دفاع جانانه از حذف طرح شبنم در صدا و سیما! / حریری همه مشکلات اقتصاد را گردن شبنم انداخت

گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ مناظره روز گذشته شبکه یک صدا و سیما به موضوع طرح شبنم، ایرادات و معایب و مزایای آن پرداخت. در این برنامه کارشناسان موافق و مخالف حضور داشتند از نماینده مجلس گرفته تا نماینده واردکنندگان و معاون سابق مبارزه با قاچاق کالا و ارز.

در این برنامه از تعداد 5 نفر کارشناس حاضر، سه نفر از آنها به شدت با شبنم و ایران کد مخالفت می کردند و خواستار حذف آن بودند و تنها ایرج ندیمی عضو کمیسیون اقتصادی و مهدی ابویی معاون سابق پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از نیاز اقتصاد کشور به طرح شبنم دفاع کردند.

حسین گروسی نماینده مجلس، محمد حسین برخوردار رئیس مجمع آلی واردات و مجیدرضا حریری رئیس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران مخالفان طرح شبنم بودند. نگاهی به سمت و نقش دو نفر آخر یعنی برخوردار و حریری نشان می دهد که بی دلیل نبوده است که این دو از طرح شبنم انتقاد کرده اند. حریری و برخوردار فعالیت بسیار پررنگی در بخش واردات کشور دارند و طبیعی است که هر گونه طرحی که منجر به شفافیت در واردات کشور شود با مخالفت آنها روبرو خواهد شد.

حریری: رشد اقتصادی منفی 5 درصدی سال گذشته به دلیل طرح شبنم بود!

حریری در این مناظره همواره تاکید می کرد که من از ابتدا مخالف طرح شبنم بودم. این اظهار نظر بسیار تعجب آور است چرا که اگر در وضعیت کنونی از طرح شبنم انتقاد شود می توان گفت که بعد از اجرا، این طرح با نواقصی روبرو بوده و انتقاد و مخالفت منطقی است اما چگونه آقای حریری قبل از اجرای طرح شبنم با آن مخالفت کرده است در حالی که هنوز هیچ نقطه ضعفی عیان نشده بود که بشود با آن مخالفت کرد. از سوی دیگر قبل از اجرای طرح شبنم و با مطالعه اطلاعات و کارکرد های آن تقریبا تمامی کارشناسان از این طرح استقبال کرده بودند اگر چه بعد از اجرا به مشکلاتی برخورد کرد.

در ادعای غیرمنطقی دیگری حریری طرح شبنم را دلیل رشد اقتصادی منفی 5 درصدی سال گذشته عنوان کرد و گفت: سیاست‌های غلطی مانند طرح شبنم موجب کاهش رشد اقتصادی شد و یکی از دلایلی که در سال گذشته ما رشد منفی 5.8 درصد را تجربه کردیم علتش همین طرح شبنم بود!
حریری همچنین مقصر بیکاری و شاخص فلاکت کنونی را نیز طرح شبنم عنوان کرد و گفت: نرخ بیکاری و شاخص فلاکت گفت: هم اکنون شاهد افزایش نرخ بیکاری در کشور هستیم که دو برابر میانگین جهانی است و از طرفی نیز شاخص فلاکت از سال 84 تا سال 92 به دو برابر افزایش یافته است.

گروسی نماینده مجلس که انتظار می رفت از طرح شبنم دفاع کند از دیگر مخالفان این طرح بود. وی نیز همانند حریری نرخ بیکاری کنونی و رشد اقتصادی منفی 5 درصدی سال گذشته را به گردن طرح شبنم انداخت!

تمامی این اظهار نظرها در حالی است که طرح شبنم سبب کاهش قاچاق شده و طبق اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس درباره اجرای این طرح و ارزیابی میدانی در همه استانها مشخص شده است که به طور متوسط اجرای این طرح 30 درصد از قاچاق کالا را کاهش داده است.

شبنم شبکه بازرسی و نظارت مردمی با نیت استفاده از حضور مردم در عرصه بازرسی طراحی شده است تا باعث ایجاد شفافیت در مبادلات اقتصادی شود. طرح شبنم یعنی اختصاص کد یکتا به تک تک کالاهای کشور (اعم از واردات و تولید داخل) و رهگیری آنها در شبکه توزیع تا مصرف‌کننده، به گونه‌ای که اطلاعات کل کالاهای کف بازار شامل مشخصات کالا، خرید، فروش و جابجایی کالا (اعم از جابجایی مالکیتی یا جابجایی فیزیکی و بدون انتقال مالکیت) در سامانه مرکزی قابل استعلام باشد در واقع، طرح شبنم دارای 4 رکن کدگذاری، رهگیری، مشارکت مردمی و بازرسی است.

آنچه که از این تعریف برداشت می شود اینست که شبنم در نهایت به شفافیت اقتصادی منجر می شود. از سوی دیگر انتقاد منتقدان نیز بجا و صحیح بوده چرا که این طرح در ابتدای راه قرار دارد و باید با نظر کارشناسان و کسانی که این طرح بر روی آنها تاثیر گذار است معایب آن برطرف شود. اما متاسفانه برخی که شفافیت اقتصادی منافعشان را به خطر می اندازد به شدت با این طرح مخالفت می کنند و جالبتر آنکه به دنبال برطرف کردن معایب آن نیستند بلکه می خواهند از ریشه طرح را زده و حذف کنند.

باید از افرادی همچون حریری و برخوردار پرسید که آیا اگر این طرح به درستی اجرا شود آنها به صف موافقان می پیوندند یا  خیر؟ و چرا در این مدت هیچگاه به دنبال ترمیم نقاط ضعف شبنم نبودند و در این زمینه راه حلی ارائه نداند و تنها خواهان حذف ان هستند؟

حریری همچنین باید به این سوال نیز پاسخ دهد که اگر نگران بیکاری و رشد اقتصادی است چرا به مبارزه با قاچاق و طرح هایی که در این زمینه موثر هستند کمک نمی کنند؟ قاچاقی که هر 10 هزار دلار آن سبب بیکاری یک ایرانی می شود.

از صدا و سیما نیز انتظار بود در مناظره روز گذشته کفه ترازو را به سمت موافقان طرح شبنم سنگین تر کند نه اینکه از 5 نفر دعوت شده سه نفر مخالف طرح شبنم و دو نفر موافق باشند چرا که در نهایت طرح های همانند شبنم و ایران کد سبب شکوفا شدن اقتصاد کشور می شود شکوفایی که یقینا صدا و سیما نیز به دنبال آن است.