چرا وقتی امام جماعت حمد و سوره می خواند مأمومین نمی خوانند؟

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، دانایی اگرچه با مطالعه و تلاش در جهت دستیابی به علوم جدید ممکن می شود، اما بی شک همه اذعان دارند که با وضعیت جدیدی که علوم به خود گرفته غور و تعمق در همه شاخه های علوم برای همه کس میسر نیست و هر کس می تواند برای رسیدن به مرحله تخصص صرفا در یک علم امید داشته باشد.

لذا مراجعه به اهل فن در هر حوزه ای چیزی است که عقل به آن حکم می نماید. از این رو در این سلسله مطالب به طرح برخی سوالات رایج دینی و مذهبی و پاسخ آن به مخاطبین محترم می‌پردازیم.

پرسش: چرا هنگام برگزاری نمازجماعت، وقتی امام جماعت حمد و سوره را می خواند؛ بقیه ساکت می شوند و گوش می دهند؟

پاسخ: مأموم، در دو رکعت اول نماز جماعت، نباید حمد و سوره، بخواند؛ به دلیل فتوای علما که برگرفته از روایات می باشد. به عنوان نمونه یک روایت در این خصوص ذکر می شود:

«سُئِلَ الصَّادِقُ علیه السلام ... أَنَّ عَلَی الْقَوْمِ فِی الرَّکعَتَینِ الْأُولَیینِ أَنْ یسْتَمِعُوا إِلَی قِرَاءَةِ الْإِمَامِ وَ إِذَا کانَ فِی صَلَاةٍ لَا یجْهَرُ فِیهَا سَبَّحُوا وَ عَلَیهِمْ فِی الرَّکعَتَینِ الْأُخْرَاوَینِ أَنْ یسَبِّحُوا وَ هَذَا أَحَبُّ إِلَی؛ از امام صادق در مورد نحوه برگزاری نماز جماعت، سؤال شد که حضرت فرمودند: کسانی که مأموم هستند؛ در دو رکعت اول نمازهای جهری(صبح، مغرب و عشا)، به قرائت(حمد وسوره) امام جماعت گوش دهند و در نمازهای اخفاتی(ظهر و عصر)، تسبیح، بگویند»(بحارالأنوار، ج 85، ص 122)

در روایتی دیگر، راوی می گوید: «به امام صادق علیه السلام گفتم: موقعی که به امام جماعت اقتدا می کنم؛ می توانم حمد و سوره بخوانم؟ حضرت فرمودند: در نمازهای آهسته، قرائت حمد و سوره به امام جماعت محوّل است. در این نمازها حمد و سوره مخوان. اما در نمازهای بلند، اگر صدای او را می شنوی، گوش فرا ده، که بلند خواندن برای همین است تا دیگران استماع کنند. و اگر صدای او را نمی شنوی، برای خودت به قراءت حمد و سوره بپرداز»(کافی، ج 3، ص 377)

هم چنان که در روایت اخیر اشاره شده، فلسفۀ بلند خواندن امام این است که دیگران بشنوند و خواندن حمد و سوره در نماز جماعت بر عهدۀ امام جماعت گذاشته شده است.