بازار کوتاه آمد بانک مرکزی نه!

گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ محمود بهمنی رئیس کل سابق بانک مرکزی در بسیاری از اظهار نظرهای خود از مقاومت بازار آزاد سخن می گفت و نسبت به این موضوع گلایه مند بود. بهمنی معتقد بود برخی سیاست هایی که ما اجرا می کنیم باید نرخ ارز و طلا را در بازار پایین بیاورد اما با مقاومت بازار مواجه ایم و این مقاومت بیشتر از سوی دلالان صورت می گیرد.

برای این سخنان بهمنی شواهدی نیز وجود داشت. یکی از اصلی ترین آن تزریق مقادیر هنگفتی ارز به بازار بود که هدف آن پایین آورن قیمت ها در این بازار بود اما بعد از تزریق ارز مشاهده می شد که در عمل هیچگونه کاهش قیمتی در نرخ ها به وجود نمی آمد.

بر طبق اصول اقتصادی مقاومت بازار آزاد همواره وجود دارد چرا که مردم، فعالان اقتصادی و دلالان از ضرر گریزانند به همین دلیل نسبت به آنچه که به این ضرر بیانجامد مقاومت می کنند.

آن هنگام که محمود بهمنی از مقاومت بازار گله می کرد نرخ دلار بر روی 3400 الی 3500 تومان در نوسان بود. نرخ ارز مرجع نیز که در سایت رسمی بانک مرکزی اعلام می شد 1226 تومان در نظر گرفته شده بود.

نگاهی به نرخ دلار در بازار امروز حکایت از کاهش 500 الی 600 تومانی هر دلار آمریکا در بازار دارد. مقاومت بازار شکسته شده است. کاهش تا 15 درصدی ارزش هر دلار آمریکا این ادعا را اثبات می کند.

در تاریخ 15 مردادماه و هنگامی که هنوز دولت دهم روی کار بود نرخ هر دلار 2470 تومانی مبادله ای به عنوان مرجع در نظر گرفته شد که بر طبق گفته مسئولان وقت این تغییر بر اساس قانون بودجه 92 بوده است اگر چه هنوز ارز 1226 تومانی نیز به عنوان مرجع در برخی کالاها مورد استفاده قرار می گیرد.

در این تاریخ نرخ دلار در بازار حدود 3350 تومان بود که اختلاف حدود 900 تومانی با ارز مرجع 2477 تومانی بانک مرکزی داشت.

از آن تاریخ بیش از یک ماه و نیم گذشته است و هم اکنون نرخ دلار در بازار آزاد به 2900 تومان کاهش یافته است.

مقاومت بازار آزاد شکسته است و آرزوی محمود بهمنی ریس کل سابق بانک مرکزی به ثمر نشسته است اما نکته قابل تامل اینست که در شرایط کنونی بانک مرکزی دست به مقاومت زده است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند نرخ دلار در بازار ایران به صورت حبابی افزایش یافته است نه حقیقی. بدین معنا که علل کاهش ارزش ریال ایران اقتصادی نبوده است بلکه بیشتر روانی و تحت تاثیر حوادث بین المللی بوده است به همین دلیل می گویند نرخ ارز کاهش یابد.

افت حدود 500 تومانی دلار در بازار آزاد در چند هفته گذشته سبب نشده است قیمت ها در بانک مرکزی کاهش یابد حال اگر بانک مرکزی سیاست گذار در عرصه پولی و بانکی کشور است باید راه را برای کاهش نرخ ارز هموار کند.

از یک ماه و نیم گذشته تا کنون نرخ دلار در سامانه بانک مرکزی تنها 5 تومان کاهش یافته است و از 2477 تومان به 2472 تومان رسیده است.