذخیره نکنید٬ زیرا آنتی‌بیوتیک تجویزی روی همان عفونت بخصوص مؤثر و صرفاً برای شما در آن ایام تجویز شده است.

با سلامتی دیگران بازی نکنید!

یک پزشک داروساز نیز در این خصوص به خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» گفت: بیماران باید دارو‌های آنتی‌بیوتیک را در ساعات معین شده توسط پزشک یا داروساز مصرف کنند، آنتی‌بیوتیک زمانی مؤثر خواهد بود که بطور منظم مصرف شود و نیز خواهش می‌کنیم که بیمار آن آنتی‌بیوتیک‌های خود را به دیگران پیشنهاد نکرده و با سلامتی دیگران بازی نکنند، حتی اگر شاهد علائم یکسان باشند؛ زیرا ممکن است برای بیماری آنها مناسب نباشد.

ناطقی ادامه می‌دهد: دریافت داروی اشتباه ممکن است درمان صحیح را به تاخیر بیندازد و باکتری‌ها در این فاصله تکثیر پیدا کنند؛ لذا بیماران در مورد نحوه مصرف صحیح آنتی‌بیوتیک‌ها با پزشک یا داروساز مشاوره کنند.

استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در بیماری‌های ویروسی نه عفونت را درمان می‌کند،نه مانع از سرایت بیماری می‌شود،و نه حال بیمار را بهتر می‌کند، بلکه ممکن است عوارض جانبی خطرناک نیز داشته باشد.